Özgür Gündem Davaları: Ana Dava’da mütalaa okunmadı, Sancılı ve Kızılkaya’ya ceza istendi

HABER MERKEZİ – Bugün Özgür Gündem Davaları üç ayrı duruşma ile görüldü. Bunlardan biri gazetenin yazar ve yöneticilerin de yargılandığı “Ana Dava”ydı; dokuz ismin yargılandığı davada, açıklanması beklenen mütalaa savcının izinli olması dolayısıyla okunmadı ve dava ertelendi. Bir diğer dava gazete çalışanlarının yargılandığı davaydı; burada da savcı, Sancılı ve Kızılkaya’nın “zincirleme örgüt propagandası” ile cezalandırılmasını istedi. Üçüncüsü ise Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenleri Davası’ydı; dayanışma kampanyasına katıldığı için gazeteci Can Dündar “örgüt propagandası” iddiasıyla yargılanırken, dava 21 Mayıs’a kaldı.

Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 30 Ekim 2016 tarihinde kapatılan Özgür Gündem gazetesinin yazarları ve yayın danışma kurulu üyelerinin de aralarında bulunduğu dokuz ismin yargılandığı “Özgür Gündem Ana Davası” olarak bilinen davanın 14’üncü duruşması Çağlayan’da bulunan İstanbul 23’üncü Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

Yargılanan isimlerden gazeteci İnan Kızılkaya, yazar Ayşe Necmiye Alpay, İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin ile avukatlar duruşmada hazır bulundu.

Başlayan duruşmada davaya bakan savcının yerine başka bir ismin yer aldığı görüldü.

Sanıkların kimlik tespitinin yapılmasının ardından söz alan iddia makamı, dosyaya bakan cumhuriyet savcısının izinli olması nedeniyle dosyaya geçici olarak görevlendirildiğini belirterek, esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için süre talebinde bulundu.

Ardından sanıklardan Eren Keskin, mahkeme heyetinden söz aldı.

Keskin, sözlerine ölüm yıldönümü olan Diyarbakır Barosu eski başkanı Tahir Elçi’yi anarak başladı.

Yargılamalarının 3 yıldır devam ettiğini belirten Keskin, “Normal şartlarda bu celse dosya hakkında mütalaa verilerek karara çıkması gerekmekteydi. Ancak iddia makamı değişikliği sebebi ile yine dosya karara çıkmayacak. Bu durum adil yargılanma hakkımızı olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle duruşmanın mümkün olduğunca yakın bir tarihe verilmesini talep ediyorum” dedi.

Avukat Erdal Doğan da yargılamanın uzun sürmesinden ötürü mahkeme heyetinden mütalaa için kısa bir süre verilmesini talebinde bulundu.

İddia makamının süre talebini kabul eden mahkeme, duruşmayı 13 Ocak 2020 tarihine erteledi.

Can Dündar’ın davası da görüldü

Cumhuriyet gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar’ın Özgür Gündem gazetesiyle dayanışma amacıyla başlatılan Nöbetçi Genel Yayın Yönetmeni kampanyasına katıldığı için yargılandığı davanın duruşması da bugün görüldü.

Dündar’ın “Terör örgütlerinin yöntemlerini meşru gösteren veya öven açıklamaları basmak veya yayınlamak” ve “terör örgütü propagandası yapmak” iddiasıyla yargılandığı davanın 11’inci duruşması İstanbul 22’ Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

Dündar’ın katılmadığı duruşmada avukatı Abbas Yalçın hazır bulundu.

Duruşmada, heyet değişikliği nedeniyle önceki tutanaklar okundu.

Mahkeme heyeti, hakkında çıkarılan yakalama emrinin henüz infaz edilemediğini belirttiği Dündar için yazılan yurt dışı talimatına da henüz cevap verilmediğini paylaştı.

