Hukuk Öğrencileri Meclisi sokaklarda tane tane anlatıyor: ‘Anayasayı bana sor’

HABER MERKEZİ – Hukuk Öğrencisi Meclisi üyeleri, İstanbul başta olmak üzere birçok kentte “Bana anayasayı sor” yazılı önlüklerini giyip kentlerin meydanlarında 16 Nisan’da referandum sandığına gidecek yurttaşlara “Memleketine ayıracak beş dakikan var mı?” diye sorup anayasa değişikliği maddelerini anlatıyor. Kendilerini ‘Evet’çi  ya da  ‘Hayır’cı olarak tanımlamıyorlar, tek amaçları yurttaşların oylayacağı anayasa değişikliği maddeleri hakkında fikir sahibi olmasını sağlamak.

Haber: ÇAĞDAŞ KAPLAN

Türkiye 16 Nisan’da yapılacak ‘başkanlığı’ da içeren anayasa referandumuna giderken meydanlarda da ‘Evet’ ve ‘Hayır’ kampanyaları çalışmaları hızlandı.

Kentlerin meydanlarında referandum kampanyası çalışması yürüten gruplardan biri var ki onlar ne ‘Evet’ ne de ‘Hayır’ demeden çalışma yürütüyor.

Üzerlerinde “Bana anayasayı sor” yazılı önlüklerle İstanbul’un farklı meydanlarında yurttaşlara “Memleketine ayıracak beş dakikan var mı?” diye soran Hukuk Öğrencileri Meclisi’nin tek amacı ise oylanacak anayasa değişikliği maddeleri hakkında insanların fikir sahibi olmasını sağlamak.

Eminönü Meydanı’nda Gazete Karınca ekibi olarak çalışmalarını izlediğimiz Hukuk Öğrencileri Meclisi üyelerinden Ayberk Özbilen, Mine Erdost ve Bilge Çatalbaş’la konuştuk.

Hukuk öğrencileri ilkin yurttaşlara anayasa değişikliği maddeleri ile ilgili merak ettiklerini kendilerine sormasını istiyor, ardından da hazırladıkları “Memleketine ayıracak beş dakikan var mı?” başlıklı bildirileri veriyor.

‘Büyük bir sistem değişikliği, bunu da anlatmak lazım’

Hukuk Öğrenciler Meclisi’nden Ayberk Özbilen, değişikliğin maddeleri ile ilgili çok fazla bilgi kirliliği olduğunu ve hukuk öğrencileri olarak sorumlulukları gereği bu maddeleri topluma objektif bir şekilde anlatmak için yola çıktıklarını söylüyor.

“Çok büyük bir sistem değişikliği ve 18 madde değişiyor” diyen Özbilen, bu değişikliklerin en önemlilerini ise şöyle anlatıyor:

Cumhurbaşkanlığı kararnamesi getiriliyor ve cumhurbaşkanı kararnamelerle idareyi düzenleyebiliyor. Bu, büyük bir değişiklik. Denetleme konusunda ise bir denetleme mekanizması var ama Anayasa Mahkemesi üyelerinin 12’sini Cumhurbaşkanı atıyor.

Tek bir parti Anayasa Mahkemesi’nin, Hakimler Savcılar Kurulu’nun çoğunu atamış olacak ve bu da yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusunda çok büyük soru işaretleri yaratıyor.

İnsanlara maddelerin bu ayrıntılarını anlatıyoruz.

Anayasalar toplumsal uzlaşı metinleridir. Yeni bir anayasa yapılması gerekir ancak hukuk fakültelerinin görüşleri, sivil toplumun görüşleri alınıp bir anayasa yapılması gerekir.

‘Düzenlemeleri anlatınca insanlar kararlarının değişebileceğini söylüyor’

Hukuk Öğrencisi Meclisi aktivistlerinden Mine Erdost da 14 Şubat’ta yaptıkları toplantının ardından sahaya inerek anayasa değişikliği maddelerinin ayrıntılarını anlatmaya başladıklarını belirtiliyor.

Yaptıkları çalışmada insanların büyük çoğunluğunun 16 Nisan’da maddelerin ne olduğunu bilmeden oy vereceklerini gördüklerini kaydeden Erdost, yurttaşlardan da olumlu tepkiler aldıklarını söylüyor.

