İstanbul’daki otobüs kazaları: Uzmanlara göre ‘fren patladı’ yalan; nedeni eksik eğitim, ihmal ve çalışma koşulları

HABER MERKEZİ – Son günlerde İstanbul’da ölüm ve yaralanmalara sebebiyet veren toplu taşıma araçlarını değerlendiren uzmanlar ihmal ve eksiklere dikkat çekiyor. Uzmanlara göre “gaz pedalı takıldı”, “fren patladı” iddiaları doğru değil.

Üsküdar’da 1 Şubat’ta bir özel halk otobüsünün durağa girmesi sonucu üç kişi yaşamını yitirdi, beş kişi de yaralandı. Sürücü, kazanın ardından “Araç aniden hızlanmaya başladı, kontrolümden çıktı” dedi.

2 Şubat’ta da Kadıköy’de yine bir özel halk otobüsü, tramvay yolu ile araç yolunu ayıran kaldırıma çarparak durabildi. Sürücü, olay sonrası yaptığı açıklamada, direksiyonun kilitlendiğini ileri sürdü.

Peki, İstanbul’da yaralama ya da ölümle sonuçlanan kazalarda, şoförlerin “direksiyonlarının kilitlendiğini”, “aracın aniden hızlandığını”, “fren patladığını”, “gaz pedalının takıldığını” söylemeleri ne kadar gerçeği yansıtıyor?

İleri sürüş teknikleri uzmanlarına göre, şoförlerin ileri sürdüğü bu gerekçeler gerçeği yansıtmıyor. Uzmanlar, kazaların çoğunda sürücü hatası olduğunu, sürücülere verilen eğitimlerin yetersiz kaldığını, bu konuda etkin bir çalışma yapılması gerektiğini söylüyor.

DHA’dan Özgür Deniz Kaya ve Yasin Dalkılıç’ın haberine göre “Bu olaya kaza demek çok mümkün değil” diyen ileri sürüş teknikleri uzmanı Ethem Genim’in değerlendirmesi şöyle:

“Kentsel dönüşüm gibi projelerle, Türkiye’de bir sürücü açığı oluştu. E sınıfı ehliyeti olan bir kişiye 30-40 tonluk bir kamyonu ya da içinde 100 kişi olan bir toplu taşıma aracını teslim ediyoruz. Ondan sonra sürücüyü suçluyoruz. Sürücülerin en büyük problemi, fazla mesai saatleri, düşük ücretler ve diğer sürücülerin yarattığı tehlikeler.”

Bir başka ileri sürüş teknikleri uzmanı Çetin Büyükçınar da eğitim eksikliğine dikkat çekiyor, “Oturuş pozisyonundan direksiyon tutuş pozisyonuna kadar, kazaların önüne geçebilecek püf noktalar var. Toplu taşıma araçları sürücülerinin kullandıkları araçların limitlerini, trafiğe kapalı bir sahada test etmeleri çok önemli” diyor.

İstanbul’da 15 yıldır özel Halk otobüsü şoförlüğü yapan Haydar Engin ise ihmal ve eksiklere şu sözlerle dikkat çekiyor:

“İETT’de ve Otobüs A.Ş.’de yeni bir araç trafiğe sürüleceği zaman şoföre aracın özellikleri hakkında eğitimi veriliyor. Ancak özel halk otobüslerinde bu eğitimler alınmıyor. Örneğin manuel vites bir araç kullanıyorsunuz. Otomatik vitese geçmeniz isteniyor. Bunun nasıl çalıştığı, mekanik bilgisi hiçbir şekilde şoföre verilmiyor.”

TMMOB Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Cafer Yıldız da “Biz kazaların genellikle insan kusurundan kaynaklandığını ve bir sistem sorunu olduğunu düşünüyoruz” diyor ve ekliyor:

“Halk otobüsleri, otobüs sahibine yüksek kazanç sağlamak için çok kontrolsüz şekilde araç kullanıyor, yolcu kapma yarışına giriyorlar. Yolcuların durak güvenliği de çok zayıf. Motorlu araçlar komisyonumuz diğer kuruluşlarla istişare içerisinde bir çalışma başlattı. Filo mühendisliği diye bir kavramımız var. Eğitim süreçlerinin çok iyi bir şekilde işletilmesi gerekmektedir.”