Üç sendikadan asgari ücret için ortak tutum

20 Aralık 2019 12:35

HABER MERKEZİ – Türk-İş, Hak-İş ve DİSK, 2020 yılı asgari ücretin ‘insan onuruna yaraşır şekilde’ tespit edilmesi konusunda ortak ilkelerin yer aldığı bir açıklama yaptı. Türk-İş temsilcisi 2 bin 578 liranın altında açıklanan bir rakamı değerlendirmeye almayacaklarını söylerken, DİSK temsilcisi ise yapılan açıklamada asgari ücret ile ilgili ortak bir rakam yer almadığını belirtti ve net 3 bin 200 lira olması gerektiğini vurguladı.

İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2020’de verilecek ücreti belirlemek için üç kez toplanmıştı.

Dördüncü toplantının önümüzdeki hafta olması bekleniyor ancak kesin bir tarih belirlenmedi.

Yetkili sendika Türk-İş, Hak-İş ve DİSK ile birlikte hareket etme kararı almıştı.

Sendikalar asgari ücret taleplerine dair TÜRK-İş Genel Merkezi’nden ortak basın toplantısı düzenledi.

Açıklamada, “Üç İşçi Konfederasyonu ‘insan onuruna yaraşır bir asgari ücret’ belirlenmesi taleplerini bir araya gelerek ortaklaştırmıştır” denildi.

“Asgari ücret, işçi ve ailesinin günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre insanca yaşamasını mümkün kılacak, insanlık onuruyla bağdaşacak, bilimsel, objektif yöntemler ve güvenilir verilerle tespit edilen taban ücreti olmalıdır. Asgari ücret bir pazarlık ücreti değildir.”

Ayrıca sendika temsilcileri komisyon çalışmaları sırasında temel alınması gereken ilkeleri şu şekilde sıraladı:

Asgari ücretin saptanmasında Anayasa’da yer alan “geçim şartları” yaklaşımına öncelikle uyulmalıdır. Günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre işçinin ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak bir tutarda olmalıdır.
Asgari ücret belirlenirken, işçinin ve ailesinin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için bilimsel olarak belirlenmiş harcama kalıbı esas alınmalı ve hesaplamalar buna göre yapılmalıdır.
Asgari ücret Asgari Geçim İndirimi (AGİ) hariç ve net olarak açıklanmalıdır. Bu ücretten yapılacak vergi, sosyal güvenlik vb. kesintiler net tutarın üzerine ilave edilmelidir. Yıl içerisinde açıklanan bu net ücretin altına düşülmemelidir.
Ücretlerin asgari ücrete tekabül eden kısım vergiden muaf olmalıdır. Asgari ücret sonrası ilk vergi basamağı için uygulanacak oran yüzde 10 olmalıdır.
Asgari ücret, sanayi/tarım ve yaş, cinsiyet ayırımı yapılmadan yine ulusal düzeyde tek olarak ve yıllık belirlenmelidir.
Asgari ücret, ekonomik ölçülerin ötesinde sosyal bir ücret olarak kabul edilmeli ve bu özelliği temel alınarak belirlenmelidir.
İşçilerin arasında nitelik, kıdem, işin mahiyeti gibi ekonomik amaçlı değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalıdır.
“Sosyal Devlet” ilkesi gereği “aile yardımı” çalışmayan eş için uygulamaya konulmalıdır.
Devlet çalışanlar arasında ayrım yapmamalı, kamuda geçerli en düşük aylık tutarını asgari ücret belirlenirken de dikkate almalıdır.
Asgari ücret teşviki, sendikal örgütlenmenin olduğu işyerleri için uygulanmalıdır.

DİSK: Sadece açıklama ortaktı, asgari ücret 3 bin 200 lira olmalı

Ayrıca toplantıda konuşan Türk-İş Genel Sekreteri Nazmi Irgat, 2 bin 578 liranın altında açıklanan bir rakamı değerlendirmeye almayacaklarını söyledi.

DİSK Ankara Bölge Temsilcisi Tayfun Görgün ise açıklamanın ortak olduğunu ancak yapılan açıklamada asgari ücret ile ilgili ortak bir rakam yer almadığını belirterek, asgari ücretin net 3 bin 200 lira olması gerektiğini vurguladı.

Önceki toplantılar

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndaki 2 Aralık’taki ilk toplantıda, Bakan Zehra Zümrüt Selçuk, tarafların bakış açısını dikkate alarak ortak bir noktada buluşmak istediklerini belirterek, “Komisyonda tıpkı geçtiğimiz yıl olduğu gibi asgari ücretin tüm tarafların uzlaşısı ile tespit edilmesini canı gönülden diliyorum” ifadesini kullanmıştı.

İşçi ve işveren temsilcileri de toplantıda görüş ve taleplerini dile getirmişti.

Türk-İş’in ev sahipliğindeki 10 Aralık’taki ikinci toplantıda, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcileri, ekonomik veri ve raporları sunmuştu.

Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder başkanlığında 17 Aralık’taki üçüncü toplantıda ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nda (TİSK) toplanan komisyonda, işçileri temsilen Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, işverenleri temsilen TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç yer almıştı.

Toplantıda, TÜİK’in asgari ücret hesaplamasında dikkate alınan, bir çalışanın aylık gıda harcaması, hafif iş kolu için bin 940 lira, orta iş kolu için 2 bin 86 lira ve ağır iş kolu için 2 bin 331 lira olarak açıklanmıştı.

TİSK ise toplantıda tekliflerini gelecek toplantıda açıklayacaklarını belirtmişti.

Komisyon 15 kişiden oluşuyor

Asgari ücreti, yasa gereği 5’er işçi, işveren ve devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Bu komisyonda, işveren tarafını TİSK, işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türk-İş temsil ediyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

Mevcut asgari ücret net 2 bin 20 lira

Halen bekar bir işçi için aylık brüt 2 bin 558 lira 40 kuruş olan asgari ücret, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 2 bin 20 lira 90 kuruş olarak uygulanıyor. Apartman görevlileri için ise normal işçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediğinden net 2 bin 174 lira 64 kuruş olarak hesaplanıyor.

Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 3 bin 6 lira 12 kuruş. Bunun 2 bin 558 lira 40 kuruşunu brüt asgari ücret, 396 lira 55 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 51 lira 17 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.