HDP’den 3. Havalimanı raporu: İş cinayetleri, ulaşımla 14 saate çıkan mesai, hızlı iş yaptırma

HABER MERKEZİ – HDP, 3. Havalimanı’ndaki işçilerin çalışma koşullarına ilişkin raporunu açıkladı. Yapılan incelemeler neticesinde işçilerin haklarına dönük ihlallerin sıralandığı raporda, havalimanı inşaatında en az 37 iş cinayeti yaşandığı, işçilerin protestosuna dönük müdahalenin ‘hukuku ortadan kaldırdığı’ vurgulanıyor. İstenen Meclis araştırmalarının yer verildiği raporda, bakanlara yöneltilen sorular da yer alıyor.

Halkların Demokratik Partisi (HDP), yapımı devam eden 3. Havalimanı inşaatında çalışan işçilere ilişkin raporunu kamuoyu ile paylaştı.

Partinin milletvekilleri Dilşat Canbaz, Murat Çepni, Oya Ersoy, Züleyha Gülüm, Serpil Kemalbay, Kemal Peköz ve Rıdvan Turan, Meclis’te düzenledikleri basın toplantısı ile raporu açıkladı.

Raporun girişinde 3. Havalimanı için “AKP’nin toplama kamplarına dönüşmüş sömürü şantiyelerinin bir prototipi” değerlendirmesi yapılıyor.

“On binlerce işçinin mobilize edildiği, işçi cinayetlerinin sistematik bir şekilde yaşandığı, çalışma koşullarının 19. yüzyıl koşullarına geriletildiği bu sömürü merkezinde, işçilerin tamamen demokratik ve anayasal koruma altında bulunan hak talepleri, ‘yandaş medya ve kamu işbirliği’ ile ‘gasp edilmiştir’.

“İşçiler üretimden gelen güçlerini kullanarak iş bırakma eylemi yapmıştır. Olağan hukuk koşullarında suç duyurusu niteliğinde olan işçi talepleri, acil bir şekilde karşılanmak yerine reddedilmiştir.”

3. Havalimanı’nın ‘ekolojik ve ekonomik bir felaket’ olduğunun vurgulandığı raporda, işçilerin temel haklarının sistematik olarak ihlal edildiği belirtiliyor.

En az 37 iş cinayeti, 12 saate varan çalışma, hızlı iş yaptırma

HDP heyetinin tespitlerine göre 3. Havalimanı inşaatında binlerce işçinin iş sağlığı ve güvenliği şartlarının yerine getirilmediği ve bu nedenle çok fazla ölümle ve ağır yaralanmalarla karşılaşıldığı vurgulanıyor.

Partinin raporunda 3. Havalimanı inşaatında en az 37 iş cinayeti yaşandığı aktarılıyor.

Raporda işçilerin haklarına dönük ihlaller ise özetle şöyle sıralanıyor:

• Günlük 12 saate varan çalışma saati ortalaması söz konusu
• İşçilerin zaten 12 saat olan mesaisi ulaşımla birlikte 14 saate çıkabiliyor
• İnsan doğasına aykırı olabilecek kadar hızla iş yaptırılıyor
• Çok fazla sayıda taşeron firma olduğu için iş koordinasyonu sağlanamıyor ve bu nedenlerle işçi haklarına ilişkin bir belirsizleştirme hali egemen
• Havalimanı inşaatında günde 3 bin kamyon faaliyet gösteriyor; harfiyat kamyonlarının iş yetiştirme baskısı sonucu yaptıkları kazalar sonucunda yaşamı yitirenler günden güne artıyor
• Yatakhaneler, işçilerin deyişiyle “koğuş” gibi; iki kişilik ‘koğuşta’ dört, üç kişilik koğuşta altı kişi kalıyor. Ayrıca tahta kurusu sorunu da var
• İşçiler sağlık haklarından faydalanmak istediklerinde, muayene ve müdahale süreçlerinde aşağılanıyor

İşçilerin protestosuna müdahale

Raporda, eşit ve adil çalışma koşulları için 3. Havalimanı’nda protestolara katılan 543 işçinin 15 Eylül tarihinde gece baskınları ile yatakhanelerinin kapıları koçbaşlarıyla kırılarak, darp edilerek, sağlık kontrolleri yapılmadan, avukatla görüşme hakları sunulmadan haksız bir şekilde gözaltına alındığı da hatırlatılıyor.

