Ana SayfaGüncelSürreal kabusların yaratıcısı şizofren bir zihinden çok daha fazlası: Foma Jaremtschuk

Sürreal kabusların yaratıcısı şizofren bir zihinden çok daha fazlası: Foma Jaremtschuk

HABER MERKEZİ – Foma Jaremtschuk’un çizimler ile yarattığı grotesk evren, her ne kadar ilk bakışta şizofren bir zihnin sürreal kabusları gibi gözükse de hem sanatçının yaşadığı hayatı hem de Sovyetler’deki kamplarda yaşananları gözler önüne seriyor.

Sibirya’nın küçük bir köyünde 1907 yılında dünyaya gelen sanatçı Foma Jaremtschuk hakkında çok şey bilinmiyor.

Ancak bantmag’in bu haftaki “Marjinlerden” dizisinde yer verdiği sanatçı Jarem’in, 1940’ların sonlarından sağlığının giderek kötüleştiği 1960’ların başlarına kadar kaldığı Saratov Psikiyatri Kliniği’nde oldukça basit malzemeler kullanarak yaptığı, karanlık ve rahatsız edici güzelliğe sahip yüzlerce çizim bize bu sanatçı hakkında çok şey anlatıyor.

Josef Stalin dönemindeki Sovyetler Birliği’nde 1936 yılında devlete iftira atma suçuyla “gulag” adı verilen çalışma kamplarına gitmek zorunda bırakılan çiftçilerden biri olan Jarem’in çizimleri ile yarattığı grotesk evren, her ne kadar ilk bakışta şizofren bir zihnin sürreal kabusları gibi gözükse de hem yaşadığı hayatı hem de Stalin döneminin kamplarında yaşananları gözler önüne seriyor.

Şizofreni teşhisiyle gönderildiği klinikte hayatını kaybettiği 1986 yılına kadar kalan Jarem’in çizimlerinde büyük resmedilmiş doktor, hemşire, güvenlik görevlisi ve benzeri otorite figürleri ve bu figürlerin üzerinde deneyler yaptığı, vücutlarının içi tıbbi çizimlerde olduğu gibi herkesin görebilmesi için açılmış tutsaklar ve hastalar bulunuyor.

Ayrıca çizimlere kimi zaman küfür içeren, yer yer de kafiyeli ve öfkeli sayıklamalardan oluşan metinler eşlik ediyor.