Anayasa teklifi komisyonda kabul edildi

HABER MERKEZİ – Meclis Anayasa Komisyonu, ‘Başkanlık sistemini’ de içeren anayasa değişiklik teklifini kabul etti.

TBMM Anayasa Komisyonu, görüşmelerine 20 Aralık’ta başlanan ve AKP’li 316 milletvekilinin imzası bulunan “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapan Kanun Teklifi”ni kabul etti.

“Başkanlık sistemini” de içeren teklifin Meclis Başkanlığı’na 21 madde olarak sunulmuştu.

Tekliften çıkarılan önergelerle 18 maddeye indi.

Komisyon, teklifi kabul etmek için son gün (29 Aralık) yaklaşık 17 saat çalıştı.

Kabul edilen maddeler neler içeriyor?

Teklifin kabul edilen maddeleri şunları içeriyor:

* Yargının ‘bağımsız’ ilkesine ‘tarafsız’ ibaresi eklenerek madde ‘Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.’ şeklinde düzenlendi.

* Meclis’teki milletvekili sayısı 550’den 600′ e çıkarılacak.

* Milletvekili yaşı 25’ten 18’e indirilecek.

* Milletvekili ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 5 yılda bir aynı günde yapılacak.

* Komisyon’da devam eden toplantılarda önceki günlerde ‘Yedek Milletvekilliği’ teklifini içeren beşinci madde ise iptal edildi.

* Anayasa değişikliği teklifine göre, Meclis’in denetim yetkileri şu şekilde düzenleniyor:

‘Türkiye Büyük Millet Meclisi belli bir konuda Meclis araştırması ve genel görüşme yapabilir; milletvekilleri yazılı soru sorabilir. Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir. Genel görüşme, toplumu ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir. Genel görüşme ve Meclis araştırmasına yürütme adına herhangi bir temsilci katılama. Yazılı soru; yazılı olarak gen geç on beş gün içerisinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir. Meclis araştırması, genel görüşme ve yazılı soru önergelerinin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile araştırma usulleri Meclis İçtüzüğü ile düzenlenir.’

* Anayasa değişikliğine göre, Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek. Bu maddede yer alan ‘Cumhurbaşkanı “doğuştan Türk vatandaşı” olanlar’ ifadesi de ‘Türk vatandaşı olanlar şeklinde değiştirildi.

* Değişikliğe göre, Cumhurbaşkanı ve TBMM’ye karşılıklı olarak fesih yetkisi veriliyor. Cumhurbaşkanı ve TBMM, yeni seçilen Cumhurbaşkanı ve milletvekilleri göreve başlayana kadar görevine devam edecek.

* TBMM, üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.

* Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçimler birlikte yapılacak.

* Cumhurbaşkanı’na OHAL yetkisi veriliyor. Düzenlemeye göre, OHAL’de kararnamelerinde Meclis onayı süresi bir aydan üç aya çıkarıldı. OHAL gerekçelerine seferberlik hali de eklendi.

* Askeri yargıyı tamamen kaldırılacak.

* Askeri yargıdan gelen üyelerin çıkarılmasıyla Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) üye sayısı 15’e indirilecek.

* HSYK üye sayısının 13’e çıkarılmasını öngörülüyor.

* Cumhurbaşkanlığı ile TBMM milletvekilliği seçimleri 3/11/2019 tarihinde yapılacak.

Süreç nasıl işleyecek?

Şimdi tüm gözler Meclis Genel Kurulu’nda olacak. Teklifin Ocak ayının ikinci haftasında Genel Kurul’da ele alınması bekleniyor.

Anayasa değişikliği olduğu için iki tur oylama yapılacak.

Referandum sürecinin aralanabilmesi için oylamalarda teklifin 330 oy ve üzeri oyla kabul edilmesi gerekecek.