Raporda, işçilerin direnişine bu müdahale şeklinin ‘hukuku yok ettiği’ vurgulanırken, işçilerin haklı olduğu belirtilen taleplerine dikkat çekiliyor:

• Eyleme katılan işçiler işten atılmayacak
• Habersiz şekilde işten atılanlar işe iade edilecek.
• Servis sorunu çözülecek.
• Yatakhane, lavabo, banyo temizlikleri düzenli olarak yapılacak, tahtakurusu sorunu çözülecek.
• Revir personelinin işçilerle ilgilenmesi, gerekli sağlık malzemelerinin temin edilmesi sağlanacak, işçilere dönük aşağılayıcı muamele engellenecek.
• Maaşların tamamı hesaba yatırılacak, elden maaş ödemesi yapılmayacak.
• Geçmişe dönük ödenmeyen ücretler ödenecek.
• İşçi ve formenler aynı yemekhanede yemek yiyecek.
• Sorunlara sebep olan İGA yetkilileri görevden alınsın.
• Talepler basın karşısında okunacak.
• İş cinayetleri çözülecek.
• 6 aydır maaşları yatırılmayan işçilerin ödemelerinin yapılması sağlanacak
• Bayram ikramiyesi verilmesi sağlanacak
• Azerbaycanlı işçilerin bulunduğu ekibin başı Selim Öztürk’ün yarattığı mağduriyet dolayısıyla iş akdinin sonlandırılması sağlanacak
• İşçi kıyafetlerinin verilmesi sağlanacak

Bakanlara sorular ve Meclis araştırması talebi

HDP raporunda heyetteki vekillerin Meclis araştırması ve soru önergeleri yer alıyor. Vekiller Meclis’ten talep ettikleri araştırmalarda, 3. Havalimanı inşaatının ekonomik, ekolojik, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısında yarattığı tahribatın bütün boyutlarıyla incelenmesini talep ediyor.

Ayrıca sorumlulukları bulunan yetkililerin açığa çıkarılması, 3. havalimanı inşaatında çalışan işçilerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve işçi ölümlerinin durdurulması amacıyla alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi ve önlemlerinin alınması da Meclis araştırmalarında talep edilenlerden.

HDP’lilerin bakanlara yönelttikleri kimi sorular ise şöyle:

• İstanbul 3. Havaalanı inşaatının başladığı Mayıs 2015 tarihinden itibaren hayatını kaybeden ve yaralanan işçi sayısı kaçtır? Kaç işçi meslek hastalığına yakalanmıştır?
• İnşaatta hayatını kaybeden işçilerin ailelerine para ödenerek bu cinayetlerin üzerinin örtüldüğü iddiaları doğru mudur?
• İnşaatta meydana gelen iş kazalarının kamuoyuna duyurulmama çabasının sebebi nedir? İş kazaları ve işçi ölümlerinin kamuoyuna duyurulmama sebebi inşaatta usulsüzlüklerin yoğun yaşanıyor olması mıdır?
• 3. Havalimanı hangi şirketlerin ortaklığında yürütülmektedir? Bu şirketlerin inşaattaki usulsüzlükleri neden yaptırıma tabi değildir? Yaptırım uygulanmama sebebi bu şirketlerin hükümetiniz ile bağlantılı şirketler olması mıdır?
• Havaalanı inşaatında çalışan işçilerin grev hakkını kullanmalarına neden olan kötü çalışma koşullarının düzeltilmesi için herhangi bir girişiminiz olacak mı?

Raporun tamamına BURADAN bakabilirsiniz.