Gare öncesi ve Gare sonrası

Ercan Sezgin

MHP lideri Devlet Bahçeli, bu haftaki grup toplantısında, “Bundan sonra hiçbir şey eskisi gibi olmayacak, hiç kimse şablon ve bildik ezberlerin arkasına saklanamayacaktır” diyerek herkese tehditler savurdu. Bahçeli ve Erdoğan’ın uygulayacağı politikaların Gare öncesi veya sonrası yoktur. Hepsi aynıdır, değişmezdir. Yapabilecekleri ne varsa yapmışlar. Bundan ötesi yoktur. Ama AKP-MHP için Bahçeli’nin bu sözü geçerlidir. Onlar için hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Ne iç politika ne dış politika Gare sonrası eskisi gibi olmayacak. Gare’nin sonuçları şimdiden dengeleri değiştirmeye başladı.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın geçen ay Bağdat ve Erbil’de yaptığı görüşmeler sonrası “Yakında sahada sonuçları görülecek” demesi, ziyaretlerde operasyona ilişkin kimi bilgilendirmelerin yapıldığını gösteriyor. Yani Gare operasyonu hem Irak hükümetinin, hem Irak Kürdistan yönetiminin, hem de ABD’nin bilgisi dahilinde yapılmış. Bilgilendirmeler yapılmazsa bu operasyon teknik olarak gerçekleştirilemezdi. Zaten ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de “Bilgimiz dahilinde yapıldı” dedi.

Akar’ın Irak temasları sonrası hükümete yakın medyanın Şengal’e müdahaleyi gündemleştirmesi tamamen hedef saptırmaydı. Önce Gare’de askeri bir zafer planı vardı, sonradan Şengal’e yöneleceklerdi. Ancak Gare tüm hesapları alt üst etti. Şayet operasyon başarıyla sonuçlansaydı iç kamuoyunun yanı sıra Irak ve Irak Kürdistan yönetimindeki muhalif sesler susturulacak, herkes hizaya çekilecek, bu psikolojik havayla diğer bölgelere peş peşe operasyonlar yapılacaktı. Ama işler planlandığı gibi gitmeyince dengeler değişti.

Gare operasyonunun ikinci günü, Haşdi Şabi’ye bağlı İran yanlısı Şiiler Şengal’e 10 bin kişilik bir güç gönderdi. Bu da Gare’den sonra yaşanabilecek olası gelişmeler karşısında tedbir alınması adımıydı. Gare operasyonunun başarısız olmasından sonra bu güçlerden peş peşe Türkiye’yi tehdit eden açıklamalar geldi. Bu gelişmeler karşısında Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi sessiz kalırken, Haşdi Şabi’nin İran’a yakın kesimi Bedir Tugayları Komutanı Hadi Amiri, TSK’nin başta Başika olmak üzere ele geçirdiği tüm yerlerden çekilmesini istedi. Amiri’nin ardından Esayip Ehli Hak sorumlusu Xeys El Xazali daha sert bir açıklama yaparak, “Türk işgaline cevap vereceklerini” söyledi. Birkaç gündür Bağdat’taki Türk Büyükelçiliği önünde de askeri operasyonlar protesto ediliyor. Kısacası Gare sonrası Irak’taki Türk varlığına karşı sesler daha gür çıkmaya başladı.

Gare operasyonunun hemen ertesinde Erbil merkezine 8 füze atıldı. Her ne kadar İran bu olayla ilgileri olmadığını duyursa da tüm oklar İran’a yakın Şii grupları gösteriyor. Erbil’e fırlatılan füzeler de Irak ve Kürdistan bölgesindeki güç dengeleri, ittifaklar ve güncel gelişmelerle alakalıdır. Gare’den sonra Türkiye’nin Federe Kürdistan üzerindeki hegemonyası ve politik ipoteği sarsıldı.

Federe Kürdistanlı siyasi güçler daha değişik arayışlara gidecek gibi gözüküyor. Federe Kürdistan’daki siyasi güçlerin son gelişmeleri iyi kavraması gerekiyor. Bir yandan Türkiye’nin her geçen gün artan toprak gaspı, diğer yandan İran füzeleri arasındaki denge politikası Federe Kürdistan’ın statüsünü ayaklar altına alıyor. Atılacak tek adım ulusal birlik politikasına yönelmek. Aksi taktirde tehlikeli sonuçlar ortaya çıkabilir.

Gare’de TSK’nin tekniğe dayalı üstünlüğünün yıkılması, siyasi güçlerin dışında Federe Kürdistan halkı üzerinde ciddi etki yarattı. Halk kahvehanelerde, sokaklarda, pazar yerlerinde Gare’yi konuşuyor, TSK’nin kalıcı olarak konumlanmayı planlarken, hızla geri çekilmesini tartışıyor.

Tüm hesaplar boşa çıkınca bu sefer iç siyasette HDP’yi günah keçisi göstererek tüm muhalefeti arkasına almaya çalıştı. Normal koşullarda ciddi bir muhalefet olsaydı hükümet düşerdi. Ama Türkiye’de iktidar muhalefetten besleniyor. Her ne kadar muhalefetten ciddi tepkiler gelmese de bu sefer AKP-MHP’nin arkasında sıraya dizilmedi kimse. Bu da AKP-MHP’yi daha fazla çıldırttı. Evet AKP-MHP eskiyi tekrarladı, ama hiçbir şey eskisi gibi olmadı. Önümüzdeki aylarda eskiden eser bile kalmayacak. Çöken iktidar dibe vuracak.