İstanbul’un yanı sıra Ankara, İzmir ve Eskişehir’de de hukuk fakültesi öğrencilerinin çalışmaya dahil olduğunu belirten Erdost, şöyle devam ediyor:

Objektif bir şekilde maddeleri anlatmaya başladık . İyi tepkilerin yanı sıra tehditler ve saldırılarla da karşılaştık.

Birçok insan “Düzenlemelerin böyle olduğunu bilmiyordum” diyor ve kararının değişebileceğini söylüyor.

‘Bu bir parti seçimi değil’

Bilge Çatalbaş ise ‘Hayır’ın da ‘Evet’in de propagandasını yapan kesimlerin değişikliği tam olarak anlatmadığını, bu sebeple de insanların bunu bir parti seçimi olarak gördüklerini söylüyor.

Bunun önüne geçmek için çalışma yürüttüklerini belirten Çatalbaş, şunları anlatıyor:

Yurttaşların ortak tepki şu:  ‘Çok iyi bir iş yapıyorsunuz” diyorlar. ‘Evet’çisi de ‘Hayırcı’sı da bunu söylüyor. O yüzden insanların ilgisini çektik ve anlatmaya devam ediyoruz.

Hukuk Öğrencileri Meclisi’nin bildirisinde yer alan sorular ve cevapları ise şöyle:

Kimler milletvekili olabilecek?

18 yaşını doldurmuş olan her Türk vatandaşı askerlik hizmetini yapmamış olsa bile milletvekili olabilecek ve 2 yıl milletvekilliği yaptığı takdirde emekliliğe hak kazanacak.

Milli irade güçlenecek mi?

Halkın belli bir kısmının oyunu alan Cumhurbaşkanı bütün halkı temsil eden meclisi gerekçesiz feshedebilecek.

Milletvekili sayısının artması temsiliyetimizi artırır mı?

Temsiliyeti artırmanın yolu milletvekili sayısını artırmaktan geçmez. Öngörülen düzenleme yalnızca devlet bütçesine külfet getirecektir.

Cumhurbaşkanı’nı denetleyebilecek miyiz?

Cumhurbaşkanı’nın Yüce Divan’da yargılanması için meclisteki 600 milletvekilinin 400’ünün onaylaması gerekecek. Ayrıca Cumhurbaşkanı’nı yargılayacak olan Yüce Divan’ın 15 üyesinin 12’sini Cumhurbaşkanı atamış olacak. Bu kadar yetkiyi tek başına kullanacak olan kişinin yargılanması böylece imkansızlaşacak.

Yetkiler tek elde mi toplanıyor?

Cumhurbaşkanı yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek. Böylece meclisin hareket alanı daralacak ve meclis artık yürütmeyi denetleyemeyecek.

Bizi sadece seçtiklerimiz mi yönetecek?

Cumhurbaşkanı istediği sayıda yardımcı atayabilecek. Atanan bu yardımcılar dokunulmaz olacak ve halk seçmediği kişilerce yönetilecek.

Meclisin işleyişi hızlanacak mı?

Cumhurbaşkanına tanınan zorlaştırıcı veto yetkisiyle birlikte meclise geri gönderdiği kanun ancak meclis üye tam sayısının salt çoğunluğuyla kabul edilebilecek. Meclisin kanun yapması zorlaşacak ve yavaşlayacak.

OHAL’ler bitecek mi?

Yeni sistemle OHAL’i artık Cumhurbaşkanı ilan edecek. Meclisin onayının ardından Cumhurbaşkanı düzenleyeceği kararnamelerle OHAL’de her türlü kararı alabilecek, temel hak ve özgürlükleri istediği zaman kısıtlayabilecek. Böylece OHAL ilanı daha da kolaylaşacak.

Yargı bağımsız ve tarafsız olabilecek mi?

Parti genel başkanı olan Cumhurbaşkanı Hakimler Savcılar Genel Kurulu’nun 13 üyesinin 6’sını, Anayasa Mahkemesi’nin 15 üyesinin 12’sini atayacak. Bu durumda hukuk güvenliğimiz nasıl sağlanacak?