Ara Güler anılıyor

HABER MERKEZİ – Usta foto muhabiri Ara Güler, ölümünün birinci yılında çeşitli etkinliklerle anılıyor. 20 Ekim Pazar günü Üç Horan Ermeni Klisesi’nde yapılacak anma töreninin ardından, Galatasaray’daki Ara Kafe’nin bulunduğu sokakta Güler’in fotoğraflarından oluşan sergi açılacak.

17 Ekim 2018’de hayatını kaybeden usta foto muhabiri Ara Güler, ölümünün birinci yılında anılıyor.

Sanatçı için Ara Güler Müzesi’nde bir anma etkinliği düzenlendi.

Islık Çalan Adam belgeseliyle başlayan tören kapsamında Ara Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi Müdürü Umut Sülün, Fotoğraf Tarihçisi/Küratör Engin Özendes, Fotoğrafçı/Küratör Merih Akoğul’un konuşmacı olarak katıldığı bir de söyleşi yapıldı.

“Tarlada çalışan, kapı önünde ekmek pişiren, çobanından balıkçısına…”

Aynı zamanda Ara Güler’in arkadaşı olan Özendes, söyleşide Güler’e yazdığı mektuptan kesitler okudu:

“Ara Güler, yaşama bakışın ve bilgin karşında duran olayı okuyuşun ve bu anı fotoğraflarına yansıtışın nedeniyle seni çok seviyoruz.

“Bize eski devirlerin ve yaşadığın dönemin en özel belgelerini, en iyi fotoğraf dili ve inanılmaz bir estetikle getirip gösterdiğin için ayrıca seni çok seviyoruz.

 “Türkiye’de gerçekçi fotoğrafçılığın uluslararası alanda ün kazanmış önemli temsilcilerinden biri olduğun için seni seviyoruz.

“Tarlada çalışan, kapı önünde ekmek pişiren, çobanından balıkçısına, Anadolu insanının görsel destanını yazdığın için seni seviyoruz.

“Seni İstanbul’u geçmiş anıtlarıyla yokuşlarında yürüyenleriyle, eski ahşap evlerin pencerelerinden bakanlarıyla, eski mezarlıklarıyla, Haliç’te, Marmara’da boğazda süzülen bembeyaz vapurları ve üzerinde uçan bembeyaz martılarıyla, zarif minareli camileriyle bugüne getirip bize bu kenti yeniden daha yüce bir duygu ile sevdirdiğin için seni seviyoruz.”

Merih Akoğul ise Ara Güler’le yaşadığı bir anısından bahsetti:

“Bir gün Ara Güler’e ‘Hocam ben sizinle, fotoğrafınızla ilgili bir kitap yazıyorum ve onları da derslerimde anlatıyorum.’ dedim ve aynen o da şöyle dedi, ‘Sen benim fotoğraflarım hakkında ne bilirsin ? Bu söz bana daha da şevk verdi. Çünkü önemli olan malzemeyi nasıl kullanacağınızı biliyor olmanız.”

Üç Horan Ermeni Kilisesi’nde tören düzenlenecek

20 Ekim Pazar günü de Ara Güler için bir anma programı düzenlenecek.

Üç Horan Ermeni Klisesi’nde yapılacak anma töreninin ardından, Ara Güler’in adının verildiği, Galatasaray’daki Ara Kafe’nin bulunduğu sokakta sanatçının fotoğraflarından oluşan sergi açılacak.

Açılışın ardından Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız, tarihçi İlber Ortaylı, gazeteci Coşkun Aral’ın da katılacağı bir de sohbet düzenlenecek.

Ara Güler hakkında

Tam adı Aram Güleryan’dır. Annesinin adı Verjin’dir. Eczacı olan babası Dacat Güler Giresun’un Şebinkarahisar ilçesi, Yaycı Köyü’nden 6 yaşındayken okumak için İstanbul’a gelmiş.

16 Ağustos 1928’de İstanbul’da doğdu. Pangaltı Ermeni Okulu ve Karaköy’deki Getronagan Lisesi’nde okudu.

Lisedeyken film stüdyolarında sinemacılığın her dalında çalışırken Muhsin Ertuğrul’un Tiyatro Kurslarına devam etti.

Amacı yönetmen veya oyun yazarı olmaktı:

“Ben çocukluğumda hep tiyatronun içinde büyüdüm. Benim ikinci mektebimdi, evimdi tiyatro. O tiyatroların kulisinde aktörlerin makyaj odalarında sette dolaşırdım. Aktörlerin makyaj yapmalarını sıra beklemelerini izler oradan ayrılamazdım. Tiyatro sevgim sanatkuruluşum oradan gelir. Ben hep piyes yazarı, piyes rejisörü olmak isterdim.”

Gazeteciliğe 1950’de Yeni İstanbul Gazetesi’nde başladı. O sırada aynı zamanda İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde öğrenciydi.

