Bugün, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü. Basın meslek örgütleri ve siyasi partilerin yaptıkları açıklamaları derledik.
TGS: Yeni 10 Ocak’lar için inadına gazetecilik
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nde yaptığı yazılı açıklamada “Gazetecilikte ısrar edenlerin, işyerinde adil çalışma koşulları ve ülkede demokrasi için emek verenlerin 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü kutlu olsun!” ifadelerini kullandı. Açıklamada, “İnadına gazetecilik, inadına Sendika!” denildi.
Gazeteciler Cemiyeti: 10 Ocak kutlanacak bir gün olmaktan çıktı
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, basın özgürlüğü önündeki ekonomik ve siyasi engeller nedeniyle 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nün kutlanacak bir gün olmaktan çıktığını vurguladı.
Gazetecilerin karşı karşıya olduğu sorunların tüm toplumu derinden etkilediğini ve giderek kalıcı hale geldiğini belirten Bilgin, tüm gazetecileri meslek örgütlerinde bir araya gelmeye çağırdı.
Gazeteciler köle gibi çalıştırılıyor, cezalarla boğuşuyor, saldırıya uğruyor, öldürülüyor. Bu düzeni hep beraber değiştirmeliyiz.
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Bilgin’in aktardığına göre 2022 yılında 78 gazeteci gözaltına alındı, 60’dan fazla gazeteci saldırıya uğradı, 43 gazeteci cezaevinde.
HDP: 10 Ocak’ı mücadele gününe dönüştüren gazetecilerin günü kutlu olsun
10 Ocak’a ilişkin HDP Basın Yayın ve Propagandadan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Tayip Temel’in yazılı açıklaması şöyle:
Basın emekçilerinin bazı ve hak güvencelere ilk kez sahip olduğu 212 Sayıl Fikir İşçileri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 10 Ocak 1961 tarihinden bu yana Çalışan Gazeteciler Günü olarak kutlanan 10 Ocak’ı o dönemin şartlarından daha kötü bir durumda karşılıyoruz. Ekim ayında yürürlüğe giren 7418 sayılı Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile daha fazla sansür ve ağır cezalar getirilerek basın ve ifade özgürlüğüne ağır bir darbe vuruldu. Tek adam rejimi; Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Basın İlan Kurumu ile Radyo ve Televizyon Üst Kurumu gibi kurumlar eliyle basın emekçilerini ve kurumlarını “hizaya çekmek” için çok sayıda anti demokratik uygulamaya imza atıyor.
Her yıl olduğu gibi basın meslek örgütleri Çalışan Gazeteciler Günü’nde mesleklerinin içinde bulunduğu karanlık tabloyu ortaya koyan veriler açıklıyor. Dicle Fırat Gazeteciler Derneği’nin (DFG), 2022 yılı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu’na göre geçen yıl 39 gazeteci tutuklandı, 76 gazeteciye çeşitli cezalar verildi. Rapora göre; 132 gazetecinin haber izlemesi engellenirken 65 gazeteci saldırıya uğradı. Yıl içinde 56 internet sitesi kapatıldı, 1109 habere ve 2210 içeriğe erişim engeli getirildi. Şüphesiz ki basının içinde bulunduğu bu karanlık tablodan en çok muhalifler ve Kürt gazeteciler nasibini alıyor. Sadece son 6 ayda 27 özgür basın çalışanı tutuklandı.
Her türlü baskı, saldırı ve zulme; gözaltı ve tutuklamalara, engellemelere, sansüre ve işsizliğe karşı bugünü mücadele gününe dönüştüren basın emekçilerinin Çalışan Gazeteciler Gününü kutluyoruz. Çalışamayan, işsiz bırakılan, cezaevinde tutulan gazetecilerin yanında olmaya devam edeceğiz.
CHP’den basın özgürlüğü raporu
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü dolayısıyla bir rapor yayımladı.
