Economist: Türkiye’de Diyanet siyasi İslam’ın kurumlarından biri haline getirildi

HABER MERKEZİ – Önde gelen haftalık dergilerden Economist, Türkiye ile ilgili olarak bu hafta “İmamları kontrol altına almak: Türkiye’de Diyanet siyasi İslam’a teslim oluyor” adında bir makale yayımladı. Yazıda, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve partisinin devlet kurumları üzerinde son on yıldır kontrolü sıkılaştırdığı belirtilerek, “Siyasi İslam’a karşı bir kontrol mekanizması olarak kurulan kurum, onun temel kurumlarından biri oldu” ifadesine yer verildi.

Britanya merkezli The Economist dergisinde yer alan “İmamları kontrol altına almak: Türkiye’de Diyanet siyasi İslam’a teslim oluyor” başlıklı yazıda, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıklamalarından yola çıkılarak, kurumun son 10 yıldaki değişimine değinildi.

Diyanet’in ‘çocuk yaşta evlilik’ ile ilgili internet sitesinde yer alan ifadelerin gelen tepkiler üzerine kaldırıldığını anımsatan dergi, Diyanet’e karşı çıkanların reformdan geçmesinden yana olduğunu belirtti.

Yazıda ayrıca Diyanet için “garip ve tepki toplayan açıklamalar yapmakta üstüne yok” denilerek, kurum hakkında “Diyanet şimdiye kadar yeni yıl kutlamanın, piyango oynamanın, evde köpek beslemenin, Bitcoin almanın İslam’ın kurallarına aykırı olduğunu açıkladı; ya da erkekler saçlarını boyamamalı, çiftler el ele tutuşmamalı. Ancak boşanmanın mesajla olmasına onay verdi” ifadelerini kullandı.

Economist makalesinde, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Diyanet üzerinde şöyle bir etkisi olduğunu savundu:

Son 10 yılda özellikle de 2016’daki başarısız darbe girişiminden beri Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İslami temellere dayanan partisi AKP devlet kurumları üzerindeki kontrolünü sıkılaştırdı, içeriden ve dışarıdan muhalefeti engelledi. Diyanet de bunlardan biri. Siyasi İslam’a karşı bir kontrol mekanizması olarak kurulan kurum, onun temel kurumlarından biri oldu.

Öte yandan yazıda, Türkiye’de diğer Müslüman ülkelere göre şeriat kanunlarına desteğin daha az olduğunu, ancak ‘AKP yönetimi altında ülkenin hiç olmadığı kadar daha az seküler normlara bağlı olduğu’ belirtildi.

‘Diyanet bugün çok daha İslamcı’

Makalede, son olarak 2003 ve 2011 yılları arasında İstanbul’da müftülük yapan Mustafa Çağrıcı’nın görüşlerine yer verildi.

“Diyanet bugün çok daha İslamcı, daha Arap dünyasına yakın bir görüşe sahip” diyen Çağrıcı, sözlerini şöyle sonlandırdı:

Neredeyse bir yüzyıl boyunca Diyanet, Türkiye’nin kimliğini hem Müslüman hem de seküler olarak korumak konusunda iyi bir çizgi izledi. Bağlı olduğu devletin kanunlarına aykırı bir şekilde İslam’ı okumaya başlaması ise yanlış bir yöne gittiğini gösteriyor.

Türkiye bir teokrasiye dönüşmek üzere değil. Ancak Orta Doğu’dan büyük ölçüde ayrılan heterodoks ve ılımlı İslam tehlike altında. Asıl amacına rağmen, Diyanet de çok yardımcı olmuyor.