1958’de Time-Life, Paris-Match ve Der Stern dergilerinin yakın doğu foto-muhabirliği görevlerini üstlendi. 1954’de Hayat Dergisi’nde fotoğraf bölüm şefi olarak çalışmaya başladı.

1953’de Henri Cartier Bresson ile tanışarak Paris Magnum Ajansı’na katıldı ve İngiltere’de yayımlanan “Photography Annual Antalojisi” onu dünyanın en iyi 7 fotoğrafçısından biri olarak tanımladı.

Aynı yıl ASMP’ye (Amerikan Dergi Fotoğrafçıları Derneği) tek Türk üye olarak kabul edildi.

1962’de Almanya’da çok az fotoğrafçıya verilen “Master of Leica” ünvanını kazandı.

İsviçre’de çıkan Camera dergisi de kendisine özel bir sayı ayırdı.

1964’de Mariana Noris’in ABD’de basılan “Young Turkey” adlı yapıtında fotoğrafları kullanıldı.

1967’de Japonya’da çıkan “Photography of the World” antolojisinde Richard Avedon ile birlikte bir dizi fotoğrafı yayınlandı.

1967’de Kanada’da açılan “İnsanların Dünyasına Bakışlar” sergisinde, 1968’de New York Modern Sanatlar Galerisi’nde düzenlenen “Renkli Fotoğrafğın On Ustası” adlı sergide; aynı yıl Almanya’da, Köln’de Fotokina Fuarı’nda yapıtları sergilendi.

1970’de “Türkei” adında fotoğraf albümü Almanya’da yayımlandı.

Sanat ve sanat tarihi konularındaki fotoğrafları ABD’de Time-Life, Horizon ve Nesweek kitap bölümlerince ve İsviçre’de Skira Yayınevi tarafından kullanıldı.1971’de Lord Kinross’un “Hagia-Sophia” (Ayasofya) kitabının fotoğraflarını çekti.

Yine Skira yayınevince Picasso’nun 90. yaş günü için yayımlanan “Picasso Metamorphose et unite” adlı kitap için Picasso’nun foto-röportajını yaptı.

1972’de Paris Ulusal Kitaplık’ta sergisi açıldı.

1975’de ABD’ne davet edildi ve birçok ünlü Amerikalının fotoğraflarını çektikten sonra “Yaratıcı Amerikalılar” adlı sergisini dünyanın birçok kentinde sergiledi.

Yine aynı yıl Yavuz zırhlısının sökülmesini konu alan Kahramanın Sonu adlı bir belgesel film çekti.

1979’da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin “Foto Muhabirliği” dalındaki birincilik ödülünü aldı.

1980’de fotoğraflarının bir kısmı Karacan Yayıncılığın bastığı “Fotoğraflar” adlı kitabında basıldı.

1986’da Hürriyet Vakfı’nca basılan Prof. Abdullah Kuran’ın yazdığı “Mimar Sinan” kitabını fotoğrafladı.

Aynı kitap 1987’de “Institute of Turkish Studies” tarafından İngilizce olarak yayınlandı.

1989’da “Ara Güler’in Sinemacıları” kitabı basıldı.

1991’de Dışişleri Bakanlığı için Halikarnas Balıkçısı’nın (Cevat Şakir Kabaağaçlı) “The Sixth Continent” adlı kitabını fotoğrafladı.

Bu arada bütün dünyayı gezerek foto röportajlar yaptı ve bunları Magnum Ajansı ile dünyaya duyurdu.

İsmet Inönü, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russel, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Imogen Cunningham, Salvador Dali, Picasso gibi birçok ünlü kişi ile röportajlar yaptı ve fotoğraflarını çekti.

En ünlüsü fotografçılara poz vermeyen Picasso röportajıydı.

Yıllarca üstünde çalıştığı Mimar Sinan yapıtlarının fotoğrafları 1992’de Fransa’da, ABD ve İngiltere’de “Sinan, Architect of Soliman the Magnificent” adlı kitabı yayımlandı.

Aynı yıl “Living in Turkey” adlı kitabı Ingiltere, ABD ve Singapur’da “Turkish Style” başlığıyla, Fransa’da “Demeures Ottomanes de Turquie” adıyla yayımlandı.

1994’de “Eski İstanbul Anıları”, 1995’de “Bir Devir Böyle Geçti”, “Yitirilmiş Renkler ve Yüzlerinde Yeryüzü” fotoğraf kitapları yayımlandı.

Ara Güler’in fotoğrafları Paris Ulusal Kitaplıkta, ABD’de Rochester Georg Eastman Müzesi’nde Nebraska Üniversitesi Sheldon Koleksiyonu’nda bulunuyor. Köln Mueseum Ludwing’de Das Imaginare Photo Museum’da fotoğrafları sergileniyor.

Adına İstanbul’da Ara Güler Müzesi açılmış müzenin açılışına Güler de katılmıştı.

Güler, 17 Ekim 2018’de 90 yaşında hayata veda etti.

Bu haberde Ara Güler‘in kendi internet sitesinden yararlandık.