Sebebi iklim değişikliği ve insan: Dünyanın en derin gölü Baykal tehdit altında

HABER MERKEZİ – Dünyanın en derin gölü olan, yerküredeki donmamış tatlı suyun beşte birini barındıran Baykal Gölü, tarihindeki en büyük tehlikelerden biriyle karşı karşıya. Aşırı avlanma ve iklim değişikliği sonucu endemik türlerin yok olması ve insan eliyle oluşturulan kirlilik, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde olan göldeki ekosistemi tehdit ediyor.

Rusya’daki Baykal Gölü, dünyanın en derin gölü olarak biliniyor.

Aynı zamanda UNESCO tarafından da Dünya Mirası Listesi’ne alınan bu göl, dünyadaki donmamış tatlı su rezervinin beşte birini barındırıyor.

Uzmanlara göre, birçoğu endemik olan 3 bin 600 bitki ve hayvan türüne ev sahipliği yapan Baykal Gölü, tarihinin en büyük krizlerinden birini yaşıyor.

Geçtiğimiz yıllarda ise uluslararası olarak turistlerin ilgi odağı olan gölde, bilim insanları bazı sırları çözemedi: yüz yıllardan beri gölde yaşayan Omul balığının kaybolması, alglerin ani büyümesi, endemik sünger türlerinin ölmesi.

Balıkların yok olmasının sebebi kontrolsüz avlanma ve iklim değişikliği

Ekim’den bu yana Rusya’da hükümet, somonun bir türü olan ve sadece Baykal’da bulunan Omul balığının avını yasaklasa da, bundan 15 yıl önce gölde 25 milyon ton Omul bulunurken, şimdi ise sadece 10 milyon ton bulunuyor.

Yerel balık biyologu Anatoly Mamontov, “Balıkların sayısının azalmasının sebebi kontrolsüz avlanma ve değişen iklimin baskısı” diyor ve şöyle devam ediyor:

Baykal’daki göldeki su miktarı iklim ile orantılı. Kuralık olursa, nehirler kurursa, daha az gıda kalır. Ayrıca Baykal’ın yüzeyi ısınıyor ve Omullar sıcak su sevmiyor.

UNESCO geçtiğimiz ay balık popülasyonunun azalmasına bağlı olarak, “Gölün ekosisteminin kayda alınır bir tehdit altında olduğunu endişe ile belirtiriz” demişti.

Algler insanların yarattığı kiriliğe bağlı olarak kontrolsüz artıyor

Gölün ekosistemine dair tek endişe Omulların azalması da değil, algler Baykal’da normalin dışında artıyor.

Birçok bilim insanı alglerin kalın tabakalar halinde ‘patlaması’ durumunu “insanların yarattığı kirlilik”e bağlıyor, göl artık ‘bir sonucu olmadan’ insan kirliliğini daha fazla ememiyor.

15 yıl önce Baykal’ın etrafındaki köylerde sadece günde iki saat elektrik sağlanabilirken, güce erişimin artması “herkesin odalarını kiralayıp bir çamaşır makinesi almasına sebep oldu”.

Bin 700 metre derinliğindeki gölün etrafında şimdi balıkçılıktan başka geçim kaynakları var.

Süngerlerin yalnızca yüzde 11’i sağlıklı

Guardian’ın haberine göre biyolog Oleg Timoshkin’e göre, “Artık Baykal’ın dibi, Baykal gibi görünmüyor. Algler oksijen seven molekülleri dışarı itiyor, eskiden sualtında orman gibi yükselen süngerlerden ise şimdi eser yok, hepsi ölüyor.”

Timoshkin’in geçtiğimiz sene üzerlerinde çalışma yaptığı 170 sünger türünün yalnızca yüzde 11’i sağlıklı; eğer göle kirli su atımı durmazsa, kıyı şeridi de tamamen değişecek.

Hükümet önlemleri ‘yeterli değil’

Rusya Başkanı Vladimir Putin’de Ağustos’ta ‘hükümet önceliği’ diyerek “Baykal’ın korunması” çağrısı yapmış, bütçe ayırdıklarını belirtmişti.

Fakat uzmanlar, 1999’dan bu yana özel koruma altında olan Baykal için ayrılan bütçelerin çoğunun ‘boşa harcandığını’ söylüyor.

Karınca Dış Haberler