Ana SayfaDünyaSudan’da askeri darbenin ardından neler oluyor, ülkeyi neler bekliyor?

Sudan’da askeri darbenin ardından neler oluyor, ülkeyi neler bekliyor?

HABER MERKEZİ – Aylardır süren protestoların ardından ordunun yönetime el koyduğu Sudan’da, kısmi sokağa çıkma yasağı ilan edilmesine rağmen protestocular sokaktan ayrılmıyor, askeri darbe reddedilerek, yönetimin sivillere bırakılması için protestolara devam çağrısı yapılıyor. Protestoculara diyalog çağrısında bulunan Askeri Geçiş Konseyi, diğer yandan darbeyle görevden aldığı Ömer El-Beşir’i hiçbir ülkeye iade etmeyeceğini açıkladı.

Sudan’da, 30 yıllık Devlet Başkanı Ömer El-Beşir’e karşı düzenlenen protestolar devam ederken, Sudan ordusu 10 Nisan Çarşamba günü yönetime el koydu.

Savunma Bakanı Orgeneral Avad Muhammed Ahmed bin Avf ve Korgeneral Abdul Murof Al-mahi, darbenin ardından Askeri Geçiş Konseyi’nin liderleri olarak yemin etti.

Yeminin ardından ülkede 1 ay boyunca akşam 22.00’den sabah 04.00’e kadar sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

Yasağa rağmen halk sokakta

Darbeyi reddeden muhalif gruplar ise yönetimin sivillere bırakılması için protestolara devam kararı aldı.

Özgürlük ve Değişim Beyannamesi isimli muhalif grupları temsil eden çatı gruptan yapılan açıklamada, “Bu rejimi küçük düşürenlerin açıklamasını reddediyoruz” denildi.

Protesto eylemlerini düzenleyen ana örgütlerden biri olan Sudan Profesyoneller Birliği’nden yapılan açıklamada ise protestocular Genelkurmay Başkanlığı önünde oturma eylemine çağrıldı.

Protestoculara diyalog çağrısı

Askeri konsey liderlerinden bin Avf da protestoculara amaçlarına ulaşmalarında yardımcı olmak istediklerini ancak “ülkede kaosa hoşgörü göstermeyeceklerini” söyledi.

Bin Avf ayrıca Sudan’da kurulacak yeni hükümetin sivillerden oluşacağını belirtti.

Ömer El-Beşir’i iade edilmiyor

Diğer yandan Askeri Geçiş Konseyi, darbeyle görevden aldığı Ömer El-Beşir’i hiçbir ülkeye iade etmeyeceğini de açıkladı.

Başkent Hartum’da basın toplantısı düzenleyen konseyin siyasi komitesinin başkanı Ömer Zeynelabdin, El-Beşir’in Sudan’da yargılanabileceğini söyledi.

“Biz, Askeri Konsey olarak devlet başkanını iade etmeyeceğiz. Ancak onu yargılayabiliriz.”

El-Beşir hakkında Sudan’ın batısındaki Darfur’da 2003’te yaşanan iç savaşta insanlık ve savaş suçu işlemek suçundan Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından çıkartılmış yakalama kararı bulunuyor.

Halen ev hapsindeki El-Beşir’e ne olacağı henüz bilinmiyor.

Askeri Geçiş Konseyi’nin başkanı görevini bıraktı

Öte yandan darbenin ardından kurulan Askeri Geçiş Konseyi’nin başkanı Orgeneral Avad Muhammed Ahmed bin Avf görevi bıraktığını açıkladı.

Aynı zamanda Savunma Bakanı olan Ahmed bin Avf, devlet televizyonundan yayınlanan açıklamasında, yerine Korgeneral Abdül Fettah Abdülrahman el Burhan’ın getirildiğini duyurdu.

Sudan’ı neler bekliyor, değerlendirmeler neler?

Sudan’da ordunun yönetime el koymasının ardından Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliği, ülkeye ‘itidal’ çağrısında bulundu.

Öte yandan analistler ve gazeteciler Sudan’ı bekleyen gelişmeler üzerine değerlendirmelerde bulundu.

