‘Dijital fişleme’: İnternette tv izleyen herkesin bilgileri RTÜK’e gidecek

HABER MERKEZİ – Çıkarılan yeni yönetmelikle RTÜK, Netflix ve BluTV gibi internette yayın yapan platformları takip eden herkesin bilgilerine erişebilecek. RTÜK’ün CHP’li üyesi İlhan Taşcı, “Bunun adı tam anlamıyla dijital fişlemedir” diyor ve düzenlemenin Türkiye’yi Kuzey Kore konumuna sokacağını belirtiyor.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), çıkarılan yeni yönetmelikle televizyonların internet yayınlarını izleyen herkesin kanal tercihlerine kadar bütün kişisel bilgilerine erişim hakkı kazandı.

İnternet üzerinden yapılan radyo ve TV yayınlarını denetim ve yaptırım kurallarına bağlayan yönetmelik taslağını görüşmek üzere dün toplanan Kurul, yaklaşık 4 buçuk saat süren toplantıda, internetten yapılan TV ve radyo yayınlarına geniş denetim ve sansür yetkisi getiren düzenlemeyi oy çokluğu ile kabul etti.

Yönetmeliğin ana amacı, televizyon kuruluşlarının internet üzerinden yaptığı yayınların RTÜK denetimine tabi tutulması. Ayrıca televizyonların internet üzerinden yapacakları yayın için de lisans alması.

RTÜK istediği bilgiyi alabilecek

Cumhuriyet’ten Sinan Tartanoğlu’nun haberine göre toplantıda; Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) uzmanları ile birlikte hazırlanan yönetmelikteki ilgili düzenlemeye CHP’li üyeler itiraz etti. Ancak itiraza rağmen yönetmelik kabul edildi.

Yönetmelik maddesi ise ücreti karşılığında hizmet veren platform işletmecilerinin, abonelerine ilişkin her türlü bilgi ve belgeyi RTÜK’e iletmek zorunda oluşuyla ilgili. Bu zorunluluk taslakta şöyle düzenleniyor:

“İnternet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar; şirket ve ortaklık yapısına, programlarına, yayınlarını ileten platform işletmecilerine ve varsa abonelerine ilişkin Üst Kurul tarafından istenilen her türlü bilgi ve belgeyi belirtilen süre içerisinde vermekle yükümlüdürler.”

Yani uygulamanın anlamı şu: Abone sayıları ve aboneliğe ilişkin her türlü bilgi rutin olarak her yılın sonunda iletilecek, ancak RTÜK her istediğinde bu bilgileri alabilecek.

Böylece Netflix, BluTV, Tivibu gibi milyonlarca abonesi olan, bir dizisi en az 5 milyon kez izlenen, akıllı TV, tablet ve cep telefonu üzerinden toplam izlenme süresi milyonlarca saati bulan, İPTV olarak adlandırılan ‘online TV’ platformlarının aboneleri ile abonelik sözleşmesi üzerinden kurduğu ilişkiye dair tüm kişisel bilgiler RTÜK ve BTK’nin, dolaylı olarak da hükümetin elinde olacak.

‘Kuzey Kore konumuna sokarsınız’

RTÜK’ün CHP kontenjanından seçilen üyesi İlhan Taşcı “Ne amaçlanıyor? Bu maddenin bu bendi, bu şekilde yürürlüğe girerse; kimin neyi ne kadar süre izlediği fişlenecek, kayıt altına alınacak demektir. Oysa bu veriler özel hayata ilişkin bilgilerdir. Adınız soyadınız ile başlar, adresiniz ile devam eder, izleme ve dinleme tercihlerine kadar tamamen kayıt altına alınmasıdır. Bunun adı tam anlamıyla dijital fişlemedir” dedi.

Dijital ortamı fişlemenin Kişisel Verileri Koruma Yasası’na da aykırı olduğuna dikkat çeken Taşcı, “Amaç istatistiki bir veriyi tutmaksa abonelerin sayısı, yaş grupları alınabilir. Ama ‘her türlü bilgi ve belge’ dediğinizde aklınıza gelebilen, size ilişkin, izleyiciye, dinleyiciye ilişkin tüm verilerin kayıt altına alınması sonucunu doğurur. Uluslararası arenada Türkiye’yi tartışmalı konuma getirirsiniz. Türkiye’yi Kuzey Kore konumuna sokarsınız” diye konuştu.

Lisans da MİT onayına tabi

İnternetten yayın lisansı için MİT onayının şart koşulması ile ilgili olarak muhalefetin sesinin kısılmasının ötesinde, sesini bile çıkaramayacağını, o zemini bulamayacağını kaydeden Taşçı, MİT’in ‘uygundur’ görüşü iletmemesi halinde lisans verilmeyeceğine dikkat çekerek de şunları kaydetti:

“Radyo ve televizyonlardaki tekelleşmeye karşı muhalefetin kendisine yer bulduğu mecra, muhalefete kapatılmış olacak.”