Tüm detaylarıyla: Erdoğan’ın korumalarının protestoculara saldırısı New York Times’ta

HABER MERKEZİ –New York Times, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyareti sırasında korumalarının da aralarında bulunduğu kişilerin “Demirtaş’a özgürlük” dövizleri taşıyan protestoculara saldırmasını detaylı bir analize tabi tuttu. NYT’nin kısa videolar üzerinden oluşturduğu haberi Karınca’ya aktarılırken metnin akışını bozmayacak şekilde videoların ekran görüntüleri kullanılmıştır.

---

Çeviri: EZGİ GÜL

---

The New York Times, geçtiğimiz hafta Washington’da göstericilere saldıran Türkiye  Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın silahlı özel korumalarının da dahil olduğu 24 kişilik bir erkek grubunu analiz etmek için videoları ve fotoğrafları inceledi.

Saldırıya maruz bırakılanların birçoğunun Amerikan vatandaşı olduğu ortaya çıktı.

İnsanları yerlere yatırıp tekmeleyen hatta bir kadını boğmaya çalışan saldırgan, saldırıyı gerçekleştirdiğinde Beyaz Saray’dan sadece bir buçuk kilometre uzaktaydı. Saldırganların sayısı protestocuların sayısını neredeyse ikiye katlıyordu.

Dışişleri Bakanlığı vakayı kınadı ve bazı Amerikalı milletvekilleri bu saldırganın ceza alması için çağrıda bulundu. Fakat hiçbir saldırgan ceza almadı. Aşağıda videoda görünenler esas alınarak kargaşaya karışan ve sebep olan ana aktörlerin kimlikleri ve kargaşadaki rolleri incelendi.

Koyu takım elbiseli adamlar

Protestoculara saldıranlardan onunun, Türkiye’ye bağlı çalışan resmi güvenlik güçleri mensupları olduğu ortaya çıktı. Koyu renkli takım elbiseler giyiyorlardı, kulaklarında alıcılar takılıydı, göğüslerinde Türkiye armaları ve kimlik kartları vardı. Bu on kişiden en az dördünün silahlı olduğu tespit edildi.

Bu koyu takım elbise giyenlerin iki tanesi protestoculara saldırarak arbedenin asıl kısmını başlatmış oldu.

Bu iki adamın arbede sırasındaki hareketlerini tespit edebilmek amacıyla beş kamera açısı kullandık. Birinin kimlik kartının üzerinde Türk ve Amerikan bayrakları ve Türkiye başkanlık mühürü oluşu, onun Amerika Birleşik Devletleri’ni ziyaret etmek üzere gelen heyetin içinden biri olduğunu gösterdi.

Aşağıda elinle megafonla görülen Sayid Rıza Yasa yerde yatarken bu iki adam, Yasa’yı yüzünden ve göğsünden tekmeledi.

Arbede sırasında dört kişinin bir protestocuya saldırdığı kaydedildi.

Bir koruma 26 yaşındaki Ceren Borazan adlı protestocuyu boğmaya çalışarak yere düşürdü. Borazan, Times’a verdiği röportajda korumanın bu sırada “Sen öldün” dediğini kaydetti. Borazan “Kendimi çok kötü hissettim. Bir kadın, Amerikalı ve Kürt olarak. Artık kendimi burada güvende hissetmiyorum” dedi.

Arbedeye karışan bu kişilerin kimlikleri tam olarak bilinemiyor. Fakat Türkiye’nin devlet kaynaklı haber ajansı Anadolu Ajansı bu kişilerin ‘başkanın güvenlik timleri ve Türk polisi’ne mensup olduklarını yazdı.

Washington’daki Türkiye elçiliğinden bir temsilci arbedeye karışanlar hakkında konuşmayı reddetti. Geçen hafta verilen ifadede elçilik, protestocuların ‘başkanı karşılamak için gelen Türk-Amerikan vatandaşlarını provoke ettiği ve bu vatandaşların da özsavunma yaptığını’ söyledi.

Haki giyen adamlar

Protestoculara saldıranların altısı, Türk korumalarının yaz üniforması olan haki pantolon, siyah, yeşil ya da kahverengi tşörtler giyiyordu. Burada üç tanesi görülüyor:

Bu üç kişi protestoculara saldırdı. Bir tanesi iki kadını yere düşürdü, başka biri Lucy Usoyan isimli protestocu yerdeyken defalarca kendisine yumruk attı. Üçüncüsü ise birkaç dakika önce yere düşürülmüş olan Yasa’yı tekmeledi.

Arbede ayrıldıktan sonra çekilen bu videoda saldırganların dördü alanda gezerken, bir tanesinin Washingtonlu bir polis memuru ile tartıştığı görülüyor.

Bu grubun üç üyesi arbedeye karıştı ve en az üç protestocuya saldırdı.