İddia makamı ise, Dündar hakkındaki yakalama emrinin infazının beklenmesine ve diğer eksik hususların giderilmesi talebinde bulundu.

Dündar hakkında çıkarılan yakalama emrinin devamına, infazının beklenmesine karar veren mahkeme, yine Dündar için yazılan yurt dışı istinabe evrakının dönüşünün beklenmesine karar vererek bir sonraki duruşmayı 21 Mayıs 2020 tarihine erteledi.

Sancılı ve Kızılkaya için ceza istendi

Kapatılan gazetenin İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı ile eski Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya’nın 2016 yılında gazetede yayımlanan üç haber nedeniyle “terör örgütü propagandası yapmak” iddiasıyla yargılandığı davanın 9’uncu duruşması da İstanbul 27’nci Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

Kızılkaya ile Sancılı’nın katılmadığı duruşmaya avukat Sercan Korkmaz hazır bulundu.

Heyet değişikliği nedeniyle eski zabıtlar okundu.

Ardından savcı esas hakkındaki mütalaasını sundu.

Savcı, Sancılı ve Kızılkaya’nın “zincirleme örgüt propagandası” yaptıkları gerekçesi ile ayrı ayrı cezalandırılmasını istedi.

Avukat mütalaaya karşı savunma yapmak için süre talep etti.

Avukatın talebini kabul eden mahkeme heyeti duruşmayı 10 Aralık 2019’a erteledi.

Özgür Gündem Davaları

16 Ağustos 2016 tarihinde İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin verdiği kararla “terör örgütü propagandası yaptığı” iddiasıyla geçici olarak kapatılan Özgür Gündem gazetesi, 29 Ekim 2016’da yayımlanan 675 sayılı KHK ile tamamen kapatıldı.

Gazetenin çalışanları ile yazar ve yöneticileri “terör örgütü propagandası” ve “örgüt üyeliği” iddialarıyla hala yargılanıyor. Bu davalar üç ayrı şekilde yürütülüyor; ilki gazete çalışanlarının yargılandığı dava, ikincisi yazar ve yöneticilerin de yargılandığı “Ana Dava” olarak anılan dava, üçüncüsü ise Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenleri Davası.

Gazetenin eski Genel Yayın Yönetmeni Eren Keskin ve eski Sorumlu Yazıişleri Müdürü Reyhan Çapan hakkında devam eden 95 davanın yanısıra çeşitli yazarlar hakkında da açılmış 29 dava bulunmakta.

22 Mayıs’ta İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde bu duruşmalara devam edildi. Eren Keskin ve Reyhan Çapan’a 3’er yıl 9’ar ay, Hüseyin Aykol’a 2 yıl 1 ay, Ayşe Batumlu ve Reyhan Hacıoğlu’na 1’er yıl 3’er ay, Tahir Temel ve Hüseyin Güçlü’ye 1’er yıl 6’şar ay hapis cezası verildi. Ceza alan 7 kişi için “hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına” karar verilirken, bir tek Batumlu ve Hacıoğlu’nun cezaları ertelendi.

16 Ağustos 2016’daki kapatılma kararı ardından gazete binasını basan özel harekat polisleri, aralarında o esnada haber takibi yapan İMC TV ve DİHA çalışanları da dahil 24 gazeteci gözaltına almıştı. Özgür Gündem’in eski genel yayın yönetmeni Eren Keskin’in, yazarlarından Filiz Koçali’nin ve gazeteci Ragıp Zarakolu’nun da evlerine polis baskını yapılmıştı.

