Para isteyip ölümle tehdit ettiler, HDP sordu: Ezidileri tehdit edenler kimler?

HABER MERKEZİ – 1980’li yıllarda göç eden göç ettikleri Nusaybin’deki köylerine yeniden dönme kararı alan Ezidiler’in köyde inşa etmek istediği taziye evi, atanan kayyum tarafından mühürlendi. Ayrıca 800 bin Euro istenen Ezidiler ölümle tehdit edildi. Konuyu Meclis gündemine getiren HDP Milletvekili Feleknas Uca, “Tehdit edenler kimler?” diye sordu.

Türkiye’deki birçok Ezidi, 1970’lerle beraber Müslümanlaştırılmaya zorlanmaları sonucu başta Almanya olmak üzere Avrupa’nın çeşitli ülkelerine göç etti.

1985 yılından itibaren göçe zorlanan köylerden biri de Mardin’in Nusaybin ilçesine bağlı Kaleli köyüydü.

130 hanelik ve yaklaşık 500 kişinin yaşadığı Ezidilere ait bu köy 1989 yılından itibaren tamamen boşaltıldı.

2011’deki geri dönüşler ve alınamayan tapular

Uzun yıllar Avrupa’nın farklı ülkelerinde yaşayan Kaleli köylü Ezidiler, 2011 yılında köylerine yeniden dönme kararı alarak, Bagok Dağı kırsalında yer alan köylerine yerleşmek amacıyla Türkiye’ye döndüler.

2011 yılından itibaren de kendilerine ait toprakların tapularını almak için resmi girişimlerde bulundular.

Ancak, “memur yoksunluğu” ve “güvenlik soruşturması” gibi gerekçelerle kadastro çalışması yapılmazken, hala söz konusu tapular çıkarılabilmiş değil.

Son 6 yıl içerisinde yetkili mercilere defalarca girişimde bulundukları halde, kendi topraklarına ait tapuları alamayan ve bu nedenle kendi arazilerinde ev inşa edemeyen Ezidiler, Süryanilere ait Taşköy köyü ile Nusaybin merkezde kiraladıkları evlerde ikamet etmek zorunda kaldılar.

Taziye evi yapımına engelleme

Yakın zamanda da Avrupa’da hayatını kaybeden Kaleli köyü Ezidileri yoğun olarak kendi köyleri olan Kaleli’ye defnedildiği için, aileler taziye merasimlerini burada gerçekleştirebilmek amacıyla Ezidiler köye bir taziye evi inşa etmek istedi.

Bu kapsamda kayyumun atandığı Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne bu yapının ruhsatını almak için başvuruda da bulundular.

“Tapunuz bulunmadığı için ruhsat veremeyiz fakat eski evlerinizi yeniden yapmak için herhangi bir sorun yok” cevabı alan Ezidiler, 2 ay önce taziye evinin inşasına başladı.

Ancak,  inşaatın durdurulması için sürekli Ezidilere baskı yapan belediye yetkilileri, 7 Ekim tarihinde söz konusu inşaatı mühürledi.

Tehditler

Belediye yetkilerinin baskılarının yanı sıra, inşatta çalışan Ezidiler de Mardin Vali Yardımcısının babası olduğu ileri sürülen bir kişi ile AKP Nusaybin ilçesi eski başkanı tarafından sürekli telefonla aranarak baskılara maruz kaldı.

Ezidiler ayrıca, bu kişilerin kendilerinden 800 bin Euro para istediğini ve kendilerini sürekli ölümle tehdit ettiklerini aktardı.

Geçmiş yıllarda da köylerini ziyaret ettikleri esnada da birçok tehditle karşı karşıya kaldıklarını aktaran Ezidiler, köylerine yakın olan Hasantepe ve Yayvantepe köylerinde ikamet eden bazı şahıslar tarafından tehdide maruz kaldıklarını belirtmişti.

Konu Meclis gündeminde

Bu konuyu Meclis’in gündemine taşıyan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Feleknas Uca, Ezidilerin inançları nedeniyle 73 defa soykırıma uğradığını hatırlatarak, “Ezidilerin, kendi topraklarında bir kez daha bu baskı ve zulme maruz kalması utanç vericidir” dedi.

İçişleri Bakanı Süleyma Soylu’ya konuya dair kimi sorular yönelten HDP’li vekil, Kaleli köyündeki Ezidilere tapu verilmemesinin sebebinin ne olduğu ve kendi topraklarına yeniden yerleşmek amacıyla açtıkları davaların bazıları olumlu sonuçlandığı halde Ezidilerin topraklarına neden yerleşemediği sorularına yanıt istedi.

HDP’li Uca, önergesinde Soylu’nun özetle şu soruları da cevaplamasını talep etti:

• Tapu işlemleri 6 yıldır yapılmadığından dolayı ruhsat alamayan Efşê’li (Kaleli) Êzidîlerin, bu nedenle kendi köylerinde ikamet edemediği bilginiz dâhilinde midir? Efşê’li Êzidîlerin kendi topraklarına ait tapuları almaları için Bakanlığınızın herhangi bir girişimi olacak mıdır?
• Efşê köyünde taziye merasimlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla inşa edilen taziye evinin kayyum atanan Nusaybin Belediyesi tarafından mühürlenmesinin yasal gerekçesi nedir? “Eski evlerinizi yeniden yapmak için herhangi bir sorun yok” dediği halde bu inşaatı mühürleyen Nusaybin Belediyesi hakkında soruşturma başlatılacak mıdır?
• Efşê köyünde daha önce hiç yaşamamış ve burayla hiçbir alakası olmayan şahısların Êzidîleri, “burayı terk edin” şeklinde tehdit etme gücünü ve/veya talimatını kimlerden almaktadır?
• Taziye evi inşaatında çalışan Êzidîleri telefonla arayarak, 800 bin Euro para isteyen ve onları ölümle tehdit eden Mardin Vali Yardımcısının babası olduğu ileri sürülen H.Ç. ile AKP Nusaybin ilçesi eski başkanı O. D. hakkında herhangi bir soruşturma başlatılacak mıdır?
• Hasantepe (Tilhesen) ve Yayvantepe (Kertwîn) köylerinden ikamet eden ve Êzidîleri Êfşê köyünü terk etmeleri yönünde tehdit eden kişiler kimlerdir? Söz konusu kişilerin tespit edilmesi amacıyla herhangi bir girişimde bulunulacak mıdır?
• Kendi köylerinde ikamet edemeyen ve sürekli ölümle tehdit edilen Efşê’li Êzidîlerin can ve mal güvenliğinin korunması amacıyla Bakanlık olarak ne gibi tedbirler almayı planlıyorsunuz?
• Muhtarlık arşivlerinden de 100 yılı aşkındır Êzidîlere ait olduğu belgelenen Efşê köyünün yeniden inşa edilmesi ve Êzidîlerin buraya yerleşiminin sağlanması için ne gibi çalışmalar yapmayı düşünüyorsunuz?
• Türkiye Êzidîlerinin yıllardır gasp edilen haklarının iadesi için yargı ve tazminat yolunun açılması,  kimlik ve inançlarının korunması ve tarihsel topraklarına geri dönebilmeleri için herhangi bir planlamanız var mıdır?

Gazete Karınca