Platonov’un mektupları: ‘Birbirimiz İçin Yaşayacağız’

Edebiyat elbette insanları gözlemlemenin sonucunda ortaya çıkar.

Andrey Platonov

Rus yazar Andrey Platonov’un ‘Birbirimiz İçin Yaşayacağız’ isimli kitabı çıktı.

Platonov’un 1920-1950 yılları arasında kaleme aldığı mektuplardan oluşan bu derleme, Metis Yayınları etiketiyle raflardaki yerini aldı.

Tanıtım

“Platonov’un 1920-1950 yılları arasında kaleme aldığı mektuplardan oluşan bu derleme, Rus edebiyatının en özgün yazarlarından birinin yaşamını tıpkı bir anahtar deliğinden bakar gibi gözlemleme, onun duygu ve düşüncelerine tanık olma imkânı veriyor bize. Neler yok ki bu mektuplarda: Eşine duyduğu tutkulu aşk ve çalışmak için başka şehirlere gitmek zorunda kaldığında içini kemiren kıskançlık. Bazı eserlerinin komünizm karşıtı gibi algılanması sonucunda edebiyat dünyasından dışlanması; bu yüzden hayatı boyunca sürekli maddi sıkıntılarla boğuşması. İşçi sınıfını kendi ‘vatanı’ saydığı halde onun düşmanı olarak yaftalanmanın yüreğinde açtığı derin yara. ‘Sakıncalı’ bir yazar olmaktan kurtulup saygı görmek ve kendini çok sevdiği edebiyat uğraşına adayabilmek için verdiği mücadelede sürekli duvara toslaması. Çok sevdiği oğlu daha on beş yaşındayken tutuklanıp hapse atıldığında ve hapisten çıktıktan birkaç yıl sonra tüberkülozdan öldüğünde kapıldığı derin keder. Tüm bunlara rağmen yaşamaya, çabalamaya, sevmeye, ummaya devam etmesi.

“Mektupların her biri yapbozun bir parçasını oluşturuyor: Bir eş, bir baba, yazar, arkadaş, yoldaş, yurttaş olarak, kısacası insan olarak Andrey Platonov’u daha iyi tanıyoruz onlar sayesinde.”

Erdem Erinç’in çevirdiği ‘Birbirimiz İçin Yaşayacağız’ isimli kitaptan okuma parçası için buraya bakabilirsiniz.

Andrey Platonov hakkında

Andrey Platonoviç Platonov bir demiryolu işçisinin oğlu olarak 1899’da Voronej yakınlarında dünyaya geldi. İç savaş sırasında Kızıl Ordu’da savaştı, daha sonra elektrik mühendisi ve arazi ıslahı uzmanı oldu. 1918 yılından itibaren çeşitli gazete ve dergilerde makale, şiir ve denemeleri, 1926 yılından itibaren de kısa öyküleri yayımlanmaya başladı. Yeteneği Maksim Gorki tarafından keşfedilince ilk etapta parlak bir başlangıç yaptı, fakat daha sonra kimi eserleri Stalin dahil pek çok kişinin sert eleştirilerine hedef oldu. İkinci Dünya Savaşı sırasında savaş muhabiri olarak çalışan ve bir kere daha resmi olarak tanınmaya başlayan Platonov, savaş sonrasında yine çeşitli saldırılara maruz kaldı ve zorunlu çalışma kampından dönen oğlundan kaptığı tüberkülozun ilerlemesi sonucu 1951 yılında öldü. Platonov’un öyküleri 1950’lerin sonlarında Rusya’da yeniden yayımlanmaya başladıysa da başlıca eserleri 1980’lerin sonuna dek yasaklı kaldı. KGB’nin “edebiyat arşivi”nin kısmen halka açılmasıyla gün ışığına çıkan Mutlu Moskova Rusçada ilk kez 1991 yılında yayımlandı.

Platonov’un Metis’ten çıkan diğer kitapları ise şöyle:

• Dönüş, 2009
• Çevengur, 2010
• Can, 2010
• Mutlu Moskova, 2012
• Muhteşem Vahşi Dünya, 2014
• Çukur, 2017