22 Ağustos 2016’da Genel Yayın Yönetmeni İnan Kızılkaya ve Yazıişleri Müdürü Zana Bilir sevk edildikleri nöbetçi hakimlik tarafından tutuklandı. Yazar ve yönetim kadrosundan aralarında Aslı Erdoğan 19 Ağustos’ta, Necmiye Alpay ise 31 Ağustos’ta tutuklandı. Yayın danışma kurulu üyeleri Erdoğan ve Alpay’la birlikte eski yazıişleri müdürü Zana Kaya 29 Aralık 2016’da tahliye edildiler. “Özgür Gündem Ana Davası” olarak anılan ve Yayın Danışma Kurulu Üyeleri, yönetici ve yazarları olan Necmiye Alpay, Aslı Erdoğan, Ragıp Zarakolu, Filiz Koçali, Eren Keskin, Zana Kaya, Kemal Sancılı, İnan Kızılkaya ve Bilge Oykut’un da yargılandığı bu dava kapsamında ise eski Genel Yayın Yönetmeni İnan Kızılkaya 441 gün, İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı ise 301 gün tutukluluğun ardından 31 Ekim 2017 tarihinde tahliye edildi.

Çözüm sürecinin kesintiye uğraması sonrası 24 Temmuz 2015’le başlayan çatışmalı süreçte, Kürt basınının en önemli yayın organlarından Özgür Gündem sayısız soruşturma, dava ve sansürle karşı karşıya kaldı.

Bu baskı politikasına karşı 3 Mayıs 2016’da Basın Özgürlüğü Günü’nde “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyası başlatıldı.

Dayanışma kampanyasında “1 Günlük Nöbetçi Yayın Yönetmeni’’ olarak 100 gazeteci, sanatçı, yazar, akademisyen, sivil toplum temsilcisi ve siyasetçi görev aldı.

Kampanyaya katılanlar hakkında ardı ardına “örgüt propagandası” iddiasıyla davalar açıldı.

Bu kapsamda 20 Haziran 2016’da üç Nöbetçi Genel Yayın Yönetmeni, Erol Önderoğlu, Ahmet Nesin ve Şebnem Korur Fincancı tutuklandı, 10 gün tutuklu kaldılar. Üç isim ancak 17 Temmuz 2019’da İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılandıkları davanın karar duruşmasında “suç koşulu oluşmadığı” gerekçesiyle beraat edebildi.

7 Ağustos 2016’da sonuçlanan bu kampanyaya dayanışma amaçlı katılan 100 kişiden 50’sine soruşturma açıldı. Bu soruşturmalardan 11’i takipsizlikle sonuçlandı, 38 dosya davaya dönüştü.

38 nöbetçi genel yayın yönetmeninin yargılaması 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun (TMK) 7/2 maddesi (Terör örgütü propagandası yapmak) ve 6. maddesini (Terör örgütlerinin bildiri veya açıklamalarını basma veya yayınlamak) ihlali üzerinden yapıldı. Bir kişi (Deniz Türkali) hakkındaki dava soruşturma süresinin zamanaşımına uğramasından ötürü düştü.

Nöbetçi genel yayın yönetmenlerine ilişkin süren davalarda bugüne dek, 27 kişiye toplam 293 ay 15 gün hapis cezası verildi.

Nöbetçi yayın yönetmenlerinden Murat Çelikkan, Ayşe Düzkan, Ragıp Duran ve Celalettin Can’a verilen hapis cezalarında Hükmün Açıklanmasının Ertelemesi (HAGB) uygulanmadı. Murat Çelikkan hapis cezasını 3 ay yatarak denetimli serbestlikle cezaevinden çıktı; 29 Ocak 2019’da tutuklanan Ayşe Düzkan da yaklaşık 4 buçuk aylık tutukluluğunun ardından 12 Haziran 2019’da tahliye edildi.

Bugüne dek 7 isim için beraat kararı verildi: Erol Önderoğlu, Şebnem Korur Fincancı, Ahmet Nesin, Hasan Hayri Şanlı, Nevin Erdemir, Hüseyin Tahmaz, Hakkı Boltan.

Haber MA’dan derlenmiştir. Dava geçmişleri sessizkalma.org‘dan aktarılmıştır. Fotoğraflar ise MA ve MLSA’dan alınmıştır.