Türkiye ‘pusuda’: İklim Anlaşması onay süreci askıya alındı, ‘fondan pay’ şartı koşulacak

HABER MERKEZİ – ABD’nin Paris İklim Anlaşması’ndan çekilmesinin ardından Türkiye de geçtiğimiz yıl imzaladığı fakat henüz yürürlüğe girmeyen anlaşmanın onay sürecini ‘askıya aldı’. Öyle ki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, iklim değişikliği çalışmalarına maddi katkı sağlayacak olan ABD’nin çekilmesinin, anlaşmanın varlığını riske attığı görüşünde. Bakanlık, ABD’nin çekilmesine rağmen Türkiye’nin anlaşmada kalma kararı alsa dahi ‘gelişmiş ülke sayıldığı’ için anlaşma kapsamında pay alamadığı Yeşil İklim Fonu’ndan ‘pay almayı’ şart koşacağını belirtiyor.

ABD Başkanı Donald Trump, ABD’nin Paris İklim Anlaşması’ndan imzasını çektiğini duyurmuştu.

Trump, anlaşmanın ABD’nin ‘dezavantajına olduğunu, diğer ülkelere ABD’ye karşı ekonomik avantaj sağladığını’ söylemişti.

Anlaşma, Türkiye’de ise geçtiğimiz yıl imzalanmıştı. Anlaşmanın Meclis’te onaylanmasının ardından fiili olarak 2020’de uygulamaya girmesi bekleniyordu.

Ancak Trump’ın kararı sonrası Türkiye onay sürecine ilişkin yol haritasını ‘gözden geçirdi’ ve anlaşmayı TBMM’den geçirmek için ‘öncelikle ABD’nin tutumunu sonrasında anlaşmanın geleceğini’ takip etme kararı aldı.

Habertürk’ten Deniz Çiçek’in haberine göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, iklim değişikliği çalışmalarına maddi katkı sağlayacak olan ABD’nin çekilmesinin, anlaşmanın varlığını riske attığı görüşünde.

Buna göre Türkiye, ilk olarak anlaşmanın geleceğini takip edecek.

Eğer ABD’ye rağmen Paris İklim Anlaşması iptal edilmezse de ‘gelişmiş ülkeler’ sınıfında görüldüğü için ülkelerin emisyon salınımlarını önlemek için oluşturulacak 100 milyar dolarlık fondan pay alamayan Türkiye bu sefer de anlaşma kapsamında oluşturulacak Yeşil İklim Fonu’ndan pay alma şartını öne sürecek.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri, ABD’nin çekilmesi nedeniyle Yeşil İklim Fonu’nda ciddi sorunların oluşacağını belirtirken, “Fona en büyük kaynağı ABD sağlıyordu. Yeşil İklim Fonu olmazsa, hiçbir ülke sera gazı salınımı için önlem alamaz” diyor.

Yetkililer “Şimdi anlaşmanın varlığı yeniden tartışma konusu olacak. Kyoto’da sağlıklı şekilde uygulanamadı” diye belirtiyor.

Eğer Türkiye anlaşmadan çekilirse Nikaragua, Suriye ve ABD’nin ardından anlaşmayı kabul etmeyen dördüncü ülke olacak.

Anlaşma risk altında

Trump’ın kararının, Paris Anlaşması’nda belirlenen küresel sıcaklık artışını 2 Santigrat derecenin altında tutma hedefinin yerine getirilmesini çok daha zorlaştıracağı belirtiliyor.

Ayrıca ABD bu kararla birlikte küresel ısınmayla mücadelenin moral liderliğini yapmaktan vazgeçiyor ve bunun da diğer diplomatik çabalar üzerinde etkili olacağı söyleniyor.

Paris İklim Anlaşması nedir?

2016 yılında Fransa’nın başkenti Paris’te düzenlenen İklim Zirvesi Konferansı’nda imzalanan bu anlaşma, küresel ısınmayla dünya çapında mücadele edilmesi ve önlemler alınması için atılmış en önemli uluslararası adımlardan biri olarak gösteriliyor.

Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 190’dan fazla ülkenin imzaladığı bu anlaşma, parlamentolarında anlaşmayı onaylayan ülkelerin sera gazı salımını azaltma ve küresel sıcaklık artışının 2 derecenin altında tutulması konusunda planların uygulamaya koyulmasını şart koşuyor.

Anlaşmaya göre, fosil yakıtlarının kullanımı kısaltılarak sera gazı emisyonları azaltılarak küresel sıcaklık artışının 1,5 ila 2 derecede kalması için çaba gösterilecek.

Metin, sera gazları emisyonunun düşürülmesi ile ilgili olarak ulusal düzeydeki planların beş yılda bir gözden geçirilmesini öngörürken, gelişmekte olan ülkelerin bu alandaki mücadele için yılda en az 100 milyar dolar destek aktarması hedefleniyor.

Anlaşmada, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı hazırlıklı olunması ve sera gazları emisyonunu azaltan çevreci ve sürdürülebilir ekonomilerin desteklenmesi gibi maddeler de yer alıyor.

Küresel sıcaklık artışının düşürülmemesi halinde kuraklık, çölleşme, bitki ve hayvan nesillerinin yok olması ve deniz seviyesinin yükselmesi öngörülüyor.

Bu anlaşma ile fosil yakıtların kullanımın azaltılması hedefleniyor.