Sosyal medya düzenlemesi Meclis Adalet Komisyonu’nda

HABER MERKEZİ – AKP ve MHP’nin sosyal medya düzenlemesine ilişkin kanun teklifi Meclis Adalet Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı. Görüşmelerde söz alan CHP’li milletvekili Zeynel Emre, “Söz konusu teklif, sansürcü bir kafanın hazırlığıdır” dedi. HDP’li Mehmet Rüştü Tiryaki ise “Sosyal medya platformlarının kapatılması ülke demokrasisine hiçbir katkı sunmayacağı çok açık” ifadelerini kullandı.

AKP ve MHP milletvekillerinin imzasını taşıyan, ‘İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ TBMM Adalet Komisyonunda görüşülmeye başlandı.

Komisyonda milletvekilleri kanun teklifi üzerine söz aldı.

CHP adına İstanbul Milletvekili Zeynel Emre görüş bildirdi.

“Söz konusu teklif, sansürcü bir kafanın hazırlığıdır. Sosyal ağ sağlayıcılara muhataplık zorunluluğu getirmek, amaç olarak gösterilmek istenmektedir ancak gerçek farklıdır” diyen Emre, “Gerçek, düşünce ve ifade özgürlüğünün gittikçe tek sığınaklarından biri haline gelen, iktidarın bir türlü istediği kontrolü sağlayamadığı için adeta çıldırtan geniş sosyal medya ağlarının sınırlandırılmasıdır” ifadelerini kaydetti.

Sosyal ağların gerçeklerin aktarıldığı, tepkilerin paylaşıldığı yerler olunca AKP’nin sosyal ağları düşman olarak görmeye başladığını belirten Emre, “Karşıt siyasi görüşte olanlara yönelik hakaretlere, tehditlere sessiz kalanlar, bu hakaretler kendilerine yönelince kişilik haklarını ve insan onurunu hatırladı” dedi.

Türkiye’de birçok siyasetçiye yönelik, özellikle kadın siyasetçilere yönelik utanılacak benzetmeler, küfürler ve hakaretlerin yapıldığını, yargının bu konuda reflekslerinin farklı olduğunu söyleyen Emre, “Muhalif kimliğiyle bilinen siyasetçilere karşı bu hakaretler yaşandığında yargı hiçbir şekilde harekete geçmedi çoğu kez de bunu ifade özgürlüğü olarak ele aldı” diye konuştu.

“Demokrasiye hiçbir katkı sunmayacak”

HDP adına Batman Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki söz aldı.

Tiryaki, Türkiye’de demokratik iklim çoraklaştığı için insanların çoğu zaman sosyal medya üzerinden kimliklerini gizleyerek görüşlerini, eleştiri haklarını kullanabildiğini ifade etti.

Evrensel olarak suç kabul edilen fillerle mücadelenin en etkili yolunun demokrasiyi güçlendirmekten geçtiğini vurgulayan Tiryaki, devamla şunları söyledi:

“Hakaret ve küfürleri gerekçe göstererek sosyal ağların sınırlandırılması hatta bant daraltmayla fiilen ülkemiz açısından sosyal medya platformlarının kapatılması ülkemizin demokrasisine hiçbir katkı sunmayacağı çok açık.

“Sosyal medya düzenlemesinin tartışılmaya başlandığı gün vatandaşların aklına gelen ilk şey, sansür oldu. Kimse bunun, ülkenin demokrasisine bir katkı sunacağını düşünmedi.”

TBMM bünyesinde Dijital Mecralar Komisyonu kurulmadan, çalışmalarına başlamadan sosyal medya platformlarına ilişkin bir teklifin, AKP tarafından komisyon çalışmaları beklenmeden Meclis gündemine getirildiğini aktaran Tiryaki, “Bu düzenleme ile anlaşılan o ki yer sağlayıcıların doğrudan sorumlu olması kabul edilebilmekte. Yer sağlayıcılarına yönelik bir dizi mekanizma işletilmek istenmektedir” diye konuştu.

“Akla düşünce ve duyguların kısıtlanacağı geliyor”

İYİ Parti adına ise Aksaray Milletvekili Ayhan Erel söz aldı.

