İHD raporu: İki yıllık çatışmalı süreçte üç bine yakın insan hayatını kaybetti

HABER MERKEZİ – İHD Diyarbakır Şubesi, son iki yıllık çatışmalı süreçte silahlı çatışmalar, bombalı saldırılar ve yargısız infazlar sonucu 2 bin 722 insanın hayatını kaybettiğini açıkladı. Raporda sadece Kürt kentlerindeki yargısız infazlar sonucunda 448 kişinin yaşamını yitirdiği kaydedildi. Ayrıca raporda iki yıl içerisinde toplam 13 bin 698 kişinin gözaltına alındığı, 3 bin 256 kişinin de tutuklandığı belirtildi.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, çözüm sürecinin sonlandırılması sonrası başlayan çatışmalı döneme ilişkin hazırladığı raporu açıkladı.

“Kürt meselesi sonucunda meydana gelen savaş ve çatışmanın ortaya çıkardığı ciddi bir fatura söz konusu” diyen İHD Diyarbakır Şubesi Başkanı Raci Bilici tarafından yapılan açıklamadaki veriler, 24 Temmuz 2015 ile 24 Temmuz 2017 arasındaki dönemi kapsıyor.

Derneğin verilerine göre çözüm sürecinin ‘buzdolabına kaldırılmasının’ ardından Türkiye genelinde yaşanan çatışmalarda 771 polis, asker ve korucu ile bin 55 PKK’li yaşamını yitirdi; 243 kişi de yasaklı kentlerdeki çatışmalarda hayatını kaybetti.

Raporda, düzenlediği bombalı saldırılar ile bilinen TAK’ın 9 üyesinin de bu dönemde  yaşamını yitirdiği kaydedildi.

Sivil ölümler

İHD bu raporunda Kürt illerinde yaşanan çatışmaların ortasında kalan 53 sivilin hayatını kaybettiğini, 80 sivilin yaralandığını; yine asker, polis ve köy korucularınca gerçekleştirilen ‘yargısızlar infaz’lar sonucunda 448 kişinin yaşamını yitirdiğini, 379 kişinin de yaralandığını kaydetti.

Raporda askeri birimlere ve sivil yerleşim alanlarına düzenlenen bombalı saldırılarda, Türkiye genelinde 129, Kürt illerinde ise 62 sivil yurttaşın yaşamını yitirdiği belirtildi.

Yine bölgede 14 kişinin PKK tarafından alıkonulduktan sonra veya saldırı sonucu öldürüldüğü ifade edildi.

Raporda sınır hattında yaşanan ölümlere de yer verildi. Buna göre Sınır hatlarında açılan ateş sonucu 56 sivil yaşamını yitirdi, 67 sivil ise yaralandı.

Bölge kentlerindeki mayın ve sahipsiz bırakılan patlayıcıların infilak etmesi sonucu ise 15 çocuğun yaşamını yitirdiği, 61 çocuğun ise kalıcı fiziksel rahatsızlıklar oluşturacak şekilde yaralandığı; yine 5 yetişkin yurttaşın yaşamını yitirdiği ve 3’ü kadın olmak üzere 17 yetişkin yurttaşın da yaralandığı kaydedildi.

Bölgede zırhlı araçların çarpması sonucu meydana gelen ölümlerde ise 4’ü çocuk 14 kişi yaşamını yitirdi. Bu nedenle 29 kişi ise kalıcı fiziksel tahribatlar oluşturacak şekilde yaralandı.

Yasaklı kentler, işkence ve zorla göç

Raporda, Kürt illerindeki 11 kentte ve 45 ilçede 250 gün boyunca süresiz sokağa çıkma yasağının uygulandığı belirtilirken; operasyonların gerçekleştiği sırada, operasyon alanı içerisinde bulunan yerleşim yerlerine güvenlik güçleri tarafından baskınlar düzenlendiği kaydedildi.

Raporda, “Çatışma bölgesi olması gerekçe gösterilerek, yurttaşlar evlerini terk etmeye zorlanmıştır. Yasak ilan edilen bölgelerde başlatılan askeri operasyonlar sırasında, Diyarbakır ili Lice ilçesinde bulunan 43 haneli Zara köyünün boşaltıldığı iddia edildi” denildi.

İHD raporunda işkence ve kötü muamelelere dair veriler de aktarıldı. İHD’nin tespit ettiği verilere göre toplamda bin 279 kişi işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.

13 bin 698 gözaltı, 3 bin 256 tutuklama

Raporda iki yıl içerisinde 321 çocuk ve 13 bin 337 yetişken olmak üzere toplam 13 bin 698 kişinin gözaltına alındığı; 84 çocuk ve 3 bin 172 yetişkin olmak üzere, toplam 3 bin 256 kişinin tutuklandığı belirtildi.