“14 yılda 288 bin 310 site engellendi, Kürt ve sol haber siteleri hedefte”

HABER MERKEZİ – İfade Özgürlüğü Derneği, Türkiye’de internet sitelerine erişim engeline dair raporunu açıkladı. Buna göre son 14 yılda 288 bin 310 siteye engel getirilmiş. Kanundaki ‘kamu güvenliği’ne atıf yapan madde uyarınca engelleme getirilen siteler arasında ise Kürt ve sol haber siteleri başı çekiyor.

2006 ile 2019 yılları arasında toplamda 288 bin 310 internet sitesine erişimin engellendiği bildirildi.

Veriler, İfade Özgürlüğü Derneği’nin (İFOD) raporuna dayanıyor.

“BM 2020 Evrensel Periyodik İnceleme Mekanizması (EPİM) Kapsamında Hazırlanan Türkiye Raporu ve Tavsiyeler” başlıklı rapora göre söz konusu sitelere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ile Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından engel getirildi.

BTK ve TİB’i mahkemeler takip ederken, Sağlık Bakanlığı da 3 bin 340 siteyi engelledi.

Raporda site engellemelerin son beş yılda büyük artış gösterdiği not edilirken, sadece bu yıl yani 2019’da, ekim ayına kadar 36 bin 216 siteye erişim engeli getirildiği aktarıldı.

Raporda ayrıca 5651 sayılı kanunun ‘kamu güvenliği’ne atıf yapan 8/A maddesi kapsamında engellenen sitelere de yer verildi.

“8/A maddesi kapsamındaki kararlar genellikle Kürt ve sol haber sitelerini olduğu kadar pek çok Kürt gazeteci, aktivist ve muhaliflerle bağlantılı sosyal medya hesaplarını ve içeriklerini hedeflemektedir. 22 Temmuz 2015 tarihinden bugüne kadar 10 farklı Ankara sulh ceza hakimliğince içlerinde yaklaşık 2000 İnternet sitesi, 3000 Twitter hesabı, 2200 tweet ve 660 haberin bulunduğu 11.000’den fazla İnternet adresinin olduğu 363 farklı 8/A kararı verilmiştir.

“Bu kararlar kapsamında Dicle Haber Ajansı, Azadiya Welat, Özgür Gündem, Rudaw, RojNews, ANF, Jin News haber siteleri düzenli olarak Türkiye’de erişime engellenirken Sendika.org5 ve SiyasiHaber.org da erişime engellenmiştir. Benzer şekilde 8/A maddesi kapsamında düzenli olarak Türkiye’nin askeri operasyonlarına ilişkin haberler ve içerikler de erişime engellenmektedir.”

Türkiye’nin Twitter karnesi

Raporda, Türkiye’nin Twitter’a gönderdiği hesap ya da içerik kaldırma taleplerine de yer verildi.

Buna göre Türkiye’nin 2012-2018 yıllarında yasal başvuru sayısı 5 bin 99 olarak kayda geçti. İkinci sırada 385 taleple Rusya, üçüncü sırada 290 taleple Brezilya yer alıyor.

Tavsiye ve öneriler

İFOD, raporunun sonunda ise önerilerini sıraladı.

Bu tavsiyelerden ilki, 29 Nisan 2017’den bu yana Türkiye’de erişime engellenen Vikipedi gibi uluslararası platformlara internet erişiminin engellenmesinin durdurulması. Diğer öneriler de şöyle:

• İnternete ilişkin mevzuatların Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ifade özgürlüğüne ilişkin içtihatları da dahil olmak üzere uluslararası ve Avrupa standartları ile uyumlu hale getirilmesi.
• İnternete ilişkin mevzuatın, İnternete erişimin engellenmesi hususunda çeşitli idari kurumlar yerine sadece mahkeme ve hakimlere yetki verilmesinin sağlanması.
• Erişim engellenmesi kararlarının kapsamı daraltılarak kararların sadece belirli içeriklerin URL’lerine yönelik olması ve tüm İnternet sitesine erişimin engellenmesinin önüne geçilmesinin sağlanması; aynı zamanda bu kararların süresiz değil sınırlı zaman aralığı için verilebilmesinin sağlanması.
• 5651 sayılı Kanun’un erişime engellenmeye ilişkin maddelerinin ifade özgürlüğü kapsamında bilgiye erişme, yayma hakları açısından yürürlükten kaldırılması.