Ana SayfaGüncel‘Aşk, bir yol alıştır’: Küçük Filozoflar için ‘Sokrates’in Aşkı’

‘Aşk, bir yol alıştır’: Küçük Filozoflar için ‘Sokrates’in Aşkı’

HABER MERKEZİ – Özlem Ateş, Metis Yayınları’nın “Küçük Filozoflar” serisinin kitaplarından olan “Sokrates’in Aşkı”nı yazdı.


ÖZLEM ATEŞ


Aşk, evrensel hakikatlerin arayışıdır

Metis’in Küçük Filozoflar Dizisi, 9-14 yaş çocukları için filozofların hikâyelerini anlatan resimlenmiş kitaplardan oluşuyor.

Bu diziyle çocukların felsefeye zevkli bir giriş yapmaları, kendi sorularının peşinden gitme alışkanlığı kazanmaları amaçlanıyor.

Platon’un “Şölen’i temel alınarak hazırlanmış olan Sokrates’in Aşkı dizinin on birinci kitabı. Ben de 22 kitaplık bu sette incelemek için ilkin bu kiabı ele aldım.

“Aşk” kavramının çocuk edebiyatımızda bir tabu oluşu bu tür örneklerin gözden kaçmasına neden oluyor maalesef. Salim Mokaddem’in yazdığı kitabı Yann Le Bras’ın resimlemiş, Haldun Bayrı da kitabın çevirisini yapmış.

Şölen’i temel alan bir eser

Platon’un Şölen adlı eserinden yola çıkılarak yazılan bu kitap, okurlarla Sokrates’i başarılı bir şekilde buluşturuyor. Aslında kitap, Şölen’in bir özeti ancak yazarın eserdeki özeti indirgemeci değil. Aksine, okurun özne olma gerçeği göz ardı edilmiyor kitapta.

Felsefe, kabul edelim ki eğitim sistemimizin beslenmediği, dolayısıyla çocuklarımızın yabancısı olduğu bir alan.

Kitabın kurgusu ve özellikle çizimleri felsefenin korkulacak bir disiplin olmadığını gösteriyor. Sokrates’in Aşkı, felsefenin anlaşılmasını kolaylaştırıcı bir çabanın ürünü olarak tasarlanmış.

Kitabın görselleri

Kitaptaki resimler ise okurun görsel okuma yapması için anlamsal bir tutarlılık taşıyor. Eski Yunan kültürü (kıyafet, şarap, mimari) renk ve çizgilerle özgün bir gerçeklik yaratarak resmedilmiş. Sokrates’in çocuk yüzünü andıran çehresi ise okurun kahramanla özdeşim kurmasına olanak veriyor.

Şölen’de yer alan sevgi ve aşk üzerine yapılan tartışmaların bir kısmı çocuk gerçekliğinden uzaktır ancak yazar bu konuları ustaca çocuk gerçekliği zemininde ele almış ve çocuğa göre harmanlamış.

Sokrates kimdir?

Heykeltıraş bir babanın ve ebe olan bir annenin oğlu olan Sokrates (MÖ.469-MÖ3.399) ünlü Yunan filozofudur. Sokrates doğa araştırmalarından ziyade felsefi düşünce üzerinde yoğunlaşarak felsefeyi bireysel ve politik bağlamda daha iyi bir yaşam arayışına yöneltmiştir. Sürekli insani işlerle ve insanlar arasındaki olaylarla ilgilenmiştir. Dolayısıyla felsefeye ruh ve ahlak gibi yeni kavramlar kazandırmıştır. Soru sorarak hakikate ulaşmak onun yöntemidir. Yaptığı işi –kendi deyimiyle- ebe olan annesine gönderme yaparak iyiliksever “ruh doğurucu” olarak tanımlar.

Sokrates’in aşk arayışı

Sokrates bu kitapta ise gerçek aşkı ve sevgiyi şölende bulunanlardan Agathon’a sorarak cevabı buldurmaya çalışıyor:

Aşk büyük bir arzudur değil mi? Bizde olanı mı arzularız? Yoksa yoksunluğunu çektiğimizi mi?

Ve yine Sokrates şöyle devam ediyor:

Aşk çeşit çeşittir: Ne kadar tanıma ve yaşama biçimi varsa o kadar da sevme biçimi vardır. Biri bedenleri sever diğeri fikirleri. Aşk, Güzellik İdeali’ne ulaşıncaya kadar süren bir yol alıştır.

Soru sorma -beraberinde akıl yürütmeyi getireceğinden- okurun düşünme becerisini harekete geçiren bir ivme yaratır. Soyut işlem dönemindeki çocuk hayata dair düşünmeye, düşünme tarzlarını sorgulamaya başlar. Öyle ki bu ifadelere tanıklık eden çocuk okura, kim bilir hangi soru kapıları açılacaktır?

Kitapta Sokrates’in felsefesi sezdirilirken, aşk ve sevgi üzerine diğer filozoflardan farklı düşünüş noktaları da dile getiriliyor.

Kitapla birlikte esnek düşünme yeteneği soyut işlem döneminde geliştiği için çocuk okur farklı düşüncelerin bir aradalığına tanıklık ediyor.

Öte yandan kitapta yer alan tanrı, aşk, sevgi, iyilik, güzellik gibi soyut kavramlar çocuğun anlam evrenine uygun olup onun düşünmesine olanak sağlıyor.

“Evet, aşığım. Bana hakiki yaşam sevgisini veren felsefeyi seviyorum” diyor Sokrates. Ve okuru da düşünmeye sevk ediyor aslında:

Düşün bakalım, sen neye aşıksın?

Previous post
Üç yeni KHK: 83 dernek kapatıldı, 649 akademisyenin görevine son verildi
Next post
Ankara'da halk otobüsü şoföründen yolcuya cinsel saldırı ve 'Boğazını keserim' tehdidi