14 Mayıs seçimlerinde, İstanbul’da oransal olarak iktidar oylarında düşüş yaşanırken muhalefetin oyları arttı.
Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) göre 11 milyon 367 bin 598 sayısıyla Türkiye’de en fazla seçmen İstanbul’da bulunuyor.
İstanbul 98 milletvekili ile Meclis’e en fazla milletvekili gönderen kent.
BBC Türkçe, İstanbul’da 14 Mayıs gecesi ortaya çıkan tabloyu, geçmiş seçimlerle karşılaştırmalı olarak inceledi.
İstanbul’da Kılıçdaroğlu önde, Erdoğan’ın oyları geriledi
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’yle ilgili olarak 16 Nisan 2017’de yapılan referandumda İstanbul’da yüzde 51,35 “Hayır”, yüzde 48,65 “Evet” oyu çıkmıştı.
Referandum ardından 24 Haziran 2018’de yapılan ilk seçimlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cumhurbaşkanlığı yarışında yüzde 50 oy almıştı.
Söz konusu seçimlerde muhalefet adaylarından Muharrem İnce yüzde 36,9, Selahattin Demirtaş yüzde 7,2, Meral Akşener yüzde 4,8, Temel Karamollaoğlu yüzde 0.9, Doğu Perinçek yüzde 0,2 oy elde etmişti.
31 Mart 2019’da yerel seçimlerinde Millet İttifakı’nın adayı Ekrem İmamoğlu yüzde 48,80; Cumhur İttifakı’nın adayı Binali Yıldırım yüzde 48,55 oy almış; yenilenen seçimlerde 23 Haziran’da bu oranlar yüzde 54,20 ve yüzde 44,98 olarak gerçekleşmişti.
14 Mayıs’ta ise henüz kesinleşmeyen sonuçlara göre cumhurbaşkanlığı seçiminde Kemal Kılıçdaroğlu yüzde 48,55, Recep Tayyip Erdoğan yüzde 46,69 oy aldı. Sinan Oğan’ın oy oranı ise yüzde 4,51 oldu.
Yani 2018 seçimleriyle kıyaslandığında cumhurbaşkanlığı seçim kulvarında Erdoğan’ın oyları azaldı.
AKP ve MHP’nin oyları azaldı, CHP’ninki arttı
Benzer bir durum, milletvekilli seçimleri için de geçerli.
2018’deki milletvekili seçimlerinde kentte yüzde 42,6 oyla 43 milletvekili çıkaran AKP, 14 Mayıs seçimlerinde yüzde 36,03 oy oranına geriledi ve 40 milletvekili elde etti.
MHP de yüzde 8,26’dan yüzde 6,24’e düştü. Parti, 2018’de sekiz milletvekili çıkarırken bu sayı bu seçimde beşe geriledi.
CHP, 2018 seçimlerinde yüzde 26,4 oyla 27 milletvekili çıkarmıştı.
14 Mayıs’ta ise İYİ Parti hariç Millet İttifakı partilerine listesinde yer veren CHP’nin İstanbul’daki oyu yüzde 28,33, milletvekili sayısı 31 oldu.
AKP’de; Süleyman Soylu, Murat Kurum, Numan Kurtulmuş, Özlem Zengin ve Hulki Cevizoğlu İstanbul’dan vekil seçilen isimler arasında yer alıyor.
Oğuz Kaan Salıcı, İlhan Kesici, Türkan Elçi, Gelecek Partili Selim Temurci, Demokrat Partili Cemal Enginyurt ve Deva Partili Mustafa Yeneroğlu, İstanbul’da CHP listelerinden seçilen milletvekilleri arasında bulunuyor.
İYİ Parti gücünü korudu
İYİ Parti’nin 2018 seçimlerine yakın bir performans gösterdiği görülüyor.
Parti, 24 Haziran seçimlerinde yüzde 8,05 oy ile 8 milletvekili kazanmıştı.
14 Mayıs’ta ise yüzde 8,07 oy oranına ulaştı ve yine Ankara’ya 8 milletvekili gönderdi.
Yeşil Sol Parti sekiz milletvekili çıkardı
Yeşil Sol Parti, İstanbul’da % 8,18 oyla sekiz milletvekili çıkardı.
HDP’li Sırrı Süreyya Önder, vekil seçilen isimler arasında yer aldı. 2’nci Bölge’de 3’üncü sıradan aday olan gazeteci Hasan Cemal seçilemedi.
