Apar topar değiştirilen seçim kanununa Avrupa’dan eleştiri

HABER MERKEZİ – Avrupa Konseyi ve AGİT’in yayınladığı raporda, Türkiye’de 24 Haziran seçimlerinden kısa bir süre önce seçim kanununda yapılan değişikliklerin uluslararası normlarla uyuşmadığı belirtildi.

Avrupa Konseyi’nin anayasal konulardaki uzman organı Venedik Komisyonu ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) demokratik kurumlar ve insan hakları bürosu ODIHR tarafından ortaklaşa hazırlanan bir raporda, 24 Haziran seçimlerinden seçim kanununda yapılan değişiklik değerlendirildi.

DW Türkçe’den Kayhan Karaca’nın haberine göre raporda 24 Haziran’dan birkaç ay önce “aceleyle ve ilgili taraflar sürece dâhil edilmeksizin” seçim kanununda değişikliğe gidildiği kaydedilerek bunun “sorunlu ve uluslararası normlara aykırı” olduğu belirtildi.

Raporda, seçimlere kısa bir süre kala seçim kanununda değişikliğe gidilmesinin “seçimlerin adil ve istikrarlı bir çerçevede yapılması” ve “siyasi partiler arasında eşitlik” açılarından riskler içerebileceği vurgulandı.

Bu değişikliklerin, seçim sürecinin kapsayıcı yapısını olumsuz etkileyebileceği belirtildi.

Raporda, seçim kurallarında son anda yapılan değişikliklerin “siyasi açıdan tarafgir algılanabileceği ve vatandaşların seçim süreç ve sonuçlarına olan güvenini sarsabileceği” not edildi.

Son anda yapılan değişikliklerin, seçimleri hazırlayan kadrolara yeni kurallara aşina olma imkânı tanımadığı, seçim öncesi yapılması gereken idari hazırlıklar konusunda da yeterli zamanın tanınmadığı kaydedildi.

Raporda hükümete tavsiyeler de sıralandı:

• Yüksek Seçim Kurulu’nun yapısını gözden geçirilmeli
• Yüzde 10 seçim barajı aşağı çekilmeli
• Güvenlik güçlerinin seçim bürolarındaki varlığı gözden geçirilmeli
• Güvenlik gerekçesiyle oy sandıklarının bir başka yere taşınmasına ilişkin sıkı, net ve objektif kurallar izlenmeli
• Oy pusulalarının mühürlenmesi, seçim bürolarının büyüklüğü ve kapasitesine ilişkin kurallar değiştirilmeli
• Cumhurbaşkanlığı seçimine katılan bağımsız adaylardan emaneten kayıt parası alınmamalı
• Seçim kanununda yapılacak gecikmeli değişikliklerle ilgili anayasal yasağa saygı gösterilmeli

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin (AKPM) başvurusu üzerine hazırlanan raporun doğrudan bağlayıcılığı bulunmasa da rapordaki gözlem ve tavsiyeler, gerek Avrupa Konseyi gerekse Avrupa Birliği (AB) organları açısından referans belge olma özelliğine sahip.