Ana SayfaDünya‘Açlar devrimi’: 4 kişinin öldürüldüğü, sosyal medyanın engellendiği İran’da neler oluyor?

‘Açlar devrimi’: 4 kişinin öldürüldüğü, sosyal medyanın engellendiği İran’da neler oluyor?

HABER MERKEZİ – İran’da ekonomik gidişatı protesto amacıyla başlayan ve siyasi rejime tepkiye yönelen protestolar devam ediyor. Protesto gösterilerinde şu ana dek dört kişi hayatını kaybederken, çok sayıda kişi de gözaltına alındı. Protestoların dördüncü gününde İnternet bağlantılarının ‘kısmen’ kesildiği İran’da Instagram ve Telegram uygulamalarının da engellendiği öğrenildi. Devrim Muhafızları da “Protestolara devam edenler ‘demir yumrukla’ karşılaşır” tehdidinde bulundu. Ülkedeki gazetelerin protestocuların taleplerini vermediği İran’da günlerdir süren eylemlerin sebepleri neler?

2009’dan beri en büyük protestoların yaşandığı İran’da halkın sokağa çıkmasında öncelik ekonomik sebepler olsa da tepkiler siyasi rejimin baskıcı politikalarına yönelmiş durumda.

Meşhed’de Perşembe günü başlayan protestolar farklı kentlere yayıldı.

Dördüncü gününe giren protestoların bir adresi de Dorud kenti. Kentte dün düzenlenen protesto gösterilerinde, iki kişi hayatını kaybetti.

BBC Türkçe’nin haberine göre ise dört gündür devam eden gösterilerde 4 kişi yaşamını yitirdi.

Çok sayıda gözaltı

Ayrıca protesto gösterilerinde gözaltına alınanların da olduğu belirtildi.

Eylemlerin sürdüğü Kirmaşah’ta 20 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Kirmaşah Valisi de gözaltına alınanların olduğunu belirterek, bir kısmının serbest bırakıldığını söyledi.

Protestoların başladığı Meşhed’deki gösterilerde ise en az 52 kişi gözaltına alındı.

Başkent Tahran’da ise en az 200 kişinin gözaltına alındığı aktarıldı.

Arak kentinde de protestolara katıldığı belirtilen 100 kişinin gözaltına alındığı duyuruldu.

Tahran

İnternet bağlantıları ‘kısmen’ kesildi

Fransız haber ajansı AFP, İran’daki gösterilerin ardından internet bağlantıları ‘kısmen’ kestiğini duyurdu.

AFP Tahran muhabiri İran’ın başkenti Tahran’da cep telefonlarının internet bağlantısının bulunmadığını aktardı.

İran’da Instagram ve Telegram uygulamalarının da engellendiği gelen bilgiler arasında.


İran Cumhurbaşkanı Ruhani’den ilk açıklama

Devrim Muhafızları’ndan göstericilere tehdit

İran Devrim Muhafızları da göstericilerin protestolara devam etmeleri durumunda “ulusun demir yumruğuyla” karşılaşacakları tehdidinde bulundu.

Devrim Muhafızları Komutanı İsmail Kovsari, protestolarda siyasi sloganların atıldığını belirterek, “Eğer bu insanlar artan fiyatlar nedeniyle sokaklara çıktıysa o sloganları atmayacaktı, mülkleri ve arabaları yakmayacaktı” diye konuştu.

Protestocuların talepleri gösterilmiyor

Tüm bunlar yaşanırken İran medyası ise sokağa çıkan protestocuların taleplerini görmezden gelmeye devam ediyor.

İran’da reformistlere yakın gazeteler, protestocuların “dış güçlerle bağlantılı olanlar ve olmayanlar” diye ayrıştırılmasını isterken, muhafazakarlara yakın gazeteler ise “dış mihrakların fitnesi” argümanı sundu.

Ülkenin ekonomi gazetelerinden Weteni Emruz, “Benzin 300 tümen ucuzladı” manşetiyle ekonomideki ‘iyileşmeyi’ ön plana çıkartırken, diğer bir ekonomi gazetesi Cihani Senat da “Yıl boyunca İran’ın kredi notu en çok bu üç günde düştü” manşetini attı.

‘Açlar devrimi’

Peki, İran’da protestocuların sokağa çıkmasındaki etkenler sadece ekonomik mi?

İran İnsan Hakları Örgütü’nün kurucusu ve sözcüsü Prof. M. Amiry-Moghaddam’a göre İran halkının temel sorunu ekonomik koşullar, yüksek fiyatlar ve işsizlik olsa da protestoların arka planında tüm kurumlara karşı duyulan rahatsızlık yatıyor.

Moghaddam, “Tunus’ta da protestolar böyle başlamıştı. Korku duvarı yıkıldığında rejim, milyonlarca insanın karşısında duramaz” diye de ekliyor.


‘Korku duvarı yıkıldığında rejim milyonların karşısında duramaz’


Fırat Haber Ajansı’nın Farsça servisinin editörü Karwan Hewram ise eylemleri “açların devrimi” olarak tanımlıyor.

Yaşananların 40 yıllık öfke patlaması olduğunu belirten Hewram, “Bu sistem ıslah da olmaz, iflah da…” diyor.

Gazeteci Ersin Çaksu’nun sorularını yanıtlayan Hewram, protestoların kaynağını şöyle özetliyor:

Eylemler başladığında ekonomik ağırlıklı sloganlar atıldı. Ama zaten halkın açlıkla terbiye edilmesi İran rejimin politikasının bir parçası. Bunları birbirinden ayıramayız. Açlık da bir yana, İran’da toplumun rahat nefes alabileceği bir soluk borusu bile bırakılmamış. Siyasi partiler yok, aydın bırakmadılar, toplumsal haklar yok, kadın hakları yok, gençlerin bir geleceği yok, halkların hiçbir hakkı yok. Bunlar hepsi siyasettir.

Bu tür eylemlerin 2009’da da yapıldığını ifade eden gazeteci Karwan Hewram, protestocuların ise yoksullar, işsizler ve gençler olduğunu belirterek, “Kadınlar alanlara çıkıyor. Ev kadınları sokaklara çıkmış ve eve dönmeyeceğiz diyorlar. Onun için de birçok kişi çok yerinde olarak ‘Açlar devrimi’ olarak isimlendiriyor” diyor.


Bu haberde DW Türkçe, BBC Türkçe, ANF, Artı Gerçek’ten de yararlanılmıştır.

PAYLAŞ:
    WhatsApp'da Paylaş!   Telegram'da Paylaş!     Yazdır   E-Posta Gönder

Önceki Haber
İran Cumhurbaşkanı Ruhani'den ilk açıklama
Sonraki Haber
'Yılbaşı özel çekilişi'nde büyük ikramiye çeyrek bilete isabet etti