Uluslararası toplumun tepkisine rağmen: 46 yıl sonra Maraş’ın bir kısmı açıldı

HABER MERKEZİ – Kuzey Kıbrıs’ta 46 yıldır yerleşim ve iskana kapalı olan Maraş’ın kademeli olarak açılmasında ilk adım atıldı. Bölgeye girişlerin başladığı duyuruldu. Birleşmiş Milletler, Yunanistan ve Rusya karara tepkili.

Kuzey Kıbrıs’ta 1974’ten beri yerleşim ve iskana kapalı tutulan Maraş’ın kamuya ait olan sahil bölümünün bir kısmı ve Demokrasi Caddesi halkın kullanımına açıldı.

Resmi tören yapılıp yapılmayacağı ise henüz belli değil.

Kuzey Kıbrıs Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı, “Kapalı Maraş’ın bir kısmının bugünden itibaren, belirli kurallarla 09.00-17.00 arasında halkın yaya ziyaretine açıldığını” duyurdu.

DHA’nın haberine göre bölgeye girişlerde kimlikler güvenlik görevlilerine teslim ediliyor ve numeratör eşliğinde geçiş sağlanıyor. Drone kullanımı yasak olmakla birlikte bölgede fotoğraf çekmek serbest.

Denize girilecek alanın da Astsubay Orduevi ile Golden Sands Otel arasındaki 1 kilometrelik alanda olacağı belirtildi.

İlk aşamada halkın ve basın mensuplarının asker ve polis eşliğinde girişine izin verilen bölgede broşür dağıtılarak kurallara dikkat edilmesi uyarısı yapılıyor. Girişin yasak olduğu bölgelerde polis bekliyor.

Maraş, Kıbrıs Adası’nın Türkiye’nin 1974’teki askeri harekatının ardından kuzey ile güneyi ayıran, Birleşmiş Milletler (BM) kontrolü altındaki Yeşil Hat’ın üzerinde yer alıyor.

Ancak, Türkiye’nin askeri bölge ilan ettiği Maraş, Yeşil Hat üzerinde olmasına karşın BM kontrolünde olmayan iki bölgeden birisi.

BBC Türkçe’deki habere göre 1974 öncesinde ağırlıklı olarak Rum nüfusun yaşadığı bu bölge, Kıbrıs sorununun çözümündeki en kritik meselelerden biri olan mülkiyet hakkı uyuşmazlığının da önemli bir parçasını oluşturuyor.

Maraş’ın halka açılacağı, 11 Ekim Pazar günü yapılacak seçimlerin Cumhurbaşkanı adaylarından Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersin Tatar’ın Ankara ziyareti sırasında açıklanmıştı.

Hafta başında AKP lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşen Kuzey Kıbrıs Başbakanı Tatar, “Kendi toprağımızdan kamuya ait olan sahil ve Demokrasi Caddesi ile kıyı bölgesini halkımızın istifadesine sunmak için çalışmalarımızı başlatıyoruz. Perşembe günü sabah saatlerinde halkımızın Maraş sahilinden istifade etmesine başlayacağız” demişti.

Erdoğan da Maraş’ın açılmasına Türkiye’nin her tür desteği vereceğini ifade etmişti: “Maraş Ada’daki çözümsüzlüğün bir parçasıdır. Kıbrıs’ın geleceğini artık hayaller yerine somut gerçekler üzerine inşa etme kararı aldık.”

Halkın Partisi koalisyondan çekilmiş, hükümet düşmüştü

Bunun üzerine Kuzey Kıbrıs’ta koalisyon ortağı Halkın Partisi, Maraş’ın açılmasının ‘seçim malzemesi’ yapıldığını belirterek hükümetten çekilmişti.

Koalisyon hükümetinden çekilen partinin milletvekillerinden, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay istifa ederken yaptığı açıklamada, “Yapılan açıklamalar halihazırda gerek kapalı Maraş içerisinde, gerekse yan tarafındaki Derinya bölgesinde sivillerin kullanımına açık olan sahil bölgelerine yenilerinin eklenmesi anlamı taşımaktadır, yani mülkiyete dair düzenlemeleri de içeren kapalı Maraş’ın açılması projesi bu değildir” demişti.

Gelinen aşamanın sorumlusu olarak Kuzey Kıbrıs Başbakanı Tatar’ı gösteren Kudret Özersay, “Daha önce defalarca kapalı Maraş’ta seçime sayılı günler kala atılacak herhangi bir adım ancak ve ancak bu kadar önemli bir projenin seçim malzemesi yapılması ve zarar görmesi sonucunu doğurur demiştim. Şimdi tam da öyle bir noktadayız” değerlendirmesinde bulunmuştu.

BM, Yunanistan ve Rusya’dan tepki

Bu arada BM Genel Sekreteri’nin Sözcüsü Stéphane Dujarric, Genel Sekreter Antonio Guterres’in Maraş’ın açılma kararından kaygı duyduğunu aktardı.

Sözcü açıklamasında, “Genel Sekreter, Ada’da tansiyonun yükselmesine neden olabilecek ve diyalog ortamına geri dönülmesi ya da müzakerelerine ileride başarıya ulaşmasını akamete uğratabilecek tek taraflı eylemlerden kaçınılması gerektiğinin altını çiziyor. Tüm taraflara aralarındak görüş ayırlıklarını çözmek için diyalog kurma çağrısı yapıyor ve tarafları bir araya getirmeye hazır olduğunu yineliyor” dedi.

Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis de Maraş’ın açılmasının BM kararlarının ihlali anlamına geldiğini söyledi.

Yunanistan’dan yapılan açıklamalarda da Maraş’ın açılmasının Kıbrıs’ta diplomatik çözümü tehlikeye attığı vurgulandı.

DW Türkçe’de yer alan habere göre Türkiye’nin kararından dönmesini isteyen Yunanistan hükümeti, aksi takdirde konuyu Avrupa Birliği (AB) liderler zirvesine taşıyacağını açıkladı.

Maraş’ın halka açılmasına tepki gösterenler arasında Rusya da vardı.

Çarşamba günü Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Kuzey Kıbrıs’ın bu kararının “kabul edilemez” olduğu ifade edildi ve Kremlin’in gelişmelerden ciddi endişe duyduğu belirtildi.