Erel, kendisinin sürekli halkın içinde olduğunu belirterek yurttaşların kendisine sorunları iletirken sosyal medya konusunda bir düzenleme yapılsın talebinin gelmediğini söyledi ve ekledi:

“İnsanın yaşam hakkı kutsalsa sosyal medya da bu alanın bir parçası ise buraya müdahale etmemek lazım.Sokağa çıkın, ‘Sosyal medya ile ilgili bir düzenleme yapıyoruz.’ deyin. Akla gelen ilk şey düşünce ve duyguların, ifadelerin kısıtlanacağı akla geliyor.”

“Türkiye’de bu şirketler vergi vermiyor”

Kanun teklifini komisyona sunan AKP adına ise Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya söz aldı.

Sosyal medya düzenlemesiyle ilgili uzun süredir çalışan bir hukukçu olduğunu, bu konunun Türkiye için önem arz ettiğini belirten Özkaya, 2014’te çıkarılan kanunun bugünün sorunlarına tam manasıyla çözüm bulamadığını savundu.

Twitter tarafından Türkiye’deki mahkeme kararlarının uygulanmadığını savunan Özkaya, Türkiye’nin egemen bir ülke olduğunu, mahkemelerce alınan kişi hak ve hürriyetleri koruyan kararların uygulanması gerektiğini belirtti.

Özkaya, kendisinin de sosyal medyayı aktif bir şekilde kullandığını ve faydasına da inandığını dile getirerek, bu mecraların korunması gerektiğini savundu ve ekledi:

“Twitter, Türkiye’de temsilcilik açsın dememize CHP nasıl karşı çıkar? Siz Twitter’ın avukatı mısınız milletin vekili misiniz?

“Sosyal medya düzenlemesinde yanlış dediğiniz bir yer varsa onu söyleyin. Yanlış bir yeri yok. Türkiye’de bu şirketler vergi vermiyor. Şaşırıyorum Facebook, Twitter’ı CHP savunuyor.”

Teklifin tümü üzerindeki görüşmeler devam ediyor.

Teklifte yer alan düzenlemeler

Kanun teklifinde yer alan düzenlemeler şöyle:

• İnternet ortamında işlenen suçlara verilen para cezaları, muhatabın yurtdışında bulunması halinde internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler üzerinden e-posta veya diğer iletişim araçları ile bildirilebilecek.
• Yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcılarına 10 bin lira ile 100 bin lira arasında para cezası veriliyordu. Bu cezalar 1 milyon liradan 10 milyon liraya kadar verilecek.
• Mevcut yasada çocukların cinsel istismarı, fuhuş, kumar ve uyuşturucu kullanılmasını kolaylaştırma gibi suçları oluşturan yayınlarla mücadelede erişimin engellenmesi kararı veriliyordu. Öneri ile suç oluşturan kısmi içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, erişimin engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararı verilebilecek.
• Kişilik haklarının ihlali kapsamında erişimin engellenmesine karar verilmesi halinde, bundan sonra arama motorlarında da bu kişinin adı çıkmayacak.
• Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları yetkili en az 1 kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirleyecek.
• Bir bildirime karşın eğer 30 gün içerisinde temsilci belirlenmezse sosyal ağ sağlayıcıya 10 milyon lira, 30 gün içinde yine belirlenmezse 30 milyon lira daha ceza kesilecek. 30 gün içinde yine yerine getirilmezse reklam yasağı getirilecek. Reklam yasağı kararının ardından 3 ay içinde yine yükümlülük yerine getirilmezse bu kez sosyal ağ sağlayıcısının internet trafiği bant genişliği yüzde 50 daraltılacak. Ancak bu kararı sulh ceza hâkimi verecek. 30 gün içinde yükümlülük yine yerine gelmezse internet bant genişliği yüzde 90’a kadar daraltılabilecek. Hâkim tarafından verilen kararların gereği derhal ve en geç 4 saat içinde yerine getirilecek.
• Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurtiçi veya yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, “içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi” ile “özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi” kapsamındaki başvurulara en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz yanıt vermek zorunda olacak. Olumsuz yanıtlar gerekçeli verilecek. Yükümlülük yerine getirilmezse 5 milyon lira ceza verilecek.
• Sosyal ağ sağlayıcı Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındıracak.
• Günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılar hakkındaki yasadaki “erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi” ile “gecikmesinde sakınca bulunan hallerde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi” başlıkları kapsamında verilecek para cezaları 1 milyon lira, adli para cezaları ise 50 bin gün olarak uygulanacak. İhlaller bir yıl içerisinde yinelenirse cezalar bir kat artırılacak.

‘Sosyal medya düzenlemesiyle sansür dönemi başlayacak’