Venezuela’da darbe girişimi: Maduro ve Guaido’dan 1 Mayıs için ‘sokak’ çağrısı

HABER MERKEZİ – Venezuela’da kendini ‘geçici devlet başkanı’ ilan eden Juan Guaido’nun çağrısıyla başlatılan darbe girişiminin ardından bugün gözler 1 Mayıs kutlamalarında. Guaido “Özgürlük Operasyonu” adını verdiği sürecin son aşamasına geçildiğini ifade ederek herkese sokağa çıkma çağrısında bulunurken, Devlet Başkanı Nicolas Maduro da ‘milyonları’ bugünkü 1 Mayıs kutlamaları için sokağa çıkmaya davet etti.

Venezuela’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya karşı kendini ‘geçici devlet başkanı’ ilan eden Juan Guaido’nun  çağrısıyla başlayan darbe girişiminin ardından ülkede çatışmalar yaşandı.

Protestocular ve Guaido’ya destek veren Ulusal Muhafız Birliği üyeleriyle hükümet güçlerinin karşı karşıya geldiği çatışmalarda yüzden fazla kişi yaralandı.

Başkent Caracas yakınlarındaki La Carlota askeri üssü etrafında yaşanan olaylarda, Venezuela kolluk kuvvetlerine ait zırhlı bir askeri aracın Guaido yanlısı protestocuların üzerine sürüldüğü ve protestocuların ezildiği görüntüler televizyon ekranlarına yansıdı.

Maduro sessizliğini bozdu

Juan Guaido’nun halka ve orduya sokağa çıkma çağrısında bulunduğu Venezuela’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro ilk açıklamasında darbe girişiminin ‘başarısız’ olduğunu söyledi.

Maduro, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, askeri liderlerle konuştuğunu ve komutanların kendisine “tam bağlılıklarını” gösterdiğini belirtti.

Venezuela Devlet Başkanı, “Planlarında başarısız oldular. Çağrılarında başarısız oldular, çünkü Venezuela barış istiyor. Önümüzdeki aylar ve yıllar boyunca başarılı olacağız. Bundan şüphem yok” dedi.

Maduro ayrıca darbe girişiminde bulunanların ‘cezasız kalmayacağını’ dile getirdi.

Guadio ve Maduro’dan sokağa çağrı

Maduro’nun bu açıklamalarına rağmen Guaido, yapılanın askeri darbe girişiminden ziyade “barışçıl isyan” olduğunu söyledi.

Venezuelalıların “geleceği fethetme” fırsatı yakaladığını belirten Guaido, “Özgürlük Operasyonu” adını verdiği sürecin son aşamasına geçildiğini ifade etti.

Guaido, kendisini destekleyenlerden bugün, yani 1 Mayıs günü sokağa çıkmasını istedi.

Guaido’nun işçi sendikalarının da katılabilmesi için dev gösteriyi 1 Mayıs’a denk getirdiği belirtilirken, Maduro da benzer bir açıklamaya yaparak, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nde milyonlarca kişinin sokağa çıkması için çağrıda bulundu.

Kim ne diyor?

Venezuela’da derin ekonomik ve siyasi kriz sürerken, yaşanan son gelişmelere ilişkin kimi ülkelerden çağrılar yapıldı.

ABD Başkanı Donald Trump

“Venezuela’daki durumu çok yakından takip ediyorum. ABD, Venezuela halkına ve onların özgürlüğüne destek veriyor. Eğer Küba askerleri ve milisleri, Venezuela anayasasını mahvetme ve ölümlere sebep olma amacı güden tüm askeri ve diğer operasyonlarını derhal sonlandırmazsa, en üst düzeyde yaptırımlarla birlikte tam ve kapsamlı bir ambargo Küba adasına uygulanacaktır. Umarım tüm Kübalı askerler derhal ve barışçıl bir şekilde kendi adalarına dönerler.”

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas 

“Juan Guaido’ya olan desteğimiz hiçbir biçimde değişmedi.”

Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales

“Venezuela’da sağ kanat tarafından düzenlenen ve yabancı çıkarlara bağımlı darbe girişimini güçlü bir biçimde kınıyorum.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini

“Venezuela’daki krizin tek çözümü siyasi, barışçıl ve demokratik yollarla sağlanabilir. AB, her türlü şiddete karşı çıkıyor ve daha fazla hayat kaybını ve gerginliğin tırmanmasını engellemek için itidal çağrısında bulunuyor.”

Rusya Dışişleri Bakanlığı

“Her türlü işlem, yalnızca anayasaya uygun olarak ve tahrip edici dış müdahale olmaksızın, yasal alan çerçevesinde gerçekleştirilmelidir. Şiddetten vazgeçme çağrısı yapıyoruz. Kan dökülmesinden ve düzensizlikten kaçınmak önemlidir.”

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro

“Brezilya, Venezuela’daki durumu yakından takip ediyor ve komşu ülkedeki demokratik geçiş sürecine olan desteğini yineliyor. Brezilya, Venezuela halkının, Başkan Juan Guaido’nun ve Venezuelalıların özgürlüğünden yanadır.”

Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri

“Daha önce hiç olmadığı kadar Venezuela’da demokrasiyi destekliyoruz. Umarız ki, bu demokrasinin tekrar inşası için belirleyici bir an olur. Venezuelalılar’ı acı çekmeye ve korkuya götüren uzun ıstırap umarız sona erer ve özgürlük, sağduyu ve büyüme dönemi başlar.”

Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel

“Ülkeyi şiddet sarmalına sokmayı amaçlayan bu darbe hareketini şiddetle reddediyoruz. Venezuela’nın cadde ve sokaklarında terör yaratmayı amaçlayan silahlı grupların girişimini kınıyoruz. Venezuela halkının yanındayız.”

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan

“Halkın egemen olduğu, Başkanının seçimle iş başına geldiği Venezuela’ya postmodern bir koloni valisi atama gayreti içinde olanlar bilmelidir ki, bir ülkenin nasıl yönetileceği ancak demokratik seçimlerle belirlenebilir. Demokrasilerde sandık esastır. Darbelerle mücadele etmiş, darbelerin yarattığı olumsuz sonuçları yaşamış bir ülke olarak, Venezuela’daki darbe girişimini kınıyoruz. Tüm dünya Venezuela’da halkın demokratik tercihlerine saygı duymak zorundadır.”

Venezuela’da neler oluyor?

Derin bir ekonomik ve siyasi kriz içerisindeki Venezuela’da muhalif lider Guaido, 23 Ocak’ta kendisini “geçici devlet başkanı” ilan etti.

ABD, Kanada ve Latin Amerika’daki birçok ülkenin yanı sıra Avrupa Parlamentosu da Guaido’yu başkan olarak tanıyanlar arasında yer aldı.

Öte yandan Rusya, Çin ve Türkiye gibi diğer birçok ülke ise Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya destek veriyor.

23 Ocak’tan bugüne gelinen süreçte ülkede çalkantılı durum devam ederken, Guaido’nun çağrısıyla 30 Nisan günü Venezuela’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro hükümetini devirmeye yönelik askeri darbe girişimi başlatıldı.

Karınca, DW Türkçe, The Guardian, NTV, MA