İHD: 2020 yılında cezaevlerinde 49 mahpus yaşamını yitirdi

HABER MERKEZİ – İnsan Hakları Derneği’nin açıklamasına göre 2020 yılı başından bu yana cezaevlerinde 49 mahpus yaşamını yitirdi. Yapılan açıklamada cezaevlerindeki ölümlerin önlenebilir olduğu vurgulanırken, çeşitli talepler de sıralandı.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkezi Hapishaneler Komisyonu, cezaevlerindeki hak ihlallerine dikkat çekmek, yaşam hakkının korunması talebiyle basın toplantısı düzenledi.

Derneğin genel merkezinde yapılan toplantıda İHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, Merkez Yürütme Kurulu Üyesi Nuray Çevirmen ve Merkezi Hapishaneler Komisyonu Üyesi Dilan Ateş kameraların karşısına geçti.

Yapılan açıklamada, hasta mahpusların yaşamış oldukları sorunların gittikçe artmakta olduğu ve çözüm üretilemediği belirtildi.

“Mart ayında yaptığımız açıklamada yalnızca tespit edebildiğimiz kadarıyla Türkiye hapishanelerinde 591’i ağır olmak üzere 1564 hasta mahpus bulunmaktadır” diye belirtilen açıklamada, “Bugün tespitlerimize göre bu rakam artmıştır. Ancak hasta mahpus sayısının, bizim tespitlerimizin çok üzerinde olduğunu bilmekteyiz. Ne yazık ki Adalet Bakanlığı tarafından hasta mahpuslara dair herhangi bir veri paylaşılmamaktadır” ifadeleri yer aldı.

Hasta tutukluların sağlığa erişimlerinin önünde pek çok engel bulunduğu ifade edilerek, bunlar şöyle sıralandı:

Aşırı kalabalık koğuşlar, revire geç çıkarılmalar, hastane sevklerinin geç yapılması ya da hiç yapılmaması, hastanelerde ve revirde kelepçeli muayene uygulaması, havalandırma hakkından yararlandırılamama, havalandırma kapılarının geç açılması ve erken kapatılması, hijyenik olmayan odalar, insanın hem sağlığını hem de psikolojisinin olumsuz yönde etkileyen tek kişilik bölmeli nakil araçlarıyla sevkler, ısıtılmayan ve nemli odalar, yetersiz beslenme, diyet yemeklerine erişememe, temiz su ve sıcak suya erişimde yaşanan sorunlar, hapishanelerde yeterli doktor ve sağlık personeli bulundurulmaması, tek başına yaşamını devam ettiremeyecek mahpusların tek kişilik yerlerde tutulması…

Corona virüsü salgınının da mahpusların yaşamını tehdit eder hale geldiği belirtilen açıklamada, “Yetersiz kalınan önlemler, hijyen malzemeleri ve koruyucu malzemelerin dağıtımında yaşanan eksiklikler nedeniyle durum daha da vahim hale gelmiştir” denildi.

Cezaevlerinde ölümler

İHD açıklamasında, cezaevlerinde 2020 yılı başından bu yana 49 tutuklu ve hükümlünün yaşamını yitirdiği kaydedildi:

15 mahpusun intihar ettiği iddia edilmiştir. Bunlardan Kadir Kurt’un hapishanede darp edildiği iddia edilmiş, Serkan Tumay’ın da vücudunda darp izleri tespit edilmiş ve soruşturması devam etmektedir. Her iki mahpusun da yakınları tarafından kurumumuza başvuruları yapılmıştır. İsmi açıklanmayan dört mahpusun Adalet Bakanlığı tarafından Covid-19’dan kaynaklı olarak yaşamını yitirdiği aktarılmıştır. Bir mahpus yatağında ölü bulunmuştur. Bir mahpus ağır hastalıkları nedeniyle kaldırıldığı hastanede öldüğü gün tahliye edilmiştir. Beş ağır hasta mahpus tamamı kanser hastası tahliyelerinden kısa bir süre sonra yaşamını yitirmiştir. 16 mahpus ağır hastalıkları nedeniyle yaşamını yitirmiştir ve mahpuslardan üçü hastane dönüşü kaldıkları karantina koğuşlarında yaşamını yitirmiştir. İki mahpusun Covid nedeniyle yaşamlarını yitirdikleri öğrenilmiştir.

“Tüm bu ölüm vakaları önlenebilir ölümlerdir” diye vurgulanan açıklamada, son olarak şunlar ifade edildi:

Gittikçe artan ve süreklileşen hapishanelerde ölüm vakaları için yeterli tedbir alınmalı, sağlığa erişim hakkı sağlanmalı, kişilerin bedensel psikolojik bütünlüklerinin korunması için insan onuruna yakışır tüm koşullar eksiksiz sağlanmalıdır. İnsan Hakları Derneği olarak gerek iç hukukta gerek uluslararası sözleşmelerle garanti altına alınmış olan yaşam hakkının ayrımsız olarak korunmasını ve bu konuda gerekli olan tüm tedbirleri almasını talep ediyoruz.

Ayrıca Ceza İnfaz Kurumları sivil toplum kurumlarının denetimine açılmalıdır. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun, Kamu Denetçiliği Kurumunun ve Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunun denetim mekanizmalarını daha etkin çalıştırmalarını, siyasi partilerin konuya dair daha çok inisiyatif almalarını da talep ediyoruz.