Beyaz Saray: Trump azil soruşturmasında ifade vermeyecek

HABER MERKEZİ – Beyaz Saray, Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi’ne gönderdiği mektupla, ABD Başkanı Trump’ın Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesi sonrası hakkında başlatılan azil soruşturmasında 4 Aralık’ta yapılacak oturuma katılmayacağını açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile Temmuz ayında yaptığı telefon görüşmesi üzerine azil soruşturması başlatılmıştı.

Soruşturmaya ilgili kamuya açık oturumlar Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi’nde 13-21 Kasım tarihleri arasında yapılmıştı.

Beyaz Saray, Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi Başkanı Demokrat Jarrold Nadler’a  gönderdiği mektupla, komitede Çarşamba günü (4 Aralık) yapılacak ilk azil soruşturması oturumuna katılmayacağını açıkladı.

Mektupta sonraki oturumlara katılım olup olmayacağına değinilmedi.

Trump’a yönelik azil soruşturması sürecinde Demokratların “taraflı” davrandığı ve sürecin şeffaf yönetilmediği ileri sürülen mektupta, “Henüz tanıkların açıklanmadığı ve Adalet Komitesi’nin Başkan’a yönelik adil bir süreç işletip işletmeyeceğinin belli olmadığı bir ortamda komitedeki bir oturuma katılmamız beklenmemelidir” ifadesine yer verildi.

Öte yandan 2-4 Aralık’ta Britanya’da yapılacak NATO Liderler Toplantısı’na katılacak olan Trump’ın da söz konusu oturuma katılması beklenmiyordu.

Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi’nde iki hafta süren halka açık oturumların ardından azil soruşturması sürecinin, 4 Aralık’tan itibaren Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi’nde devam edeceği açıklanmıştı.

ABD yasaları gereği, ilgili komitelerin hazırlayacağı soruşturma raporu sonucunda azil başvurusu Adalet Komitesi’nde kabul edilirse, Temsilciler Meclisi Genel Kurulu’nda oylamaya sunulacak.

Dava taslağı, Temsilciler Meclisi üyelerinin salt çoğunluğunun kabul oyunu alması durumunda bu sefer Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato’ya gidecek ve Trump’ın yargı süreci başlayacak.

 Trump’a yönelik azil soruşturması

Eylül ayında basına sızan ve 25 Temmuz’da yaptıkları telefon görüşmesinde ABD Başkanı Trump’ın Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’e, rakibi Joe Biden ve ailesini soruşturması durumunda ABD’nin ülkesine yardım edeceğini söylediği iddia edilmişti.

Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Nancy Pelosi, 24 Eylül’de “ABD’nin ulusal güvenliğine zarar verdiği” ve “Başkanlık yeminine ihanet ettiği” gerekçesiyle Trump’a yönelik azil soruşturması sürecini başlattıklarını açıklamıştı.

Beyaz Saray ise 25 Eylül’de Trump-Zelenskiy görüşmesinin dökümünü yayımlamış, Ukrayna’ya yardımlarla görüşme arasında ilişki olmadığını savunmuştu.

Temsilciler Meclisi, 31 Ekim’de yapılan oylama ile azil soruşturmasının usullerini oylamış ve kamuya açık oturumların yapılmasını kararlaştırmıştı.

Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi’ndeki kamuya açık oturumlar 13-21 Kasım’da yapıılmıştı.

Trump, ilk günden bu yana azil soruşturmasını, “Rusya soruşturmasında umduklarını bulamayan Demokratlar’ın bir cadı avı” olarak nitelendirerek, suçsuz olduğunu savunuyor.

Daha önce üç başkan için uygulandı

ABD yasalarına göre başkanlar için üç suçtan azil işlemi başlatılabiliyor.

Bu suçlar “vatan hainliği”, “rüşvet” ve çerçevesi geniş bırakılan “yüksek profilli suçlar” olarak tanımlanıyor.

Herhangi bir ABD Başkanı için azil süreci Temsilciler Meclisi tarafından başlatılıyor.

Temsilciler Meclisi’nde çoğunluk lehte oy verirse, azil süreci Senato’ya aktarılıyor. Senato’da da üçte iki çoğunluğa ulaşılması gerekiyor.

ABD tarihinde şimdiye kadar üç başkan hakkında son kategori kapsamında, yani “ağır ve vahim suçlar” veya “diğer başka suçlar” çerçevesinde azil süreci başlatıldı.

Bu başkanlardan ilki Andrew Johnson’dı. Hakkında 1868 yılında, görevi Kongre tarafından çıkarılan bir yasayla teminat altına alınan dönemin Savaş Bakanı Edwin McMasters Stanton’ı yasaya aykırı bir şekilde görevden aldığı için azil süreci başlatıldı.

Ancak Johnson, Senato’da üçte iki çoğunluk sağlanamayınca görevinde kaldı.

Bundan 106 yıl sonra ikinci kez bir başkan için azil süreci başlatıldı. Bu kez de 1972’de Cumhuriyetçi Başkan Richard Nixon, hakkında kendisine yakın bazı kişilerin Watergate iş merkezindeki Demokrat Parti’nin ofisine dinleme cihazı yerleştirdiğinin ortaya çıkmasıyla patlak veren skandalda yargıyı yanıltmak ve delil karartmakla suçlandı.

Nixon soruşturma tamamlanmadan görevinden istifa etti.

Nixon’dan 27 yıl sonra bu kez Demokrat Başkan Bill Clinton hakkında Beyaz Saray stajeri Monica Lewinsky ile yaşadığı ilişkiyle ilgili yeminli ifadesinde yalan söylediği iddiasıyla azil süreci başlatıldı.

Clinton, Senato’da yapılan oylama sonunda beraat ederek, görevinde kaldı.