Erdoğan’ın sivil destekçileri

Saldırganların bazıları kendilerini Washington’a Türkiye başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı görmek üzere gelen Erdoğan destekçileri olarak tanımladı. Bu grup gelişigüzel bir şekilde giyinmişti ve silah taşıdıkları tespit edilmedi. Türk güvenlik güçleriyle bir bağlantıları olup olmadığı da bilinemiyor.

Fakat bu grup arbedede önemli bir rol oynadı. Bu grubun içinden Alpkenan Dereci ve Sinan Narin, olayların en başında sokakta karşılaştıkları protestocuları yere düşürerek ve yumruklayarak arbedede merkez bir rol oynadı.

Bu videoda sarı bir tşört giyen Alpkenan Dereci, bir protestocuyu defalarca yumruklarken görünüyor. Daha sonra başka bir protestocunun megafonla Dereci’ye vurması sonucu Dereci’nin yüzünde bir yara açıldı.

Virginia’da ikamet eden Sinan Narin, protestocuların tşörtünü yırttığını ve üzerine şişe attıklarını söyledi. Narin Facebook isimli sosyal medya sitesinde “Kavga benimle başladı” yazdı.

Narin Facebook’a yırtık tşörtünün ve yüzündeki yaranın göründüğü bir video attı.

Arbede büyüdükten sonra Narin güvenlik güçlerini takip etti ve Lucy Usoyan isimli yere düşürülen protestocuyu tekmeledi. Daha sonra bir Amerikan polis memuru onu caddenin karşısına götürdü.

Verdiği röportajda Narin, Usoyan’ı tekmelediğini fark etmediğini iddia ederek “O sırada dikkat etmiyordum. Ben onu erkek sandım. Asla bir kadına vurmam” dedi.

Narin ‘kendisini savunmaya çalıştığını’ söyledi. ‘Kavgayı başlatan ve kendisine tüküren saldırganları sadece sakinleştirmeye çalıştığını, protestocuların terörist olduğunu’ ekledi.

İkinci saldırgan Alpkenan Dereci, Türkiye devlet televizyonu TRT’nin ifadesine göre Kanada’daki Toronto kentinden kuzeni Ahmet C. Dereli ile birlikte Washington’a gelmişti. Bir videoda mor tşört giyen Ahmet isimli saldırganı, ikinci arbede patlak verdiği sırada bir protestocuyu yumrukladığı ve tekmelediği görünüyor.

Üçüncü bir kişi, Eyüp Yıldırım, videoda polise Alpkenan Dereci’nin kuzeni olduğunu söylüyor. Yıldırım, polise “Ben vergilerini ödeyen bir Amerika vatandaşıyım” dedi. Yıldırım 34 yaşındaki Lucy Usoyan’ı yere düşürüldüğü sırada defalarca tekmeledi. New Jersey eyalet kayıtlarına göre Yıldırım 50 yaşında ve New Jersey’de 3 adet şirketi var.

Eyüp Yıldırım, Alpkenan Dereci ve Ahmet C. Dereci röportaj tekliflerini reddetti.

Lucy Usoyan verdiği bir röportajda bir beyin sarsıntısı geçirdiğini ve doktorun kendisine ‘altı hafta iş göremez’ raporu verdiğini söyledi. Usoyan, “Yaşadığım için mutluyum” diyor.

Başkanın beraberindekiler

Türkiye Başkanı Erdoğan, arbedeyi, olayların yakınında Türkiye Büyükelçiliği binasının önüne park etmiş bir siyah Mercedes-Benz Sedan’dan izledi. Arbedede bir rolü olup olmadığı bilinmiyor. Fakat videolarda, kendisinin yakın koruması olan en az bir kişinin arbedeye karıştığı ve protestocuları yumruklayıp tekmelediği görülüyor.

Arabada otururken Erdoğan, arabanın arka kapısına yaslanan güvenik şefi Muhsin Köse ile müzakere etti. Köse, Erdoğan’la konuştuktan sonra kulaklığından konuştu ve başkanın arabasını koruyan üç güvenlik personeli arbedeye doğru gitti.

Arbede birkaç dakika sonra başladı ve arabanın yanından ayrılan bu üç güvenlik personelinden kel olan videolarda protestocuları yumruklarken ve tekmelerken görüldü.

Güvenlik Şefi Muhsin Köse, arbede boyunca Erdoğan’la konuştu. Köse’nin iki mesleştaşı arbede bittikten sonra çimenlikte buluştu ve arabaya geri döndü. Sonrasında Erdoğan arabadan ayrıldı ve büyükelçilik binasına girdi.

Sokakta çıkan ilk kargaşa ile Erdoğan’ın varışı arasında sadece birkaç dakika geçti. Polis protestocuları ve saldırganları ayırdı ve Türkiye’ye bağlı güvenlik güçleri polis çizgisinin gerisinde kaldı. Birkaç saniye sonra Muhsin Köse kulaklığına konuştu ve görevlileri değiştirdi.

Protestoculardan Ceren Borazan, “On bodyguard, öylece yolun karşısına geçtiler” dedi.