CHP’li Sarıhan’dan hak ihlalleri raporu: Kurkut’un yaşam hakkı ihlal edildi, polislerin serbest bırakılması orantısız
HABER MERKEZİ – CHP Milletvekili Şenal Sarıhan 20-28 Mart hak ihlalleri raporunu yayımladı. Raporda Diyarbakır Newrozu’nda polis tarafından öldürülen Kemal Kurkut’un yaşam hakkını ihlal eden polislerin serbest bırakılmasının orantısız bir karar olduğu, cenazesinin kaldırılması sırasında ailesine çıkartılan zorluk ve engellemelerin ise Kurkut’un “gömülme hakkı”nın da gaspı anlamına geldiği belirtildi.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili, CHP Ankara Milletvekili Şenal Sarıhan, 20-28 Mart hak ihlalleri raporunu yayımladı.
Gazete Duvar’da yer alan habere göre Sarıhan raporda, Diyarbakır Newrozu’nun kutlandığı Newroz Parkı’na gelmek isterken üzeri yarı çıplak olmasına rağmen “canlı bomba şüphesi” iddiasıyla polisin açtığı ateşle vurularak öldürülen İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü öğrencisi Kemal Kurkut’un öldürülmesi olayına da geniş yer ayırdı.
Yaşam hakkının ihlal edildiğinin belirtildiği raporda, Kurkut’u vuran polislerin serbest bırakılmasının orantısız bir karar olduğu ve halkın adalet duygusunu rencide ederek “cezasızlık” kaygısını daha da artırdığı kaydedildi.
Raporda Kurkut cinayeti ve sonrasında yaşanan süreçte yaşanan hak ihlalleri şu şekilde belirtildi:
Yaşam hakkı ihlali
Devlet uluslararası sözleşmeler ve Anayasa’da en temel ve dokunulmaz haklar arasında tanımlanan “yaşama hakkı”nı korumakla sorumlu. Bunun ihlal edilmesi halinde caydırıcı niteliğe sahip etkin ceza hükümlerine yer vermek, ceza kovuşturmasını organize etmek yönünde pozitif yükümlülük altındadır. Bu bağlamda devletin negatif yükümlülük, pozitif yükümlülük ve usuli yükümlülük olmak üzere üç yükümlülüğü vardır. Kemal Kurkut’un öldürülmesine ilişkin olayda ise, yaşamı yok etme yasağı çiğnenmekle kalınmamış, gerçeği ortaya çıkarmak anlamındaki pozitif ve usuli yükümlülükler de yerine getirilmemiştir. Görüntülerin ortaya çıkardığı infaz eyleminin aksine emniyet güçlerinin “canlı bomba” iddiası konusundaki ısrarı göz önüne alındığında ve gazetecilerin gerçeği ortaya çıkartacak olay anına ilişkin görüntülerini silmeleri konusunda yapılan baskılar düşünüldüğünde, delillerin toplanılması işlemi henüz tamamlanmamışken, yaşama hakkı gibi en temel hakkın ihlal edildiği bir eylem karşısında, şüphelilerin serbest bırakılmış olmaları orantısız bir karardır. Bu karar, halkın adalet duygusunu rencide ederek “cezasızlık” kaygısını daha da artırmaktadır.
Gömülme hakkı ihlali
Kurkut’un öldürülmesinin ardından ihlal edilen bir diğer hak ise; “gömülme hakkı”dır. Herkesin onurlu bir şekilde gömülmesi yasalarca koruma altına alınmıştır. Kurkut’un cenazesinin kaldırılması sırasında ailesine çıkartılan zorluk ve engellemeler “yaşama hakkı” elinden alınan gencin “gömülme hakkı”nın da gaspıdır.
Yayın yasakları, halkın gerçekleri öğrenme ve bilgi edinme hakkı
Kurkut’un öldürülmesini takip eden süreçte ilk yapılan işlerden biri yine yayın yasağı getirmesi oldu. Benzer pek çok olayda olduğu gibi, yayın yasağı getirilmesiyle, Anayasal bir hak olan “halkın gerçekleri öğrenme ve bilgi edinme hakkı” ve AİHS 10. maddesini düzenleyen ifade özgürlüğü de ihlal edildi.
Raporda Kurkut’un öldürülmesini kare kare görüntüleyen dihaber muhabiri Abdurrahman Gök’ün açıklamalarına da yer verildi.
Raporun ilgili bölümünde şu ifadeler yer aldı:
Tüm bu olan biten içinde altı çizilmesi gereken en önemli hususlardan biri; olay anına ilişkin fotoğrafları yayımlamanın “hakikate karşı bir borç” olduğunu söyleyen ve “Ya yapmayacağız bu mesleği ya da gerçek neyse onu yazacağız” diyen Abdurrahman Gök’ün tutumudur. Gerçeğin peşinde olan pek çok gazetecinin yoğun baskılarla karşılaştığı, cezaevlerine tıkıldığı bugünlerde Gök’ün meslek etiğinden ödün vermeyen tavrı umut vericidir.
