Cenevre 8: Kürtlerin olmadığı görüşmeler nasıl geçiyor?

HABER MERKEZİ – Cenevre’deki Suriye görüşmeleri üç günü geride bıraktı. Sekizincisi gerçekleşen görüşmelerin 15 Aralık tarihine kadar devam edeceği açıklandı. Peki, Kuzey Suriye Federasyonu temsilcilerinin katılmadığı, Suriyeli muhaliflerin tek heyetle yer aldığı, Suriye Hükümeti delegasyonun bulunduğu görüşmeler nasıl geçiyor, görüşmeler ne aşamada?

Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde başlatılan “Suriye Barış Görüşmeleri”nin 8’incisi 28 Kasım’da İsviçre’nin Cenevre kentinde başladı.

2016 yılında başlayan ve Cenevre Görüşmeleri olarak da bilinen müzakerelerin temel amacı Suriye’de altı yıldan uzun süredir devam eden savaşın son bulmasını sağlamak.

Görüşmelerde, başkanlığını Suriye’nin BM Daimi Temsilcisi Bashar al-Ja‘afari’nin yaptığı heyet ile Suriye Hükümeti delegasyonu ve birbirinden farklı 50 küçük grubun oluşturduğu Müzakere Yüksek Komitesi yer alıyor.

Türkiye’nin itirazları dolayısıyla Kuzey Suriye Federasyonu temsilcileri Cenevre’deki görüşmelerde yok.

Cenevre’de devam eden görüşmeleri BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Suriye hükümeti yetkilileri ile Suriye muhalefetinin delegasyonu arasında mekik dokuyarak yürütüyor.

Suriye muhalefeti, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın savaşın bitmesinin ardından ülkeyi yönetmesine karşı çıkarken Esad ve destekçileri ise savaşın ardından seçimlerin yapılmasına ve kararı halkın vermesine sıcak bakıyor.

Üç günlük maraton

BM Temsilcisi de Mistura görüşmenin arifesinde BM Güvenlik Konseyi’ne verdiği brifingde “Görüşmecilerin ön koşulsuz olarak siyasi bir çözüm sürecinin başlatılması için görüşeceklerini” söylemişti.

BM Cenevre binasında 28 Kasım’da başlayan ve muhalefetle yapılan görüşmelerin ilki sönük geçerken, görüşmelerin ikinci gününde yani 29 Kasım’da ise Steffan de Mistura, Suriye Hükümeti delegasyonu ile görüştü.

Görüşmenin ardından de Mistura yazılı bir açıklama yaparak tarafları ‘bir diğerinin meşrutiyetini tartışmaya açacak açıklamalardan uzak durmaya’ çağırdı:

Suriye görüşmelerine katılan davetlilerin bir diğerinin meşruluğunu sorgulayan açıklamalardan uzak durması gerekiyor. Son dönemlerde yapılan açıklamalar hiçbir amaca hizmet etmiyor. Bu açıklamaların durmasını talep ediyoruz. Önkoşulsuz ve Suriye halkanın çıkarlarına hizmet eden politik bir çözüm için görüşmelere ciddiyetle yaklaşması gerekiyor.

Görüşmelerin dün yani 30 Kasım’da gerçekleşen üçüncü gününde ise ‘umut’ mesajları verildi.

Üçüncü gündeki görüşmelere dair bir basın toplantısı düzenleyen Steffan De Mistura, hem muhalefet hem de Suriye Hükümet heyetiyle bir dizi görüşme gerçekleştirdiklerini söyledi.

BM Suriye Özel Temsilcisi, son yapılan görüşmelerde ‘belli noktalarda ilerleme sağlandığını’ ve ‘her iki tarafın da sorunun politik yöntemlerle çözülmesi noktasında prensipte hem fikir olduklarını’ belirtti.

Tam olarak hangi noktalarda tarafların hem fikir olduklarını belirtmeyen de Mistura, her iki tarafın da bu hafta sonu kendi içinde görüşeceğini ve hemfikir olunan konuları değerlendireceğini söyledi.

Daha önceki görüşmelerde taraflar genelde görüşmelerin yapıldığı binaya aynı anda bile girmezken, de Mistura şu anda yürütülen görüşmelerde tarafların sadece aynı anda binada olmadıklarını, aynı zamanda birbirlerinden “sadece beş metre uzak” olan odalarda olduklarını söyledi.

De Mistura “Bu görüşmeler çok yakın, paralel görüşmelerdi” dedi.

Suriyeli iki tarafın arasında eski görüşmelere kıyasla “ciddi ve profesyonel” bir atmosfer olduğunu belirten de Mistura, tarafların birbirlerine olan güvensizliğin görüşmeler için “en büyük engel” olduğunu ifade etti.

15 Aralık’a kadar devam edecek

Cenevre’deki barış görüşmeleri 15 Aralık’a kadar devam edecek.

Görüşmelerde yeni anayasa, BM tarafından denetlenecek meclis ve cumhurbaşkanlığı seçimleri görüşülecek.

Devam eden görüşmelerde iki taraf için de sıcak bir konu olan başkanlık mevzusu henüz görüşülmezken ilerleyen günlerde bu konunun da masaya yatırılması bekleniyor.