“Kur krizinin temellerini iktidar attı, muhalifler alternatifleri göstermeli”

HABER MERKEZİ – Ekonomist Ali Rıza Güngen, iktidarın ekonomideki daralmanın faturasını başka yerlere çıkarma hesabı içinde olduğunu ve kur krizinin temellerinin mevcut iktidar döneminde atıldığını söyledi. Güngen, ekonomideki durumun muhalifler tarafından diri tutulması ve alternatiflerin gösterilmesi gerektiğini kaydetti.

OHAL kapsamında çıkartılan Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Ondokuz Mayıs Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden ihraç edilen ekonomist Ali Rıza Güngen, ABD ile Türkiye arasındaki kriz ile hızlanan TL’deki değer kaybı karşısında iktidarın takındığı tutumu değerlendirdi.

Mezopotamya Haber Ajansı’ndan Selman Güzelyüz’e konuşan Güngen, iktidarın ekonomideki daralmanın faturasını başka yerlere çıkarma hesabı içinde olduğunu belirtti.

Güngen, “İktidar siyasi seferberlik ilan ederek ve içerideki muhalifleri düşmanlaştırarak krizi daha kolay yöneteceğinin farkında. Onun için gerek içerideki muhalefeti gerekse de sorunu uluslararası krizlere bağlayarak kendilerini temize çıkarmaya çalışıyorlar. Dolayısıyla kafalarında böylesi muğlak da olsa bir harita biçimleniyor” dedi.

“Bu etkileri kısa süre içinde geçecek bir kriz değil” diyen Güngen, “Yine bu birkaç çeyreklik daralmayla üzerinden gelinebilecek bir kriz gibi görünmüyor. Siyasi iktidarın ve ekonomi yönetiminin hesabının ters tepeceğini düşünüyorum” diye belirtti.

“Kur krizinin temellerini iktidar attı”

Kur krizinin temellerinin mevcut iktidar döneminde atıldığını kaydeden Güngen, şöyle devam etti:

“Sorunu uluslararası krizlere bağlayarak kendilerini temize çıkarmaya çalışıyorlar. Ama biz biliyoruz ki bu süreç 2008-2009 yıllarında baş gösterdi. Yani ilginçtir ki özel sektörün çok ağır bir şekilde döviz cinsinden borçlanmasına izin verdikleri tarih 2009 yılıdır. Yani bu kur krizinin bir reel sektör krizine dönüşmesinin temellini atan bu iktidardır. TL görece değerliydi. Dolayısıyla Türkiye’deki reel sektör bu borcu kolaylıkla bulabiliyordu ve kolaylıkla ödeyebiliyordu. Ama TL’nin değer kaybetmesi 2013 yılında hız kazandığı için, özellikle 2016 yılından sonra inanılmaz bir değersizleştirme politikasına girdiği için, bu borçların çevrilmesi büyük bir sorun haline gelmeye başladı.

“Şimdi reel sektörün yaptığı şey 2015-2016 yılında borcun vadesini uzatmaya çalışarak, eğer büyük sermayeden bahsediyorsak ki kur etkisini yönetmeye çalışarak, kriz ertelemektir. Ama bu değersizleşme devam ettiği müddetçe kaçış yok. Bu değersizleşme bir haftada TL 4.80 civarından 6.40’lara fırlayınca bunu artık kapatmanın, örtmenin, ertelemenin mümkünatı yok. Ama siyasi iktidar hedefindeki muhalifleri gösterecek, döviz baronlarıyla iş yapan muhalif liderlerden bahsetmeye başlayacak tekrar. İçerideki hainlerinden bahsedecek tekrar. İşte batının oyunundan, faiz lobisinden, döviz lobisinden daha çok bahsetmeye başlayacak. Kendisini bu yaşanan durumun sorumlusu değilmiş gibi göstermeye çalışacak. Bu durum muhaliflere uygulanan baskının daha da artması, Türkiye’nin faşizme kayışını da hızlandıracaktır.”

“Muhaliflerin alternatifleri göstermesi gerekiyor”

Ekonomideki sıkıntıların aşılması konusunda kendi önerilerini de paylaşan Güngen, devamla şunları söyledi:

“Tabi ki müşterekleştirmeden bahsetmek, komünal ekonomiden, alternatif ekonomiden bahsetmek son derece önemli. Benim kısa vadede önerim, çeşitli sektörlerde kamulaştırmadır. Ve batan şirketlerin kurtarılmasından vazgeçmektir. Şimdi eğer bir kamusal yatırım programı sağlanabilirse ve batan şirketler nedeniyle ortaya çıkacak olan işsizlik sorunuyla baş edilebilir. Ama bu aynı zamanda bir alternatif ekonomi modeli, bir paylaşımcı ekonomi modeline doğru bir işareti de göstermesi gerekiyor ki kritik anlamda devletin devreye girdiği, krizi yönettiği, bir süreliğine kamusal varlıkları arttırdığı ama sonrasında tekrar sermayeye peşkeş çektiği bir durum yaşanmasın. Bunun için sürekli bir hareketlilik gerekiyor. Sürekli muhalif odakların tartışmayı diri tutmaya çalışması ve alternatifleri göstermesi gerekiyor.”

Beş ana başlıkta: Sosyalist iktisatçılar krizden çıkışın yolunu gösterdi