Amara’dan yeni kitap: ‘Zapata – Meksika’da köylü devrimi’

HABER MERKEZİ – Amara Yayıncılık’ın ‘Alternatif Hareketler Dizisi’nin ilk kitabı olan “Zapata – Meksika’da Köylü Devrimi”, raflardaki yerini aldı.

Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (EZLN), 1 Ocak 1994’te silahlı isyan başlatarak Meksika’nın San Cristobal de Las Casas eyaletine bağlı belediyeleri işgal edip özerklik ilan etti.

Ancak Soner Torlak’ın deyişiyle “salyangozun uzun yürüyüşü” bu tarihle başlamadı. Bu ‘uzun yürüyüş’, Mayaların İspanyol sömürgecilere karşı verdiği yüzlerce yıllık direniş ile filizlendi.

Torlak, bu uzun tarihi kısaca şöyle özetliyor: “Mayaların 1524’te sömürgecilerin saldırılarına karşı başlayan direnişi, yüzyıllara yayılır ve son Maya devleti ancak 1901 yılında Meksika devletinin işgaliyle ortadan kaldırılabilmiştir. Ancak sömürgeci mirasın modern taşıyıcısı olan modern Meksika devleti, bu sefer 1910 yılında yirminci yüzyılın ilk halk devrimi olarak tarihe geçecek olan Zapata önderliğindeki köylü devrimine gebedir.”

Öyle ki Emiliano Zapata liderliğindeki isyancı köylülerin, toprak reformu talebiyle başlattığı silahlı mücadele 1911 yılında diktatörlüğü yıkar ve en radikal toprak reformu planı ilan edilir.

Zapata, pusuya düşürülerek öldürüldüğü 1919 yılına kadar ise köylülerin yaşadıkları topraklara sahip olmaları için silahlı mücadele yürütür.

Emiliano Zapata ve onun sadece silahlı devrim düşüncesi değil, “toprak ve özgürlük” kavramlarının ancak bir arada var olabileceğine dönük kavrayışı ve köylülerin kendi topraklarında özyönetim hakkına sahip olmasını da içeren felsefesi bugün EZLN’nin ilham kaynağıdır.

Öyle ki kendilerine Zapatista demeleri ve Zapatistaların lideri Marcos’un kendisine “Kumandan yardımcısı / Subcomandante” unvanını uygun görmesi de bu nedenleydi; asıl kumandan Zapata’ydı. [1]

Amara Yayıncılık’tan “Zapata – Meksika’da Köylü Devrimi”

Amara Yayıncılık’ın ‘Alternatif Hareketler Dizisi’nin ilk kitabı olan ve raflardaki yerini alan “Zapata – Meksika’da Köylü Devrimi”, yukarıda özeti geçilen tarihe ışık tutuyor.

Kitap, Sovyet Devrimi’nden çok önce Orta Amerika’yı devrimci mücadele ortamına sürükleyen, Meksika köylüsü adına toprak reformu ve demokratik haklar için bayrak açan Emiliano Zapata önderliğindeki mücadeleyi anlatıyor.

Okur bu kitapta, bir dönem başarılı olan ancak kesin zafere ulaşamayan köylü devrimini, o zamanlar genç bir bilim insanı olan Robet P. Millon’ın derinlemesine araştırması üzerinden okuyor.

Yasin Beştaş’ın yayıma hazırladığı ve Amara Yayıncılık’tan çıkan bu eser, Zapata’yı ve devrimci hareketini, çeşitli yönleriyle tanıtırken, devrimler tarihi içinde de gerçek yerine oturtuyor.

“Emiliano Zapata’nın mücadelesi tarihi direniş örneklerinden biridir”

Amara Yayıncılık Genel Yayın Yönetmeni Rıdvan Sain, kitabın yayınevleri ve okur için neden önemli olduğu sorusuna, şöyle yanıt veriyor:

Meksika Halkı gibi dünyada birçok halk, baskı ve zulme uğramıştır. İktidarların-devletlerin halkları tanımayıp baskı ile yönetmesi, bu anlamda yeni değildir. Buna karşın halkların karşı mücadeleleri ve direnmeleri de yeni değildir. Meksika Halkı’nın tarihinde önemli bir yer edinen Emiliano Zapata’nın mücadelesi de tarihi direniş örneklerinden biridir. Bugün bu mücadelenin mirası, Meksika da farklı bir şekilde yürütülmeye devam etmektedir.

“Zapata – Meksika’da Köylü Devrimi” kitabımız da toplumsal direnişlerden biri olan Zapatacıların mücadelesini günümüze taşımaktadır. “Alternatif Hareketler Dizisi” serimizin ilki olan bu kitabın, günümüz demokratik toplum mücadelesine mütevazı bir şekilde de olsa katkı sunmasını umuyoruz.

Kapitalist sisteme karşı verilen mücadelede Kürtlerin rolüne dikkat çeken Sain, Amara Yayıncılık’ın ileriki süreçte dünya devrim mücadelelerini, tarihsel ve sosyolojik kitapları okurla buluşturacaklarını da belirtiyor.

[1] Haberin giriş kısmındaki tarihsel özet için, Soner Torlak’ın “Zapatistalar: Salyangozun uzun yürüyüşü” başlıklı makalesinden yararlanılmıştır.