AYM’den 19 Aralık Katliamı’nda yeniden yargılama kararı

HABER MERKEZİ – 19 Aralık Katliamı’nda atılan el bombasıyla gözünü kaybeden T.Y.’nin ailesinin başvurusunu sonuçlandıran AYM, yaşam hakkının ihlal edildiğine ve yeniden yargılama yapılmasına karar verdi.

Bayrampaşa Cezaevi’ne 19 Aralık 2000’de düzenlenen ve “Hayata Dönüş” adı verilen operasyonda el bombasının patlaması sonucu bir gözünü kaybeden T.Y.’nin ailesinin Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) yaptığı başvuru sonuçlandı.

AYM, yaşam hakkının ihlal edildiğine hükmetti ve ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere kararın bir örneğinin İstanbul 2. İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi.

Yüksek Mahkeme, ailenin tazminat taleplerini ise reddetti.

Bianet’ten Ayça Söylemez’in haberine göre T.Y., ‘yasadışı örgüt üyesi’ olduğu iddiası ile İstanbul 1. Nolu Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılandığı davada aldığı 12 yıl 6 aylık hapis cezasının infazı için 19 Aralık Katliamı’nın gerçekleştiği sırada Bayrampaşa Kapalı Cezaevi’nde bulunuyordu.

O tarihte 23 yaşında olan T.Y., C Blok 14 numaralı koğuştaydı ve operasyonun gerçekleştirildiği gün ölüm orucunun 46. günündeydi.

T.Y.’nin de bulunduğu koğuşun yer aldığı C Blok’a gerçekleştirilen saldırı sonucunda 12 tutuklu ve hükümlü öldü, onlarca tutuklu da yaralandı.

Dört Adli Tıp Kurumu uzmanının cezaevindeki incelemesi sonucu hazırladığı rapora göre, “C-l hücresinde kullanılan göz yaşartıcı gaz bombası miktarının ölüm eşiğinin oldukça üzerindeydi”.

Raporda ayrıca tüm silah atışlarının askerlerin bulunduğu maltadan koğuşa doğru yapıldığı, aksi yönde bir atış yapıldığına dair mermi çekirdeği bulunmadığı ifade edildi.

Gözünün içinde el bombası parçası kaldı

Katliamdan yaralı kurtulan T.Y., Sağmalcılar Hastanesi Acil Polikliniği’ne kaldırıldı. Sağ gözünde kanama olduğuna dair teşhis kondu ancak T.Y. ölüm orucunda olduğunu ve B1 vitamini dışında bir tedaviyi kabul etmediğini beyan etti.

Ertesi gün göz doktorunun yaptığı muayenede, sağ gözünün içinde yabancı cisim tespit edildi ve gözündeki yaralanmayla ilgili tedaviye başlandı.

25 Ekim 2000’de Edirne F Tipi Cezaevi’ne nakledilen T.Y.’nin sağ gözünde tam görme kaybı olduğu buradaki revirde yapılan muayenede tespit edildi. T.Y. cezaevinde de ölüm orucuna devam etti ve 8 Ocak 2002’de şartlı tahliye oldu.

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’nda yapılan muayenesinde de operasyonda atılan “el bombalarından sıçrayan parçanın sağ göze çarptığı, (birinin çıktığı, birinin kaldığı)” tespit edildi.

Başka bir operasyonda hayatını kaybetti

T.Y. yaralanması sebebiyle şikayetçi oldu, “gözünü kaybettiğini belirterek operasyon emrini alan, uygulayan, sebebiyet veren kurumlar hakkında yargı yolunun açılarak ilgililerin cezalandırılmalarını” talep etti.

Katliamla ilgili açılan ve halen devam eden davanın, ölen 12 ve yaralanan 29 tutuklu ile ilgili olan iddianamesinde T.Y. de müşteki olarak yer aldı.

T.Y. 17 Haziran 2005’te kolluk kuvvetlerince yapılan bir operasyon sonucunda yaşamını yitirdi, ailesi müşteki oldu.

Danıştay tazminat kararını bozdu

Bu arada T.Y. operasyonun ardından sağ gözü görme yetisini kaybettiği için İçişleri Bakanlığı’na, maddi ve manevi tazminat talebiyle başvuru yapmıştı.

İdare Mahkemesi 2006 tarihli kararıyla T.Y.’nin ailesine toplam 43 bin 616 lira tazminat ödenmesine karar verdi ancak Danıştay kararı bozdu.

Aile de 22 Nisan 2014’te AYM’ye bireysel başvuru yaptı.

Başvuruda, T.Y.’nin görme kaybına uğraması, katliama dair ceza soruşturması ile davanın makul sürede tamamlanmaması, ayrıca tazminat davasının haksız olarak reddedilmesi nedenleriyle yaşam ve adil yargılanma hakları ile işkence ve kötü muamele yasağının ihlal edildiği ifade edildi.

AYM, 3 Temmuz 2019 tarihli kararında sadece yaşam hakkının ihlal edildiği iddiasını kabul ederek yeniden yargılama yapılmasına hükmetti.

Bayrampaşa Cezaevine 19 Aralık Katliamı ile ilgili Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davanın 38’inci duruşması 4 Aralık 2019 tarihinde yapılacak.