Ana SayfaBilim ve TeknolojiNörobilime göre mutluluğu sağlayan beş ‘basit’ alışkanlık

Nörobilime göre mutluluğu sağlayan beş ‘basit’ alışkanlık

HABER MERKEZİ – Sizi ne mutlu eder? Ya da beyninizi ne mutlu eder? Nörobilimin cevabı basit.

UCLA’daki Nörobilim bölümünde doktorasını yapmış bir araştırmacı ve The Upward Spiral‘in yazarı olan Alex Korb, ‘daha mutlu hissedebilmek için’ her gün yapılabilecek ‘basit’ önerileri sıraladı. Bunlar arasında müzik ve iyi uyku da var.

İşte Alex Korb’un o sıralaması:

1) Mutlu olduğunuz zamanlarda dinlediğiniz müzikler

Alex Korb’a göre müziğin en güçlü etkilerinden biri, bu müziği dinlediğimiz önceki ortamları hatırlatabilme özelliği. Bu, hipokampus adı verilen bir limbik yapı aracılığıyla oluyor.

Örneğin üniversite hayatınızın en mutlu anlarında dinlediğiniz müzikleri dinlemeye başlarsanız, bu sizinle o anlar arasında bir bağ kurarak, mutluluğunuzu şimdiye taşır.

2) ‘Yapmacık da olsa’ gülümsemenin önemi

Bazen insan beyni bilgileri rastgele alır ve nasıl hissedeceğinden emin olamaz, ipuçları için etrafa bakar. Buna “biofeedback” deniyor. Alex Korb ise “Biofeedback, beyninizin vücudunuzda neler olup bittiğini algılaması ve bu bilgilerin nasıl hissettirileceğine karar vermesi için gözden geçirmesi gereken fikirdir” diye tanımlıyor bunu.

Mutluluğun gülümsetme gülümsemenin de mutluluk ile ilişkisine dikkat çeken Korb, ‘yapmacık da olsa gülümsemenin’ önemine ise şu sözlerle dikkat çekiyor:

Bu, ‘köprüyü geçene kadar ayıya dayı de’ stratejisidir çünkü beyniniz kaş çatmaktan ‘olumlu duygular hissetmemeliyim’i varsayar. Ağız kenarındaki kasları esnettiğinizde ise, “gülümsüyorum galiba, o zaman mutlu olmalıyım.

3) Hedefleriniz üzerine düşünmek

Bir hedefe sahip olmak dünyayı nasıl gördüğünüzü değiştirir.

İnsanların stresli veya zorlandıkları zamanlarda uzun vadeli hedeflerini düşünmesi de Alex Korb’un listesinde yer alıyor. Çünkü bu, beyne kontrol hissi veriyor ve bu da kişinin kendisini daha iyi hissetmesini ve daha motive olmasını sağlayacak dopamin’i salgılıyor. Alex Korb ise şunları aktarıyor:

Hedefler ve niyetler beyninizin dünyayı algılama biçimini değiştirir. Dünyayı değiştirmenize gerek yok, sadece dünyayı algılama şeklinizi değiştirebilirsiniz; bu da olumlu bir fark yaratmak için yeterli olacaktır.

4) İyi uyku

Nörobilime göre iyi uyku da insanı mutlu edecek etmenlerden biri.  Bir araştırmaya dikkat çeken Alex Korb ise bu konuda şunları söylüyor:

Uykusuzluk çeken insanları birkaç yıl takip ettiler. Kronik uykusuzluğa sahip kişilerde depresyonun ortaya çıkma ihtimali çok daha yüksek çıktı. Depresyon uyku sorunlarına neden olur, ancak uyku sorunlarının depresyona yol açması daha muhtemeldir… Gündüz güneş ışığını alın. Geceleri loş ışıklı bir ortamı tercih edin… Her akşam aynı saatte uyumaya çalışmak ve günlük tutmak da uykunuzun değerini artırabilir.

5) Nörobilim ertelemeyi nasıl yener?

Yaptığınız seçimler ve ne yapmakta olduğunuz söz konusu olduğunda, Alex Korb beyninizde farkında olmanız gereken 3 bölge olduğunu söylüyor.

Prefrontal Korteks: Uzun vadeli hedefleri düşünür. “İş raporunu hazırlamak gerekiyor”.

Dorsal Striatum: Oyunu, geçmişte yaptıklarınızı tekrar yapmanız için kullanır. Mesela “çalışma zamanı geldiğinde, genellikle e-postayı 9 kez okuruz, sonra Facebook’u kontrol eder ve ardından Netflix izleriz” gibi.

Nucleus Accumbens: Bu üç bölge içindeki parti delisi olandır. “E-posta, Facebook ve Netflix eğlencelidir. İş berbat.” En sonunda hangisini yaptığınızı tahmin edin…

Alex Korb’a göre “stresi azaltmak için yapacağınız her şey, prefrontal korteksi alışkanlıklarınızı kontrol altına alması konusunda güçlendirir.”

Dolayısıyla, iyi alışkanlıklar edinmek ve ertelemeye bir son vermek için yapılacak ilk şey stresi azaltmaktır.

Özetle

Gülümseyin; hedeflerinizi düşünün çünkü bu, dünyayı nasıl gördüğünüzü değiştirir; uykunuzu alın çünkü depresif insanlar iyi uyuyamazlar ve iyi uyuyamayan insanlar da depresyona girerler; erteleme hissinin üstesinden gelmek için stresi azaltın ve başlangıç olarak basit bir şey yapın: Mutlu anlarınızdaki şarkıları dinleyin.

Son olarak Alex Korb, ‘mutluluğu arttıracak bir numaralı şey’i şöyle anlatıyor:

Bence en basit yol her sabah yürüyüşe çıkmaktır, mümkünse bir arkadaşınızla birlikte. Yürüme esnasında aldığınız güneş ışığının uyku sistemine faydaları vardır ve serotonin salımını etkileyebilir. Bunu her gün yaptığınız zaman dorsal striatum’a yerleşir ve iyi bir alışkanlık haline gelir. Bunu bir arkadaşınızla yapabiliyorsanız, sosyal bağlantıyı da sağladığınız için daha da iyi olur.


Kaynak: Eric Barker’in kaleme aldığı ve Meltem Çetin Sever’in çevirdiği bu yazı, Düşünbil’den derlenerek haberleştirilmiştir.