Fakir Baykurt Öykü Ödülü ‘Ovada Paldır Küldür’le Mustafa Orman’a

HABER MERKEZİ – Sarıyer Belediyesi tarafından bu yıl 9’uncusu düzenlenen Fakir Baykurt Öykü Ödülü “Ovada Paldır Küldür” adlı öykü kitabıyla Mustafa Orman layık görüldü.

Sarıyer Belediyesi tarafından bu yıl 9’uncusu düzenlenen Fakir Baykurt Öykü Ödülü’nün sahibi belli oldu.

Ödüle, Everenst Yayınları etiketiyle çıkan Ovada Paldır Küldür (2019) öykü kitabıyla Mustafa Orman değer görüldü.

Jüri ödül gerekçesini şu sözlerle açıkladı:

 “Öyküler içinde gizlenen öykülerle ilerleyen eser, sayfalarda katmanlar halinde yavaş yavaş açılıyor ve her biri bağımsız birer öykü olduğu sanılan olaylar bütünleşerek tek bir öyküye dönüşüyor. Bu durum okuyucuda, öykülerin bir bütün olarak yeniden okunması isteği yaratıyor.

“Öykü kişilerinin pişmanlıklarını, vicdani sarsılmalarını, zaaflarını, heyecanlarını, hayal kırıklıklarını ve dürtülerini okuyucuya başarılı bir şekilde hissettiren yazar; kişilik oluşturmakta sabırlı, incelikli, özenli davranıyor. İyimser olmayı çıkış noktası olarak ele alırken, sarsıcı insan ilişkilerini ve olaylar örgüsünü başarılı bir ustalıkla bir araya getirmeyi başarıyor.

“Bütün bunların yanında anlattığı olayları edebiyat duyarlılığından uzaklaşmadan kavrayan yazarın, anlatımındaki özen, dili kullanmadaki çeşitlilik, betimlemelerdeki imge zenginliği ve öyküleri yansıtılan kişilerin sahiciliği kayda değer bulunmuştur.”

Ovada Paldır Küldür’de üç uzun öykü bulunuyor.

Öyküler, 2016 yılında hayatını kaybeden İranlı sinemacı Abbas Kiyarüstemi’nin Yapraksız Bir Bahçe adlı şiiriyle başlıyor ve bitiyor.

Öykülerdeki karakterler, bedensel eksiklikleriyle felaketlerin kıyısında yaşasa da bir şekilde yaşama tutunmaya çalışıyorlar.

Gazete Karınca’ya konuşan Mustafa Orman, karakterlerdeki bu eksikliklerin mekansal ve uzamsal olarak değil, bedensel olarak sadece yavaşladığını, hareketsiz kaldığını ve eksildiğini söylemişti.

Mustafa Orman hakkında

1987’de Digor’da doğdu.

Öyküleri; Dünyanın Öyküsü, Varlık, Sarnıç, Notos, Natama, Yokuş Yola, Yumuşak G, Yordam, Öykülem, Tuhaf, İzafi gibi dergilerde yayınlandı.

Orman, 2011-2014 yılları arasında yayınlanan İzafi edebiyat dergisinin de yayın yönetmenliğini yaptı.

İlk öykü kitabı olan Derdin İncinmesi (2016) Everest Yayınları’ndan çıktı.

İkinci öykü kitabı Ovada Paldır Küldür 2019’da aynı yayınevinden okuyucuyla buluştu.

Fakir Baykurt hakkında

1929’da Burdur’un Yeşilova ilçesi Akçaköy’de doğdu.

1948’de Gönen Köy Enstitüsü’nü bitirdi. Köy öğretmenliği yaptı.

1955’te Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nden mezun oldu.

Sivas, Hafik ve Şavşat’ta öğretmenlik, ilköğretim müfettişliği yaptı.

İlk romanı Yılanların Öcü‘nün yayınlanmasından sonra Eğitim Bakanlığı emrine alındı.

1962’de ABD Indiana Üniversitesi’nde ders araçları konusunda eğitim gördü. Yurda dönüşünden sonra Türkiye Öğretmenler Sendikası’nın (TÖS) kuruluşunda görev aldı ve Türkiye Öğretmen Dernekleri Milli Federasyonu (TÖMFED) Genel Başkanı oldu.

İlk öğretmenler boykotu nedeniyle 1969’da açığa alındı. 1971’de istifa etti.

12 Mart döneminde 1971’de sıkıyönetimce tutuklandı. Askeri mahkeme önünde uzun süre yargılanıp beraat etti.

Salıverildikten sonra Almanya’ya gitti. Uzun süre Duisburg kentinde yaşadı.

11 Ekim 1999’da burada yaşamını yitirdi.

Yazmaya şiirle başladı. Orhan Veli çizgisinde ama köy hayatı içerikli şiirler yazdı.

1950’den sonra öykü ve romana yöneldi. Ona göre öykü, “Yazıldığı dönemin tarihsel, toplumsal renklerini, özelliklerini içermeli az da olsa belge işlevi yüklenmelidir.”

İlk öykü kitabı Çilli‘den başlayarak öykülerinde kesitleri değil geniş açılımları, bir anın olayını değil geniş dönemlerin olaylarını işledi.

Romanlarında Türkiye’deki köylü yaşamını halkçı ve devrimci bir bakış açısıyla ele aldı. Köylünün bilinci ve bilinçaltındaki istekleri, tepkileri, çelişkileri yansıttı.

1950-1970 döneminde etkili olan “köy edebiyatı hareketi”nin önde gelen temsilcisi oldu.

11 Ekim 1999’da Almanya’da Essen’de hayatını kaybetti.

Fakir Baykurt’un Romanları: Yılanların Öcü (1954), Irazcanın Dirliği (1961), Onuncu Köy (1961), Amerikan Sargısı (1967), Tırpan (1970), Köygöçüren (1973), Keklik (1975), Kara Ahmet Destanı (1977), Yayla (1977), Yüksek Fırınlar (1983), Koca Ren (1986), Yarım Ekmek (1997), Kaplumbağalar (1980).