“İnternete büyük sansür geliyor, Türkiye Netflix’i yasaklayan ilk ülke olabilir”

HABER MERKEZİ – İnternetten yayın yapan TV ve radyo yayınlarına geniş denetim ve sansür yetkisi getiren yönetmeliği değerlendiren Prof. Dr. Yaman Akdeniz, “İnternete büyük sansür getiriyorlar. Türkiye, Netflix’i yasaklayan ilk ülke olabilir” dedi.

Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ve Bilgi Teknolojileri ve iletişim Kurumu (BTK) internet üzerinden yapılan radyo ve TV yayınlarını denetim ve yaptırım kurallarına bağlayan yönetmelik taslağını oy çokluğu ile kabul etti.

Taslağı bianet için Hikmet Adal’a değerlendiren Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, yönetmeliğin muallak olduğu, sansürün de bu muallaklıktan yararlanılarak uygulanabileceği uyarısını yaptı.

“Yönetmelikte hangi kavramın kim için geçerli olacağı belli değil. İnternet üzerinden yayın yapan kanallar deniliyor fakat, mevcut yayınlarını televizyondan internete aktaran yayınlardan mı bahsediyor yoksa internete özel içerik üretenlerden mi belli değil.

“NTV’ye CNN’e ya da Netflix’e bu kararı uyguladığınızı var sayalım ama Medyascope daha farklı bir mecra olduğu için bu yönetmeliğin içerisinde yer alacak mı? Ya da haftada bir içerik yayınlayan Youtuber’lar.

“Düzenleme ile Internet’ten radyo yayını için 10 bin, televizyon yayını için 100 bin, isteğe bağlı yayın hizmeti için ise 250 bin TL lisans ücreti talep edilecek.

“Olayın para meselesi olduğuna inanmıyorum. Yasa ve yönetmelikle bir düzenleme değil kontrol mekanizması oluşturuyorlar. Bunu olaya da en başından lisans vermeyerek başlayacaklar.

“Son günlerde MİT ve polis soruşturması diye yaygara kopuyor ama yönetmelikte bu yok. Yani polis ya da MİT demiyor, lisanslama isteyen kişi ya da firmalara güvenlik soruşturması söz konusu olay. Bunu da nasıl yaparlar bilmem.

“Açık Radyo senelerdir internet üzerinden yayın yapıyor. Gidip bu platformdan lisanslama istersen ve istediğin zaman lisansı iptal etme yetkin olursa medyanın ifade özgürlüğüne engel olursun.

“Böylece internete büyük sansür getiriyorlar. Türkiye, Netflix’i yasaklayan ilk ülke olabilir. Şimdi bakalım Netflix ya da Amazon Prime gibi platformlar kendi içeriklerinde buzlama, çiçek koyma gibi talepleri kabul edecek mi? Ya da bu platformlardan içerik çıkarma talebinde bulundun. Ne yapacaklar? Alt yapılarının buna hazır olduğunu sanmıyorum.”

Ne olmuştu?

İnternetten yayın yapan sitelere yayın hakkı ve iletim lisansı verilmesini kapsayan ve bununla birlikte söz konusu yayınların denetlenmesi içeren torba yasa tasarısı 21 Mart 2018 tarihinde TBMM’de kabul edilmişti.

Yasanın uygulanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi için RTÜK ile Bilgi Teknolojileri ve iletişim Kurumu’na (BTK) altı ay süre verilerek yönetmelik hazırlanması istenilmişti.

RTÜK, 25 Eylül Salı günü yaptığı dört buçuk saatlik toplantı sonrasında internetten yapılan TV ve radyo yayınlarına geniş denetim ve sansür yetkisi sağlayan düzenlemeyi oy çokluğuyla kabul etmişti.

BTK yetkilileri ile birlikte hazırlanan yönetmelikte ücreti karşılığında hizmet veren platform işletmecilerinin, abonelerine ilişkin her türlü bilgi ve belgeyi RTÜK’e vermek zorunda olması söz konusu.

Kanalların internet üzerinden yayın yapabilmeleri adına lisans ücreti ödemeleri de gerekiyor.