Musul Operasyonu başladı: Ezidilerin durumu ne olacak?

HABER MERKEZİ – Musul’un IŞİD işgalinden kurtarılması için hazırlıkları yapılan operasyon Peşmerge, Irak ordusu ve koalisyon güçlerinin ortaklığıyla başladı. Operasyonda ilk olarak Musul çevresinde bulunan IŞİD işgalindeki köyler hedefleniyor.

Operasyon başlamadan önce en çok tartışılan konulardan birisi operasyona hangi güçlerin katılacağı olmuştu. Irak, Türkiye’nin operasyona katılmasına Başika krizi ile birlikte alevlenen tartışmalarda kesin bir dille karşı çıkarken, ABD de yaptığı açıklamalarla Irak hükümetinin bu açıklamalarına destek vermişti.

Operasyona katılanların kim olacağı tartışmasının yanı sıra IŞİD’in kentten çıkarılmasının ardından bölgedeki güçlerin varlığı ve statüsünün ne olacağı da asıl konularından biri.

Bu kapsamda Ezidilerin durumunun ne olacağı ve operasyonda nasıl rol alacakları da konuşuluyor. Nüfusunun büyük çoğunluğu Musul’a 50 km uzaklıktaki Şengal’de yaşayan Ezidilerin savunma güçleri YBŞ’den de (Yekîniyên Berxwerdana Şengal-Şengal Direniş Birlikleri) önemli açıklamalar geldi.

YBŞ/YJŞ Komutanlığı, Musul operasyonuna ilişkin “Merkezi hükümetin tavrını net olarak ortaya koymasını ve bizi resmi olarak davet etmesini bekliyoruz” açıklaması yaptı ama operasyon başlamasına rağmen merkezi hükümetten bir yanıt gelmedi.

Musul operasyonu ve Ezidilerin durumunu, yıllarca bölgede görev yapan ve “Fermanlara Direnen Halk Ezidiler” kitabının yazarı gazeteci Mazlum Özdemir Gazete Karınca’ya değerlendirdi.

Ezidilerin Şengal’in IŞİD’den kurtarılmasının ardından tekrar bölgeye geldiğini ve nüfusun büyük bir çoğunluğunun Musul’a 50 km uzaklıkta bulunan Şengal’de kendi savunma birliklerini oluşturduklarını söyledi.

Musul’da  IŞİD’in esir aldığı Ezidilerin bulunduğunu ve Ezidilerin bölgenin yerel güçlerinden birisi olduğunu belirten Özdemir, bu nedenle Ezidilerin savunma güçlerinin de Musul operasyonunda yer alma hakkının olduğunu ifade etti.

‘Yasal statü ile katılmalılar’

Ezidilerin savunma güçleri YBŞ ve YJŞ’nin operasyona yasal bir statü ile katılmak istediklerini belirten Özdemir, “Ezidiler tarihte de savaşlara kendi özgünlükleri ile katıldılar.  Başka güçlerin altında katıldıkları savaşlarda tarih boyunca sorunlarla karşı karşıya geldiler. O yüzden bu talebi dillendiriyorlar -ki tarih de yasal statü ile katılmaları gerektiğini gösteriyor” dedi.

‘Şengal’in statüsünün belirlenmesi açısından da önemli’

Özdemir şunları dile getirdi: “Ezidiler bu operasyona resmi statü ile katılmazlarsa Şengal’daki varlıklarını tekrar garanti alamazlar. Tekrardan bir baskı ve katliam tehlikesi ile karşı karşıya kalabilirler. Ezidilerin resmi statü ile kendi cephelerinden operasyonda yer alması Musul ve Şengal’in statüsü tartışmalarında masada oturması ile eşdeğer. Şengal’in IŞİD tarafından işgali sırasında Ezidilerin Peşmerge’ye karşı bir kırılmaları oldu. Tekrar aynı şeyleri yaşamak istemiyorlar. Şu an hem KDP’nin hem Türkiye’nin istediği Şengal’in statüsüz kalması. Ama Ezidiler Şengal’in statüsünün netleşmesini istiyorlar. ”

‘Yerel güçlerin alanda olması sivil kayıpları en aza indirir’

Musul Operasyonu’nda sivil kayıpların yaşanmasının önüne geçilmesinde de yerel güçlerin sahada olmasının önemli olacağına işaret eden Özdemir, “Bölgeyi iyi tanıyan Peşmerge ve YBŞ güçlerinin Musul’a girmesi sivil kaybını en aza indirir. Çünkü bu güçler alanı biliyorlar” dedi.

‘Türk askerinin dahil olması çatışmaları beraberinde getirebilir’

Türkiye’nin operasyona katılmadaki ısrarına da değinen Özdemir bu konuda ise şunları dile getirdi:

“Türkiye’nin eğittiği güçler operasyonda. Bu yüzden Türk askerinin girmemesinin her hangi bir garantisi yok. Ama KDP dışındaki hiçbir güç bu duruma razı değil. Bu da beraberinde çatışmaları getirir. Bu da alandaki güçleri zorlar. Belirleyici olan önümüzdeki günlerde sahadaki güçlerin açıklamaları olacak. Türkiye yayılmacı politikalarla birlikte Musul’un statüsünün belirlenmesinde de söz hakkı söz sahibi olmak istiyor. Ama bu artık mümkün görünmüyor.”