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Örgütü’nün 2022 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke içerisinde Türkiye’nin 149. sırada yer aldığını belirten Tanrıkulu, Çağdaş Gazeteciler Derneği Medya İzleme Komisyonu “2022 Medya Raporu”ndaki verilere de yer verdi. Buna göre;
2022’de gazeteciler ve basın kuruluşlarına ilişkin en az 174 dava görüldü, duruşma yapıldı. Bu davalarda en az 263 gazeteci yargılandı. Bazı gazeteciler birden çok davada hakim karşısına çıktı. Davalarda en az 40 gazeteciye hapis ya da para cezası verildi.
Gazetecilere toplamda en az 92 yıl 11 ay 15 gün hapis, en az 317 bin 900 TL para cezası verildi. En az 24 gazeteci beraat etti.
Bir yıl boyunca en az 33 gazeteci tutuklandı, en az 72 gazeteci gözaltına alındı.
61 gazeteci işini yaparken, özellikle toplumsal olaylarda saldırıya uğradı, engellendi. Saldırıların pek çoğunda gazeteciler gözaltına alındı. Gazeteciler, daha çok sosyal medya üzerinden tehdit edildi, hedef gösterildi.
RTÜK bir yılda 13 TV kanalına 58 kez ceza verdi. Halk TV, Tele 1, KRT, Fox TV ve Flash Haber’e 54 kez ceza kesilirken; TGRT Haber, Beyaz TV, ATV, A Haber, Ülke TV, Kanal 7 ve TV24’e sadece 3 kez cezai yaptırım uygulandı.
5 muhalif TV kanalına verilen 54 cezanın toplam tutarı, 17 milyon 335 bin lira olurken; diğer 8 TV kanalına verilen 4 cezanın toplamı 1 milyon 674 bin TL oldu.
DEVA Partisi: Gazeteciler ciddi sorunlarla karşı karşıya
DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nü kutlamak amacıyla basın açıklaması yaptı.
Mevcut iktidar döneminde gazetecilerin yoğun bir baskı altında çalışmak zorunda kaldığını belirten Yeneroğlu, günümüzde basın özgürlüğünden ve dolayısıyla da çoğulcu bir kamuoyundan bahsetmenin mümkün olmadığını ifade etti.
Bugün ülkemizde gazeteciler ciddi sorunlarla karşı karşıyadır. Gazetecilerin ekonomik ve sosyal haklar yönünden yeterli güvencelere sahip olmamaları, mesleki faaliyetleri sebebiyle fiziksel saldırı ve ceza tehditlerine maruz kalmaları, iktidarın medya sahipleri üzerinden uyguladığı baskı, mobbing, sindirme ve işten attırma gibi durumlar, gazetecilik mesleğinin icrasını oldukça zorlaştırmaktadır. Mesleki faaliyetleri dolayısıyla gazetecilerin ceza soruşturması tehdidi ile karşı karşıya kalması hem basın özgürlüğünün hem de gazetecilerin mesleklerini hakkıyla gerçekleştirebilmelerinin önündeki en önemli engellerden biridir.
Neden Çalışan Gazeteciler Günü?
Gazeteciler, “Simidimiz ve hürriyetimiz için…” pankartıyla 10 Ocak 1961’de Gazeteciler Sendikası’nın Cağaloğlu’ndaki merkezinden Vilayet binasına yürüyüş düzenledi. Bu yürüyüşle gazetecilere ek hak ve güvenceler sağlayan 212 sayılı yasayı kaldırtmak için uğraşan gazete patronları protesto edildi.
Akşam, Cumhuriyet, Dünya, Hürriyet, Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni İstanbul ve Yeni Sabah gazetesi sahiplerinin 3 gün gazete yayımlamama kararına karşı Sendika’yla birlikte Basın gazetesini çıkaran gazeteciler, kamuoyu desteğini arkalarına alarak patronlara geri adım attırdı.
3 günlük yoğun mücadelenin ardından gelen kazanımla 10 Ocak, Çalışan Gazeteciler Günü olarak kutlanmaya başlandı.
