ABD’de Halkbank hakkında iddianame: 6 suçlama yöneltiliyor

HABER MERKEZİ – New York Güney Bölge Savcılığı, İran’a uygulanan yaptırımların delinmesinde rol oynadığı gerekçesiyle Halkbank hakkında altı ayrı suçlama yönelterek, iddianame hazırladı. Bankadan yapılan açıklamada ise iddianamenin tarihte bir ilk olmak üzere emsali görülmemiş bir hukuki yetki aşımı olduğu savunuldu.

ABD’de İran’a uygulanan yaptırımların delinmesinde rol oynadığı gerekçesiyle Halkbank hakkında iddianame hazırladı.

45 sayfalık iddianamede, hisselerinin büyük çoğunluğunun Türkiye devletine ait olduğuna dikkat çekilen Halkbank’a aralarında “dolandırıcılık” ve “kara para aklama”nın da olduğu altı farklı suçlama yöneltiliyor.

İddianamede Halkbank’a yöneltilen suçlamalar şöyle:

• ABD’yi dolandırmak için komplo kurmak
• Uluslararası Acil Ekonomik Güç Yasası’nı ihlal etmek için komplo kurmak
• Bankacılık dolandırıcılığı
• Bankacılık dolandırıcılığı yapmak için komplo kurmak
• Kara para aklamak
• Kara para aklamak için komplo kurmak

BBC Türkçe’nin haberine göre iddianamede, İran’a yönelik yaptırımların delinmesi için kurulduğu iddia edilen sistemin Türkiye hükümetinin üst düzey yetkilileri tarafından da desteklenip korunduğu öne sürülüyor.

İddianamede, “Halkbank, bilerek kurulan bu düzene yardımcı oldu, ABD’li düzenleyici kurumları ve yabancı bankaları aldatmayı amaçlayan hileli işlemlerin tasarlanmasına dahil oldu ve bu süreçlere katılımıyla ilgili ABD’li düzenleyici kurumlara yalan söyledi” ifadeleri de yer alıyor.

New York Güney Bölge Savcılığı, Halkbank hakkında hazırlanan iddianame ve dava sürecinin, eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla’nın yargılanma sürecinde ortaya çıkan bilgilere dayandırıldığını söylüyor.

Savcı Berman’dan açıklama

İddianameyi hazırlayan isimlerden biri olan New York Güney Bölge Savcısı Geoffrey Berman, “Halkbank Genel Müdür Yardımcısı’nın Ocak 2018’de suçlu bulunduğu eksiksiz, adil ve şeffaf yargı sürecinde ortaya çıkan gerçekler, Halkbank yönetiminin ülkemizin İran’a yönelik yürürlüğe soktuğu yaptırımları delmek için geliştirilen bu yüz kızartıcı planın bir parçası olduğunu ortaya koydu” dedi.

Berman, hazırlanan iddianamede, milyarlarca dolara ulaşan petrol gelirlerinin yasalara aykırı bir şekilde İran’a aktarılması sürecine Halkbank’ın sistemli bir şekilde dahil olduğunu ve bu düzenin bankanın üst düzey yetkilileri tarafından desteklenip korunduğu iddiasına yer verildiğini belirtti.

İddianamede kimlerin adı geçiyor?

İddianamede, sanık olarak herhangi bir kişinin adı geçmiyor. Ancak Halkbank, kurumsal kimliğiyle sanık olarak tanımlanıyor.

Halkbank’ın İran’a petrol ve doğalgaz gelirlerini yaptırımların etrafından dolaşarak aktarılmasında iş insanı Reza Zarrab (Rıza Sarraf) ile yasadışı bir düzen ve komplo kurduğu öne sürülüyor.

Halkbank’ta usulsüz olduğu iddia edilen işlemleri onayladığı ya da gerçekleştirdiği iddia eden yetkililerden eski Genel Müdür Süleyman Aslan, Hakan Atilla ve Levent Balkan’ın isimleri geçiyor. İddianamede bu üç isim “komplonun ortakları” olarak tanımlanıyor.

Eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan da “komplonun ortağı” olarak tanımlanan bir diğer isim.

Hem Halkbank hem de Türkiye hükümeti, söz konusu tüm iddiaları reddediyor.

Halkbank’tan açıklama

Halkbank, ABD’de hazırlanan iddianame ile ilgili olarak uluslararası hukuktan kaynaklanan tüm yasal hakların kullanılacağını bildirdi.

Bankadan KAP’a yapılan açıklamada, hazırlanan iddianamenin tarihte bir ilk olmak üzere emsali görülmemiş bir hukuki yetki aşımı olduğu savunuldu.

“Bankamız ABD’nin ikincil yaptırımlarını herhangi bir şekilde ihlal etmemiş olmakla birlikte, Bankamızın ABD’de herhangi bir şubesi ve çalışanı bulunmadığından, ABD Adalet Bakanlığı’nın ikincil yaptırım kararları hakkında yargılama yetkisi yoktur. Buna rağmen iddianame düzenlenmesi, tarihte bir ilk olmak üzere emsali görülmemiş bir hukuki yetki aşımıdır.”

Açıklamada ayrıca, söz konusu suçlamaların Türkiye’nin Kuzeydoğu Suriye’ye dönük “Barış Pınarı” adı verilen operasyonu sebebiyle, ABD hükümetince başlatılan yaptırımların bir parçası olarak ortaya atıldığı öne sürüldü.

Erdoğan: Hukuk dışı, çirkin bir adım attılar

Meclis’te partisinin grup konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan AKP lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD’de Halkbank’a yönelik düzenlenen iddianameyle ilgili olarak şunları söyledi:

“Bu işlerin ne kadar duygusal olduğunun bir ifadesi. İşte bu mesele kapatılmıştı. Hukuk dışı, çirkin bir adım attılar. Onların atacağı adımları göreceğiz, ona göre tedbirlerimizi alacağız.”

Ne olmuştu?

Reza Zarrab 2016 yılında, Hakan Atilla da 2017 yılında gittiği ABD’de haklarında yürütülen soruşturma nedeniyle tutuklanmıştı.

Daha sonra aralarında Zarrab ve Atilla’nın da bulunduğu dokuz kişi hakkında dava açılmıştı. Zarrab, savcılık ile anlaşarak, davada tanık olarak yer almış ve herhangi bir cezaya çarptırılmamıştı.

Böylece Atilla, davanın tek tutuklu sanığı olarak yargılanmıştı.

Atilla’ya “ABD Hazine Bakanlığı’nı dolandırmak için kumpas kurma”, “IEEPA yasasını delmek için kumpas kurma”, “bankacılık sisteminde sahtekarlık yapma”, “bankacılık sisteminde sahtekarlık yapmak için kumpas kurma”, “kara para aklama” ve “kara para aklamak için kumpas kurma” suçlamaları yöneltilmişti.

Zarrab, tanık olarak verdiği ifadede, yapıldığı iddia edilen altın ticaretinin ayrıntılarını anlatmış ve aralarında Çağlayan’ın da olduğu Türkiye’den bazı yetkililere rüşvet verdiğini öne sürmüştü.

Yargılamanın sonucunda, Atilla, kara para aklama haricinde kendisine yöneltilen suçlamaların tamamından suçlu bulunmuştu.

32 ay hapis cezasına çarptırılan Atilla, tutuklu geçirdiği süre de mahsup edilince Temmuz 2019’da serbest bırakılmıştı.

Atilla, Türkiye’ye gelişinde ailesi ile Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından karşılanmıştı.

ABD’nin Türkiye yaptırımları: Listede hangi bakanlar var, Washington’da yankıları nasıl?