HDP, 24 Haziran seçimlerinde yüzde 12,6 oy almış ve 12 milletvekili çıkarmıştı.
14 Mayıs’ta Emek ve Özgürlük İttifakı içindeki partilerden Yeşil Sol Parti ve TİP, seçimlere İstanbul’un üç seçim bölgesinde de ayrı listelerle girdi.
TİP altıncı parti oldu, en çok vekili İstanbul’dan kazandı
Seçimlere ilk kez giren Türkiye İşçi Partisi, en fazla vekili İstanbul’dan çıkardı.
İstanbul’da, Türkiye ortalaması olan yüzde 1,73’lük oyun üzerine çıkan TİP, ulaştığı yüzde 4,04 oy oranıyla, üç ayrı seçim bölgesinden birer milletvekili çıkardı. Sera Kadıgil, Ahmet Şık ve Genel Başkan Erkan Baş vekil seçildi.
Yeniden Refah ve HÜDA PAR liderleri İstanbul’dan vekil oldu
Yeniden Refah Partisi de İstanbul’da yüzde 3,26 oy alarak Türkiye ortalamasının üstünde bir oy oranına ulaştı. Parti kentten, Genel Başkan Fatih Erbakan dahil üç milletvekili çıkardı.
İstanbul 3. Bölge’de AKP listesinden aday olan HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu da milletvekili seçildi.
Kılıçdaroğlu’na en fazla destek, gelir düzeyi en yüksek ilçelerden
İlçe bazlı olarak bakıldığında Kılıçdaroğlu’na desteğin büyük bir bölümünün gelir düzeyi yüksek olan ilçelerden geldiği görülüyor.
Kılıçdaroğlu’na en fazla oy desteği sunan ilçelerden bazıları sırasıyla şöyle: Kadıköy (% 80,58), Beşiktaş (% 80,48), Bakırköy (% 73,52), Adalar (% 72,21), Şişli (% 68,67), Maltepe (% 59,43), Avcılar (% 54,63), Kartal (% 54,39), Beylikdüzü (% 54,48).
Gelir seviyesi düşük ilçeler genelde ‘Erdoğan’ dedi
Erdoğan’a desteğin önemli bir bölümü ise gelir düzeyi görece daha düşük ilçelerden geldi.
Sultanbeyli, yüzde 65,17 oranıyla Erdoğan’a en çok destek veren ilçe oldu.
Sultanbeyli’yi, yine birçoğu gelir düzeyi skalasında görece aşağılarda yer alan ilçelerden Arnavutköy (% 61,6), Esenler (% 62,15), Sultangazi (% 58,32), Gaziosmanpaşa (% 55,25), Pendik (% 53,44), Başakşehir (% 53,14), Fatih (% 52,84), Beykoz (% 52,07), Ümraniye (% 51,92), Zeytinburnu (% 50,07) takip etti.
Üsküdar ve Eyüpsultan’da Kılıçdaroğlu önde
AKP’li belediyeler tarafından yönetilen ve İstanbul’da muhafazakar kesim açısından sembolik önemi bulunan Üsküdar ve Eyüpsultan ilçelerinde Kılıçdaroğlu önde çıktı.
Eyüpsultan’da Kılıçdaroğlu’nun oyu yüzde 48,48, Erdoğan’ınki yüzde 46,38 oldu.
Üsküdar’da ise Kılıçdaroğlu yüzde 49,81, Erdoğan yüzde 45,39 oy aldı.
2018 seçimlerinde Erdoğan Eyüpsultan’da yüzde 50,8; Üsküdar’da yüzde 48,8 oranında oy elde etmişti.
Erdoğan’ın 2018’de yüzde 51,7 oy aldığı ve belediyesi AKP’de bulunan, kentin sanayi yoğun ilçelerinden Tuzla’da, 14 Mayıs’ta Kılıçdaroğlu’na yüzde 47,45, Erdoğan’a yüzde 46,67 oy çıktı.
2018’de Erdoğan’ın yüzde 51’in üstünde oy aldığı ve yine ilçe belediyelerinin AKP’de olduğu Beyoğlu ve Sancaktepe’te ise yakın sonuçlar çıktı.
Erdoğan ve Kılıçdaroğlu’nun oyları Sancaktepe’de yüzde 48.64’e yüzde 47,06; Beyoğlu’nda yüzde 48,55’e yüzde 47,34 oldu.
Bu arada Yüksek Seçim Kurulu’nun paylaştığı verilere göre İstanbul’da 1 milyon 76 bin 395 seçmen oy kullanmadı.