BBC Dünya Servisi’nin Afrika editörü Will Ross, ordu içindeki farklı grupların ve milislerin birbirlerine yönelik güç mücadelesine girme tehlikesinin bulunduğunu belirtti.

Almanya merkezli gazetelerden Süddeutsche Zeitung ise önce Cezayir’de Abdülaziz Buteflika’nın görevden ayrılmaya zorlandığını, şimdi de Ömer El-Beşir’in görevden alındığına dikkat çekerek, ‘Arap Baharı’ hatırlatmasında bulundu.

Yazıda, “Yüz binlerce genç insan iktidarı çökmeye zorladı, değişimi şekillendirebilmek adına yaşamlarını riske attı. Bu Sudan’da yalnızca bir başlangıç olabilir… Değişimi gerçekten kendileri belirleyeceklerinden emin olana kadar protestocuların yeniden sokağa çıkması gerekiyor. Batı onları manevi olarak destekleyebilir ancak bunu kendi başlarına başarmalılar” değerlendirmesi yapıldı.

Bir diğer Almanya merkezli gazete Frankfurter Rundschau ise ülkede yeni bir diktatörlüğe gidişin olası olduğunu yazdı.

“11 Nisan bir özgürleşme günüdür. Aynen Almanya’da 8 Mayıs, Fransa’da 14 Temmuz, Güney Afrika’da 10 Şubat’ın olduğu gibi. Çünkü Sudanlılar, ‘Hartum celladı’ Ömer El Beşir’in 30 yıllık iktidarını sona erdirdi. Aktörleri cesaretleri, sabırları ve kararlılıklarıyla takdiri hak eden, şiddet içermeyen bir devrim ile.

“Ancak bir geçici askeri hükümetin kurulmasıyla yeni sorunlar baş gösterecektir: Şimdi, aynen Cezayir’de olduğu gibi, eski muktedir ve kurmaylarının yeniden iktidara gelmesini mümkün kılmak yerine hukuk devleti ve demokrasinin temelini oluşturabilmek önemli. Sudan devriminin Libya ve Somali’de olduğu gibi kaosa dönüşmesi ya da Mısır’daki gibi yeni bir diktatörlüğe evrilmesi ise hala mümkün. Bu aşamada, Batı’daki hükümetler de dahil olmak üzere diğer devletlerin tutumu çok önemli.”

Ne olmuştu?


Sudan’da başta başkent Hartum olmak üzere birçok kentte 2018’in Aralık ayında ekmeğin fiyatının katlanmasıyla başlayan ve hükümet karşıtı tepkiye evrilen protestolar sürüyordu.

Sudan halkı kendilerine yaşam hakkının tanınmadığını söyleyerek Beşir’in istifasını istiyordu.

1989 yılında askeri darbeyle yönetimi ele geçiren Devlet Başkanı Ömer El-Beşir tarafından 23 Şubat’ta ilan edilen olağanüstü hale rağmen protestolarını sürdüren Sudanlılar, askeri kuvvetlerin devreye girmesi talebinde de bulunuyordu.

30 yıldır ülkeyi yöneten El-Beşir ise istifa çağrılarına yanıt vermeyeceğini ifade ederek, protestocuların tepkilerini seçimlerde göstermesi gerektiğini söylüyordu.

Protestolar sürerken, Sudan’da ordu yönetime el koydu, Devlet Başkanı Ömer El-Beşir görevden alınıp tutuklandı.

Yapılan açıklamada, ülkede üç ay boyunca ‘olağanüstü hal’ ilan edildiği, Anayasa’nın askıya alındığı açıklandı.

Savunma Bakanı Avad Muhammed Ahmed bin Avf’ın yaptığı açıklamaya göre ülkeyi iki yıl süreyle Askeri Geçiş Konseyi yönetecek.


Karınca, BBC Türkçe, DW Türkçe
Previous post
Seçimlerin üzerinden 12 gün geçti, YSK'ye tepkiler sürüyor
Next post
Hiro Murai'den 'tropik bir gerilim' filmi: "Guava Island"