‘Diplomatik kandırmaca’: Doğu Kudüs’ü tanıma kararı İngilizce metne konulmamış

HABER MERKEZİ – İslam İşbirliği Teşkilatı zirvesi sonrası açıklanan İstanbul Deklarasyonu’nun Türkçe metninin aksine İngilizce metninde, “Doğu Kudüs’ün, Filistin devletinin başkenti olarak tanındığı”na dair herhangi bir ifade yer almadığı ortaya çıktı. HDP Sözcüsü Ayhan Bilgen de, “Deklarasyona imza atan her ülkenin İsrail’le ilginç, kapalı kapılar ardında ilişkileri, anlaşmaları ve tutumları var” dedi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararı sonrası sonra AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çağrısıyla olağanüstü toplanan İslam İşbirliği Teşkilatı  (İTT) zirvesinin İstanbul Deklarasyonu’nun resmi dil olan İngilizce ve Türkçe metinleri arasında farklar olduğu ortaya çıktı.

T24 yazarı Yalçın Doğan’ın 16 Aralık tarihli, “Çarpıtılan bildiri: Kudüs skandalı” başlıklı köşe yazısında aktardığına göre bildirinin İngilizce metninde “Doğu Kudüs’ün, Filistin devletinin başkenti olarak tanındığı”na dair herhangi bir ifade yer almadı.

Kaleme aldığı yazısında İstanbul’daki zirve sonrası İngilizce ve Türkçe açıklanan sonuç bildirgesi arasında ‘önemli farklar’ olduğunu belirten Yalçın, açıklanan İstanbul Deklarasyonu’nun İngilizce metnine bakıldığında, İİT Olağanüstü Zirvesi’nin sonuç bildirgesinin 6. maddesinde, “Filistin Devletini tanıdığımızı teyit ederken, bütün dünyayı Doğu Kudüs’ü Filistin Devletinin işgal altındaki başkenti olarak tanımaya davet ediyoruz” ifadesinin yer aldığına dikkat çekti.

Yalçın, burada sadece Filistin devletinin tanındığını, başkent olarak tanınması için ise dünyaya çağrıda bulunulduğunu ifade etti.

Buna karşılık Dışişleri Bakanlığı sitesine konulan Türkçe metinde yer alan ifade ise şöyle: “Başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Devletini tanıdığımızı teyit ederken, tüm dünyayı Doğu Kudüs’ü Filistin Devletinin işgal altındaki başkenti olarak tanımaya davet ediyoruz.”

Yalçın’a göre bu durum ‘tam bir diplomatik kandırmaca’:

Dışişleri İİT’nin İngilizce metnini Türkçeye çevirirken bir kurnazlık, bir kelime cambazlığı yapıyor. En başa ‘Başkenti Doğu Kudüs olan’ diye, asıl resmi metinde yer almayan bir eklemede bulunuyor. Yani asıl bildiriyi çarpıtıyor. Gerçeği bize, aziz Türk halkına farklı gösteriyor. Her zamanki gibi, bir başarı hikâyesi olarak. İç propaganda malzemesi olarak. Resmi metinde, ‘Başkenti Doğu Kudüs olan’ diye bir ibare yok, onu bizim Dışişleri ekliyor. Bu tam bir diplomatik skandal. Bize bir kandırmaca.

HDP’li Bilgen: Filistin sorunu araçsallaştırılıyor

Öte yandan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Sözcüsü Ayhan Bilgen de İİT’deki ülkelerin tavrının içeriğinin son derece sorunlu olduğunu belirtti.

Bilgen’e göre “deklarasyona imza atan her ülkenin İsrail’le ilginç, kapalı kapılar ardında ilişkileri, anlaşmaları ve tutumları var”.

Mezopotamya Ajansı’na konuşanHDP Sözcüsü’nün değerlendirmesi şöyle:

40’ın üzerinde ülke bir araya geliyor ve Trump’ın kararına tepki gösteriyor. Sonuç olarak bunun hiçbir bağlayıcılığı yoksa, bir tutum değişikliği doğurmuyorsa, ne İsrail ve ABD üzerinde caydırıcılık ne de bu deklarasyonu ilan eden ülkelerin Filistin sorunuyla ilgili dayanışmalarında bir pozisyon değişikliği doğurmuyorsa ortada bir sorun var demektir. Sorun, bu rejimlerin büyük bir kısmı Filistin sorununu araçsallaştırıyor olmasıdır. Dolayısıyla hamaset ve nahoş gelen sözlerin ötesinde somut ticari ve diplomatik ilişkiler ile ilgili bir iradenin olması gerekir. Bu iradenin ne yazık ki bu coğrafyadaki kendi halkıyla kavgalı rejimlerden çıkamıyor

Filistin sorununun tarihi arka planını görmek sorunu bütün parçalarıyla birlikte ele almak gerekiyor. Sorun sadece Kudüs’ün statüsü sorunu değildir. Sorun işgal edilmiş topraklar sorunudur, mülteciler, cezaevlerindeki uygulamalar sorunudur. Bütün bunları sanki yok sayıp Kudüs ile ilgili karar gerçekleşmese Filistin sorunu bitecekmiş gibi bir algı son derece yanıltıcı olur.