Srebrenitsa Katliamı’nın üzerinden 25 yıl geçti

HABER MERKEZİ – Bugün yaklaşık 8 bin Bosnalının öldürüldüğü Srebrenitsa Katliamı’nın 25. yıl dönümü. Katliam, “İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa’daki en büyük katliam” olarak kabul ediliyor.

Yugoslavya İç Savaşı sırasında Sırp saldırılarından kaçan binlerce sivil Boşnak, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 1993’te “güvenli bölge” ilan edilen ve 400 Hollandalı ‘barış gücü’ askeri tarafından korunan Srebrenitsa’ya sığındı.

11 Temmuz 1995’te Hollandalı askerlerce, sivil Boşnakların Sırp askerlerine teslim edilmesi ile başlayan katliamda en az 8 bin genç ve yetişkin sivil Bosnalı, Sırp güçleri tarafından öldürüldü.

“İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa’daki en büyük katliam” olarak nitelendirilen katliamın üzerinden 25 yıl geçti.

BM’nin yargı organı Uluslararası Adalet Divanı 2007’de, kasabada yaşananları “soykırım” olarak nitelendirdi ancak tek sorumlusunun Sırbistan olmadığına hükmetti.

Haziran 2017’de Hollanda Temyiz Mahkemesi, Srebrenitsa Katliamı’ndan Hollanda devletinin de kısmen sorumlu olduğuna karar verdi ancak sorumluluk oranı yüzde 30’a düşürdü.

Katliama ilişkin yargılamalar sürerken, Srebrenitsa’da hayatını kaybedenlerin büyük kısmı bugün hala Bosna Hersek’in doğusundaki toplu mezarlarda yatıyor.

Soykırımının 25. yıl dönümünde kimlik tespiti yapılan dokuz cenaze daha düzenlenen törenle, soykırımda öldürülenlerin defnedildiği Potoçari Anıt Mezarlığı’nda toprağa verildi.

‘Irkçılık hala sürüyor, başka bir soykırım yaşanmamalı’

Soykırımın 25. yılında Türkiye ve dünyadan da, katliamı lanetleyen mesajlar geldi.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, konuya ilişkin Twitter üzerinden video paylaşarak yaptığı açıklamada, “En çok korunma bekleyenleri korumayı başaramadığımızı tüm dünya kabul ediyor” ifadelerini kullandı.

Bu yaraların iyileşmesinin çok uzun yıllar alacağını söyleyen von der Leyen,’in açıklaması şöyle:

“25 yıl sonra Srebrenitsa hala Avrupa’nın kanayan yarası. Çocuklarını toprağa verememiş anneler, evlerine asla geri dönemeyen aileler var. Kurtulanlar ise hala rahat uyuyamıyor. Bir kadın ve anne olarak acınızın derinliğini hayal dahi edemiyorum.

Hatıralar baki kalır, ancak önümüzde inşa edilecek bir gelecek var. Bosna Hersek ve Srebrenitsa’da umut var. Gençler kendilerini Avrupalı hissediyor.”

Ayrıca geçmişin değiştirilemeyeceği ya da geri alınmayacağını vurgulayan  Avrupa Komisyonu Başkanı, sokaklarda, sosyal medya ve hatta bazı siyasi konuşmalarda ırkçılığın hala devam ettiğine dikkat çekti:

“Bugün tüm dünya, korumamıza en çok ihtiyaç duyanları koruyamadığımızın farkında. Şimdi sesi yükseltme ve harekete geçme zamanı. Irk ya da din adına daha fazla kan dökülmemeli. Başka bir soykırım daha yaşanmamalı”.

‘Benzer vahşetler Ortadoğu’nun birçok bölgesinde halen yaşanıyor’

HDP Dış İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüleri Feleknas Uca ve Hişyar Özsoy da soykırıma dair yazılı açıklama yaptı.

Yaşanan soykırımın anlatıldığı açıklamada ayrıca şöyle denildi:

“İkinci Dünya savaşından sonra Avrupa coğrafyasında yaşanan en büyük katliam olarak tarihe geçen bu vahşet, günümüzde de yüz binlerce insanın yaşamına sebep olan, kendi milli veya dinsel kimliğinden farklı olan hiç kimseye hayat hakkı tanımayan soykırımcı zihniyetin çarpıcı örneklerinden biridir. Maalesef benzer vahşetler son kırk yılda, Halepçe ve Şengal’de olduğu gibi, Ortadoğu’nun birçok bölgesinde de yaşanmıştır, halen yaşanmaktadır.

Srebrenitsa katliamı, 2007 yılında Uluslararası Adalet Divanı tarafından soykırım olarak tanımlanmış, birinci dereceden sorumlular mahkûm edilmiştir. Ancak bu katliamda hayatını kaybeden binin üzerinde cenazeye halen ulaşılamamış olması yaşanan acıları taze tutmaktadır.

25’inci yıl dönümünde Srebrenitsa soykırımının sorumlularını tarih önünde bir kez daha lanetliyor, bu katliamda hayatını kaybeden binlerce insana Allah’tan rahmet diliyor ve Bosna halkının acılarını paylaşıyoruz.”

Karınca, Euronews, BBC Türkçe