Ana SayfaBilim ve Teknoloji120 bin yıllık ayak izleri insanlık tarihine ışık tutuyor

120 bin yıllık ayak izleri insanlık tarihine ışık tutuyor

HABER MERKEZİ – Güncel bilimsel gelişmelere ve bilim tarihine mercek tuttuğumuz “Karınca’nın Gözünden Bilim”de bu hafta modern insan, Homo sapiensin tarihine ışık tutacak onbinlerce yıllık ayak izi fosillerine ilişkin güncel bulgular var.


Mehmet Ali Döke*


Bugün Afrika dışındaki yerlerde yaşayan insanların çoğunun atalarının kıtayı 60 bin yıl kadar önce büyük bir grup halinde terk etmiş insanlar olduğu düşünülüyor.

Bununla birlikte, araştırmacılar, daha küçük çaplı göçlerin de daha eski zamanlarda gerçekleşmiş olabileceğini öngörüyorlardı. Bazı araştırmacılara göre bu küçük modern insana (Homo sapiens) gruplarının Sina Yarımadası’ndan geçerek Levant’a ulaşmış olması mümkün. Başka araştırmacılar ise Afrika Boynuzu ve Arap Yarımadası’na odaklanan bir yolculuğu daha olası buluyor.

Science Advances dergisinde basılan bir makaleye göre, bugünkü Suudi Arabistan’da bulunan Nefud Çölü’nde araştırma yürüten uluslararası bir ekip, Arap Yarımadası’nda önceden bilinenden çok daha eski insan izlerine ulaşmış olabilir. Homo sapiense ait olduğu düşünülen yedi ayak izi fosilinin 112 bin ile 121 bin yıl öncesine ait olduğu düşünülüyor. Daha önce bölgede keşfedilen en eski insan buluntusu ise 86 bin ile 95 bin yıl öncesine ait insan parmağı fosili idi.

Bölgede bulunan 233 ayak izi arasında soyu tükenmiş dev filler, develer, mandalar ve şimdiki atların atalarına ait olanlar da var. İzlerdeki çeşitlilik ve ortam şatlarının işaret ettiğine göre çalışmanın yürütüldüğü bölge şu anda kupkuru bir çöl olsa da ayak izlerinin oluştuğu dönemde daha sulak ve yeşil bir alan olması ve şimdiki Afrika savanasına benzer bir iklimde yer almış olması muhtemel.

Bölgede büyük hayvan izleri ile insan izleri bir arada bulunduğu halde bulgular arasında taş aletler ya da kemiklerde insanların hayvan öldürdüğüne dair kesik izleri yok. Bu durumda araştırmacılar, insanların bölgeye yerleşmediklerini, daha ziyade göç yolu üstünde bir uğrak noktası olarak kullandıklarını ileri sürüyorlar. Bununla birlikte bugünkü Suudi Arabistan içerisinde değişik bölgelerde daha önce bulunan 125 bin yıllık taş aletler de ayak izlerinin insana ait olması fikrini destekliyor.

Araştırmacılar aynı zamanda izlerin o dönemde yaşamış olan başka bir insan türü olan Neandertaller’e ait olamayacağını düşünüyorlar. Zira ayak izleri Neandertaller’in ayaklarına göre daha uzun ve izlerin sahipleri de görece uzun boylu ve ince yapıda. Ayrıca izlerin ait olduğu düşünülen dönemde bölgede Neandertaeller’in bulunduğuna dair herhangi bir bilgi de yok.

Araştırmanın başını çeken, Max Plank Kimyasal Ekoloji Enstitüsü’nden Mathew Stewart’a göre “Ancak son iki buzul çağı arasındaki ılıman dönemin ardından yeniden soğuyan iklimle birlikte Neandertallerin bölgeye gelmiş olduğuna dair kanıtlar var” ve bu nedenle “ayak izlerinin sahipleri yüksek olasılıkla modern insan, Homo sapiens.”


Kaynaklar

https://www.smithsonianmag.com/smart-news/human-footprints-found-saudi-arabia-may-be-120000-years-old-180975874/
https://www.sciencenews.org/article/footprints-oldest-evidence-humans-arabian-peninsula
https://www.sciencenews.org/article/finger-fossil-puts-people-arabia-least-86000-years-ago

* Puerto Rico Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacı, entomolog


PAYLAŞ:
    WhatsApp'da Paylaş!   Telegram'da Paylaş!     Yazdır   E-Posta Gönder

Önceki Haber
Heteroseksüellik nasıl egemen cinsellik rejimi haline geldi?
Sonraki Haber
Hayvanları Koruma Günü: Avcılık yasaklansın