Ana SayfaDünyaZamanın durduğu an: “Nagazaki 11:02” – Lokman Sazan

Zamanın durduğu an: “Nagazaki 11:02” – Lokman Sazan

HABER MERKEZİ – ABD’nin 1945 yılında Hiroşima ve Nagazaki’ye atom bombası atarak binlerce insanı öldürmesinin üzerinden 73 yıl geçti. Bu katliamı fotoğraflayan Shomei Tomatsu, “Nereye gidersem gideyim savaşın gölgesini yanımda taşıyorum” sözleriyle anlatıyor gördüğü dehşetin kendisinde yarattığı etkiyi. Tomatsu’nun fotoğrafları hem insanlar hem de nesneler üzerindeki fiziksel ve psikolojik hasarı gözler önüne seriyor. Devletlerin olabildiğince silahlandığı bugün, hala nükleer tehdit altındayız; Tomatsu’nun fotoğrafları ise bize çok şey anlatıyor.


Lokman Sazan


73 yıl önce İkinci Dünya Savaşı sırasında ABD,  B29 uçaklarıyla Japonya’nın Hiroşima kentine atom bombalarıyla saldırı düzenledi.

Sadece Japonları değil aynı zamanda Dünyadaki bütün insanları dehşete sokan bu saldırının teknolojik ayağını oluşturan bilim insanları, 1939’da Avrupa’daki faşist rejimlerin yükselmesinde rol oynayan Nazi Almanyası’nın oluşturduğu nükleer silah araştırmaları için kurulan ekipten kaçanlardan oluşuyordu.

ABD hükümetinin 1940 yılında “Manhattan Project” koduyla açacağı proje, ABD’nin kendi nükleer silahlarının üretilmesini amaçlamaktaydı. Programın araştırmacıları birkaç yıl içinde nükleer silahın üretilmesinde anahtar rol alan maddelerin üretimini başardıktan hemen sonra, 16 Temmuz 1945’te, proje ilk testinden başarıyla geçti ve 22 gün sonra da ilk saldırı gerçekleştirildi.

Saldırı sonucunda kentin yüzde 90’ı yok olurken, saldırının hemen ardından 80 bin insan hayatını kaybetti. Takip eden yıllarda ise yaralı olarak kurtulan on binlerce insan da radyasyonun etkisiyle hayatını kaybetti.

Bu saldırının gerçekleştiği tarih olan 6 Ağustos 1945’ten yalnızca üç gün sonra, 9 Ağustos 1945’te, aynı uçaklar bu sefer Nagazaki kentine bombalarla saldırdı. Bu saldırı ise yaklaşık 40 bin insanın ölümüne neden oldu.

Dönemin Japon Hükümdarı Hirohito, 15 Ağustos 1945’te bir radyoda bu saldırıyı, “Yeni ve en acımasız bomba” olarak anacaktı.

Shomei Tomatsu

Shomei Tomatsu İkinci Dünya Savaşı sonrası Japonyası’nın önde gelen fotoğrafçılarındandır.

1930’da Nagoya’da doğan Tomatsu, üniversiteden mezun olduktan sonra Tokyo’ya yerleşir ve 1959’da dönemin ünlü fotoğrafçılarıyla birlikte VIVO adında bir kooperatif kurar.

Tomatsu, bu kooperatif sayesinde eşsiz ve etkileyici tarzını geliştirerek Takuma Nakahira ve Diado Moriyama gibi gelecek neslin önemli fotoğrafçılarını etkiler.

Tomatsu, Nagazaki’de ilk fotoğraflarını 1961’de çeker ve Ken Domon’un da katkısıyla aynı yıl “Hiroşima-Nagazaki” sergisini açar.

Atom ve hidrojen bombalarının atılmasından 50 yıl sonra Japon Mahkemesi’nin talebi üzerine Nagazaki’yi tekrar ziyaret eder ve “Nagazaki 11:02” adını vereceği serginin fotoğraflarını çeker.

Bu fotoğraflar hem insanlar hem de nesneler üzerindeki fiziksel ve psikolojik hasarı gözler önüne seriyor. Serginin adı, Tomatsu’nun çektiği saat fotoğrafından gelmektedir. Bombanın düştüğü zeminin yaklaşık 700 metre altında bulunan saat o sıralar 11:02’yi gösteriyordur ve bu tam da bombanın düştüğü saat olarak kabul edilir.

14 Aralık 2012 yılında hayata veda eden Tomatsu, ilk defa 1961’de gittiği Nagazaki’de gördüğü manzarayı şöyle tanımlar:

“Zamanın saat 11:02’de Nagazaki’de durmasının üzerinden 16 yıl geçti. Fakat o zamandan beri ölen her kurban o an ve bu anın parçası olmaya devam ediyor. Nagazaki’de 16 yıldan bu yana her yıl çok sayıda insan sessizce hayatını kaybetti. Nagazaki’de gördüğüm şey sadece savaşın izleri değildi, aynı zamanda savaş sonrası dönemin hiçbir zaman bitmediği bir yerdi. Viran etmek kavramının sadece nesnelere yönelik uygulanabileceğini düşünürdüm ama Nagazaki bana insanlara da uygulanabileceğini gösterdi.”



Bu derlemede Atomic Heritage, The Guardian, San Francisco Modern Sanat Müzesi ve Pinterest’ten yararlanılmış, fotoğraflar da bu kaynaklardan alınmıştır.
Previous post
Şüpheli kadın ölümü: Balkondan düştüğü iddia edilen Seren Aydın yaşamını yitirdi
Next post
CHP yönetimi "Yeterli imza yok, kurultay da yok" dedi