Ana SayfaGüncelBob Dylan, Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan tek ‘şarkı yazarı’ değil

Bob Dylan, Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan tek ‘şarkı yazarı’ değil

Nobel Edebiyat Ödülü'nün Bob Dylan’a verilmesinin ardından, bu ödülü kazanan ilk şarkı yazarının Dylan olduğu söylense de 1913 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Hindistanlı şair Rabindranath Tagore, aslında ödüle layık görülen ilk şarkı yazarı.

2016 Nobel Edebiyat Ödülü’nün Amerikalı müzisyen ve şair Bob Dylan’a verildiğini açıklamasının ardından, Dylan’ın bu ödülü kazanan ilk şarkı yazarı olduğu yorumları yapılmıştı.

Ancak 1913 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Hindistanlı şair Rabindranath Tagore, ödüle layık görülen ilk şarkı yazarı.

Dylan’a ödül “büyük Amerikan şarkı geleneğine kattığı yeni şiirsel etki” sebebiyle verilirken, Nobel Komitesi, o yıl yayımladığı açıklamada Tagore’ye ödülün verilmesini ise “su katılmamış yeteneği vasıtasıyla içten bir şekilde duyarlı, taze ve güzel dizeleri, Batı edebiyatının bir parçası olan kendi şiirsel fikrini yarattı, kendi İngilizce kelimeleriyle ifade etti” sözleriyle gerekçelendirmişti. Kültür Servisi’nden Haziran Düzkan imzalı habere göre, bu açıklamada, “dizelerin” aslında şarkı olduğu ya da Bengal dilinden çevrildikleri belirtilmedi.

Öte yandan Tagore’ye ödül, Bengal dilinden İngilizceye çevrilen kitabı sayesinde layık görüldü. Kitabın ismi olan “Gitanjali”nin tercümesi ise tam olarak “Şarkı Teklifleri” ve kitap, Tagore’nin kendisi tarafından nesir şiir tarzında çevrilen şarkı sözlerinden oluşuyordu. Bu şarkılar, günümüzde de yoğun bir biçimde Bengal’de söylenmekte.

Rabindranath Tagore gandhiDylan ve Tagore

Dylan ile Tagore arasında pek çok ortak nokta var. Gençlik yıllarında Tagore, tıpkı Dylan gibi kendi şarkılarını seslendirmekteydi ancak ilerleyen yıllarda şarkı söyleme kabiliyetini yitirdiğini açıkladı. Her ikisi de kendi kendini yetiştirmişti. Bunun yanında her ikisi de şiddetsiz bir sosyal değişimi arzuluyordu. Tagore, Hindistan’ın bağımsızlık mücadelesinin destekçisiydi ve Mahatma Gandhi ile arkadaştı, Dylan ise 60’lı yılların başkaldırı müziğinin temsilcisi oldu ve politik gençliği tarafından benimsendi. Her ikisi de çok yönlü sanatçılardır: yazar, müzisyen, görsel sanatçı ve film müziği bestecisi (Dylan aynı zamanda bir sinemacıdır).

Tagore kendi adıyla 2000’in üstünde şarkıya imza attı ki bu şarkıların çoğu halen filmlerde kullanılmakta. Bu şarkılardan üçü Hindistan, Bangladeş ve Sri Lanka’da milli marş olarak kabul ediliyor. Aynı zamanda Einstein’ın da yakın arkadaşı olan Tagore, Nobel kazanan ve Avrupalı olmayan ilk kişi. Şayet

* Youtube’da “Rabindra Sangeet” (Bengal dilinde “Tangore şarkıları”) diye arama yaparsanız, Tangore imzalı şarkıları dinleyebilirsiniz.