ÖHD’den ‘cezaevlerinde Covid-19 salgını’ raporu

HABER MERKEZİ – ÖHD İstanbul Şube Hapishane Komisyonu’nun hazırladığı raporda, Corona virüsü salgının cezaevlerine ulaştığına dikkat çekilerek, hiçbir önlem alınmadığı belirtildi. Raporda, infaz düzenlemesinde siyasi tutukluların kapsam dışı bırakılmasının Anayasa’nın ‘eşitlik’ ilkesine aykırı olduğu belirtilerek, yaşam hakkı gereğince tüm tutukluların tahliye edilmesi istendi.

Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) İstanbul Şube Hapishane Komisyonu, cezaevlerinden elde ettiği bilgiler ışığında hazırladığı “Marmara Hapishaneleri Güncel Covid-19 Salgın Raporu”nu yayınladı.

Rapor, Mart ve Nisan ayları içerisinde Marmara Bölgesi’nde yer alan cezaevlerinde Adalet Bakanlığı ve idarelerin Corona virüsü salgınına karşı aldığı önlemleri gözlemlemek amacıyla gerçekleştirilen ziyaretler ile tutuklu ve hükümlü aileleri ile yapılan görüşmeler neticesinde hazırlandı.

Virüsün Türkiye’de çok hızlı yayıldığı ve bu artışa bağlı olarak her gün farklı önlemler alınmaya çalışıldığının gözlemlendiği ifade edilen raporda, cezaevleriyle ilgili kaygıların devam ettiği aktarıldı.

“Sosyal mesafe imkansız”

İnfaz düzenlemesinde siyasi tutukluların kapsam dışı bırakılmasının kaygıları arttırdığı belirtilen raporda, “Oysa siyasi mahpuslar açısından fazlasıyla kalabalık olan Türkiye hapishaneleri, koronavirüs salgınının yayılmasını engellemek için gerekli sosyal mesafenin uygulanmasını imkansız kılmaktadır” denildi.

ÖHD, cezaevlerinde hasta tutukluların varlığı da göz önünde bulundurulduğunda siyasi tutukluların kapsam dışı bırakılmasının Anayasa’nın 10. Maddesi’nde yer alan ‘kanun önünde eşitlik’ maddesine açıkça aykırı olduğuna dikkat çekti.

Söz konusu düzenlemelerin 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu’nun 2. Maddesi’nde infazın temel ilkesi olarak düzenlenen ayrımcılık yasağı ile işkence ve kötü muamele yasağını da ihlal etmekte olduğu belirtildi.

“Hiçbir önlem alınmadı”

Adalet Bakanlığı’nın beş açık cezaevinde toplam 17 mahpusun Corona virüsü testinin pozitif çıktığı, bunlardan üçünün hayatını kaybettiği, birinin yoğun bakımda olduğu ve kalan 13 kişinin tedavilerinin devam ettiği, 79 infaz koruma memurunun da testinin pozitif çıktığı yönündeki açıklamasını hatırlatan ÖHD, şunları ifade etti:

“Her ne kadar Bakanlık tarafından yapılan açıklamada salgının kapalı hapishanelerde görülmediği açıklanmışsa da Tarsus T Tipi Kapalı Hapishanesinde tutuklu bulunan Mardin Mazıdağ Belediye Eş Başkanı Nalan Özaydın koronavirüs testi pozitif çıktığı için tahliye edilmiştir.

“Yine Bafra Hapishanesinde tutuklu bulunan M.Y.’nin coronavirüs nedeniyle hayatını kaybettiği açıklanmıştır. Şakran Kadın Hapishanesi’nde 2 mahpusun karantina koğuşunda kaldığı, hapishaneye gelen doktorların ve bazı infaz koruma memurlarının koronavirüs testinin pozitif çıktığı öğrenilmiştir.

“Türkiye genelinde birçok kapalı hapishanede mahpusların koronavirüs belirtileri gösterdiği, ancak bunlara yönelik hiçbir önlem alınmadığı bilinmektedir.”

Raporun sonuç bölümünde görüş yasağının, tutukluları salgından korumadığı gibi ‘tecrit koşulları’ yarattığı, bunun da ailelerin endişelerini arttırdığı belirtildi.

“Uzun süre dış dünya ile teması kesilmiş olan mahpusların zayıf bağışıklık sistemleri ise mahpusları virüslere daha açık hale getirmektedir. Bu nedenle mahpusların virüs yayılırken hapishanelerde tutulmaları sağlık ve yaşam hakkının ihlali noktasında geri dönülemez zararlar vereceği endişesi oldukça fazladır.

“Temizlik ve hijyen malzemelerinin yeteri kadar temin edilememesi, bazı hapishanelerde yaşanan su sıkıntısı ve özellikle tedavisi devam eden hasta mahpusların tedavi süreçlerinin durdurulması, ziyaretlerin askıya alınması, avukat görüşlerinin kısıtlanması ve bazı hapishanelerde mektupların verilmemesi/gönderilmemesi mahpus ailelerinin ve kamuoyunun endişelerini arttırmaktadır.”

Siyasi tutukluların infaz yasasında kapsam dışı bırakılması uygulamasına bir an önce son verilmesi gerektiği vurgulanan raporun son bölümünde, “Bu noktada hiçbir ayrım yapılmaksızın Anayasada yer alan temel haklardan olan eşitlik maddesinin uygulanması ve tüm mahpusların sağlık ve yaşam hakkı teminat altına alınarak, hapishanelerden tahliyeleri gerekmekte ve bu tedbirlerin aciliyetinin gereği yerine getirilmelidir” denildi.

Raporda yer alan cezaevleri

Silivri Cezaevi, Silivri 5 No’lu L Tipi Cezaevi, Metris R Tipi Cezaevi, Metris 1 No’lu T Tipi Cezaevi, Kandıra 1 No’lu Cezaevi, 2 No’lu F Tipi Cezaevi, Kandıra 2 No’lu F Tipi Cezaevi, Gebze Kadın Cezaevi, Bolu Cezaevi, Tekirdağ 1 No’lu F Tip Cezaevi, Tekirdağ 2 No’lu F Tipi Cezaevi, Tekirdağ 2 No’lu T Tipi, Edirne Cezaevi, Maltepe 2 No’lu L Tipi Cezaevi, Bakırköy Kadın Cezaevi, Bandırma 2 No’lu T Tipi Cezaevi, Ümraniye Cezaevi.