Erdoğan: IMF bizden 5 milyar dolar borç istedi

HABER MERKEZİ – AKP lideri ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, bulaşık makinesi, çamaşır makinesi, fırın, otomobil gibi ürünlerin satışının arttığını belirterek ‘Türkiye’de refah düzeyinin arttığını’ söyledi. Erdoğan ayrıca IMF’nin kendilerinden 5 milyar dolar borç istediğini de belirtti.

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan, kabine toplantısının ardından yaptığı basın toplantısında gündemdeki gelişmelerle ilgili konuştu.

Yunanistan ve Mısır arasında imzalanan deniz yetki anlaşmasının hiçbir hukuki temeli olmadığını söyleyen Erdoğan, “Biz diyoruz ki gelin Akdeniz’deki tüm ülkeler olarak bir araya gelelim, herkes için kabul edilebilir herkesin hakkını koruyan bir formül bulalım. Sorunların hakkaniyetle çözümü için her zaman varız” dedi.

Ekonomide olduğu gibi enerjide de Türkiye’nin bağımsızlığı için mücadele etmeye devam edeceklerini ifade eden Erdoğan, şunları söyledi:

Ülkemizde yıllık çamaşır makinesi satışı 824 bin adetten 2 milyonun üzerinde bir seviyeye ulaştı, bulaşık makinesi satışı 282 binden 1 milyon 332 bin adede, fırın satışı 339 binden 817 bine yükseldi.

Bunları niye söylüyorum, bütün bunlar ülkemizdeki refah düzeyini ifade etmesi bakımından rakamlar. Vatandaşımın alım gücünün nereden nereye yükselmesi bakımından anlam ifade ediyor.

“IMF bizden 5 milyar dolar istedi”

Kişi başına gelirde dünya ortalamasında üst gelir ortalamasına yükselttiklerini söyleyen Erdoğan, “2019 yılında insani gelişmişlik sırasına göre Türkiye 6 basamak yükseldi. Bu sayede dünya bankası tarafından hazırlanan iş yapma kolaylığı endeksinde geçtiğimiz yıl 10 basamak birden yükselerek 33. sıraya yükseldik” dedi.

Erdoğan, eski bakan ve DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan’a atıfta bulunarak, “IMF bizden 5 milyar dolar borç istedi, o zaman ekonomiye bakan zat geldi, ‘Başbakan’ım verelim mi borcu’ dedi. ‘Verelim’ dedim. Bugün borcu alan yarın talimat alır. Şimdi parti kurmuş, bize ekonomi dersi veriyor” ifadelerini kullandı.

Dönemin ekonomiden sorumlu bakanı ve DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, bugün (10 Ağustos) FOX TV’de “Türkiye kötü yönetiliyor, reçete belli ama hasta, hasta olduğunu kabul etmiyor” demişti.

IMF, Türkiye’den borç aldı mı?

Euronews’in haberine göre IMF’in resmi websitesinde borç alma prosedürleri, IMF’in ancak finansal yapısı güçlü üyelerinden kaynak desteği alabileceğine işaret ediyor.

Buna göre; IMF kredilerinin üye ülkelere yönelik kaynakları, üye ülkelerin kendilerinden temin ediliyor ve üç türlü kaynak temin mekanizması söz konusu.

Birincil mekanizma, “kota ödemeleri” yoluyla oluyor. Her bir üye ülkeye, dünya ekonomisindeki görece pozisyonuna göre bir kota atfediliyor ve bu kotalar düzenli olarak gözden geçiriliyor. En son 2010 yılında yapılan gözden geçirmenin ardından kota artışları 2016 yılında devreye girmişti. Bir üye ülke IMF’ye katıldığında, merkez bankası da uluslararası kaynaklarını -gerektiğinde kullanılmak üzere- IMF’nin erişimine açık hale getiriyor.

Küresel ekonomik krizlerde üye ülkelerin desteklenmesinde bu kota ödemeleri birincil rol oynuyor. IMF’nin mevcut kaynakları ise, yaklaşık 975 milyar SDR (özel çekme hakları – IMF tarafından meydana getirilmiş uluslararası bir rezerv birimi) düzeyinde. Türkiye’nin kotası 4,658.6 milyon SDR olup IMF’nin toplam kotasının yüzde 0,98’ine karşılık geliyor.

Kota kaynakları yeterli gelmediğinde IMF’nin kaynaklarını desteklemeye yönelik ikinci mekanizma ise “çok-taraflı borçlanma” (multilateral borrowing – new arrangements to borrow, NAB) oluyor, bu mekanizma dahilinde 40 ülke bulunuyor ve bu havuz da 182 milyar SDR (250 milyar dolar) boyutunda.

Son mekanizma ise, zor durumdaki ülkelere fonlama sağlamak üzere “ikili borçlanma düzenlemeleri” (bilateral borrowing arrangements) olarak biliniyor ve bu mekanizmada Türkiye dahil 40 ülke bulunuyor ve bu havuzda üye ülkelerin mali taahhütleri 318 milyar SDR (443 milyar dolar) düzeyinde. Türkiye, Merkez Bankası kanalıyla bu üçüncü mekanizmaya 30 Eylül 2019 tarihi itibariyle 5 milyar dolar katkıda bulunmayı taahhüt etmişti.

Dolayısıyla, 2009 krizi sonrasında ihtiyat amacıyla oluşturulmuş olan bu sonuncu kaynak oluşturma mekanizmasında IMF doğrudan Türkiye’den borç istemedi; taahhütte bulunan 40 ülke arasında Türkiye de bulunmaktaydı.

Türkiye ekonomisinin içinden geçtiği makro-ekonomik zorluklar, TL’deki değer kaybı ve işsizlik koşulları göz önüne alındığında, Türkiye ekonomisi IMF tarafından ‘kırılgan’ olarak görülüyor ve kural gereği zayıf durumdaki üye ülkenin mali durumunu korumak adına borç alınamıyor.