Çığ raporu: Riskli bölgelere tünel yapılmalı

HABER MERKEZİ – Jeomorfoloji Derneği, 41 kişinin can verdiği Van-Bahçesaray karayolundaki çığ felaketi ile ilgili rapor hazırladı. Raporda, çığın yaşandığı bölgenin sarp arazi kategorisinin en riskli olan grubuna girdiği belirtilerek, bu felaketlerin bir daha yaşanmaması için bölgeye tünellerin yapılması gerektiği uyarısı yer aldı.

Jeomorfoloji Derneği, Van-Bahçesaray karayolunda 4-5 Şubat günleri meydana gelen ve şimdiye kadar 41 kişinin yaşamını yitirmesine, 84 kişinin de yaralanmasına neden olan çığ felaketlerine ilişkin ön rapor hazırladı.

Raporda, bir daha böylesi bir olayın yaşanmaması için çığın meydana geldiği karayolunda tünellerin yapılması gerektiğine işaret edildi.

Çığın meteorolojik ve jeomorfolojik bileşenleri olan doğal tehlikelerden biri olduğuna dikkat çekilen raporda, kar örtüsü ve niteliği, yamaç eğim dikliği, eğim yönü (bakı), rüzgâr yönü ve bitki örtüsünün olup olmamasının çığ tehlikesi olasılığını ve şiddetini belirleyen en önemli faktörler olarak sıralandı.

Doğal ya da insan kökenli ses dalgaları ile zemin titreşimlerinin çığlar için fiziksel tetikleyiciler olduğu belirtilen raporda, Bahçesaray’dak çığa dikkat çekildi.

Çığ olayının gerçekleştiği yamacın güney bakılı olmasının çığ oluşumundaki sıcaklık faktörü üzerinde önemli rol oynadığı, yamacın bitki örtüsünden yoksunluğu ise kar kütlesinin hareketini ve hızını arttırıcı rol üstlendiği belirtilen raporda, “Alınacak tedbirler ile çığ afetlerinin önlenmesi, zarar azaltılması mümkün olabilmektedir” denildi.

Çığ yüksek riskine sahip alanların belirlenmesi ve büyük ölçekli çığ tehlikesi risk haritalarının yapılmasının önemli olduğunun belirtildiği raporda, şu öneriler sıralandı:

“Çığ yüksek riskli sahalarda, jeomorfolojik özelliklere göre çığ tünelleri, çığ duvarları, çitler, direkler, ağlar, ankrajlar ve kar toplanmasını engelleyici rüzgâr panelleri; çığ önleme, zarar azaltma amaçlı fiziksel engellerden en önemlileridir.

“Bu çalışmaların ve tedbirlerin; Türkiye’nin kuzey, kuzeydoğu, doğu ve güneydoğu kesimlerindeki çığ yüksek riskli sahaları için uygulanması, çığların afet haline dönüşmemesi için mutlaka hayata geçirilmesi gerekmektedir.”

Van-Bahçesaray karayolunun Karabet geçidi mevkiinde yeni çığ afetlerinin meydana gelmesini önlemek için de öncelikle Sarısivri tepenin güney yamaçları boyunca mevcut karayolunun çığ tüneli içerisine alınması gerektiği kaydedilen raporda, bu önlemlerin acilen haya geçirilmesi gerektiğinin altı çizildi.