Nepal’in yakın tarihinin bir rehberi: “Silah ve Seçim Sandığı”

HABER MERKEZİ – Nepal’in yakın tarihinin bir rehberi olan Aditya Adhikari’nin “Silah ve Seçim Sandığı: Nepal’deki Maoist Devrimin Öyküsü” kitabı, komünist ideolojinin nasıl yeniden yorumlandığı ve siyasi eyleme dönüştürüldüğüne dair bir inceleme sunuyor. Mezopotamya Ajansı’ndan Abdurrahman Gök’ün kitap üzerine hazırladığı haberini paylaşıyoruz.

Haber: Abdurrahman Gök*

Aditya Adhikari’nin “Silah ve Seçim Sandığı: Nepal’deki Maoist Devrimin Öyküsü” kitabı, Cemre Şenesen’in çevirisiyle Yordam Kitap’tan çıktı.

Nepal, Hindistan ile Çin dışında başka sınır komşusu bulunmayan bir kara ülkesi. 1996 ile 2006 yılları arasında Maoistlerin önderlik ettiği bir silahlı mücadeleye sahne oldu.

Gazeteci-yazar Aditya Adhikari, “Silah ve Seçim Sandığı: Nepal’deki Maoist Devrimin Öyküsü” kitabında, Güney Asya’da yaklaşık 30 milyon nüfuslu bu ülkenin, Maoist Devrim ile birlikte değişim ve dönüşümünü odağına alıyor.

1996’da Maoistler silahlı isyan başlattığında ideolojileri “eskimiş” görüldü ve sınırlı halk desteği vardı. 2008 yılına gelindiğinde ise politikaları ulusal gündeme hakim oldu:

Otuz altı kişilik bir Maoist eylemci grubu, 12 Şubat 1996’da Rolpa ilindeki Holeri yakınlarında ormanlı bir tepeye tırmandı. Geceyi ve ertesi günü zirvedeki harap bir sığınakta, ormana koyunlarını otlatmaya gelen çobanlardan gizlenerek geçirdiler. Karanlık çökerken, ilkel el yapımı tüfek ve el bombalarıyla ellerindeki tek çalışan tüfekten oluşan silahlarını topladılar. Bu paslı silah, partinin 1980 sonlarında Tibetli Khampa isyancılarından edindiği ilk iki tüfekten biriydi. Kesinlikle karmaşık bir silah olmamasına rağmen o kadar vazgeçilmez görülüyordu ki hayatlarını parti davasına adamış az sayıda eylemci için kullanılan ‘kadrolu’ lakabını almıştı. Gece zifiri karanlıktı, grup sık ormanlık alandan karakola doğru gizlice inerken yolunu kaybetti. Akşam 8’de başlaması planlanan saldırı iki saat gecikti…

Aditya Adhikari, paslı bir silahla başlayan isyanın kısa sürede nasıl devrime dönüştüğünü kapsamlı bir şekilde ele alıyor.

Kitapta isyana katılan Maoistlerin deneyimleri, halkla ilişkileri, Maoist önderlerin birbirleriyle çelişen hedefleri ve stratejilerine de geniş yer veriliyor:

Diğer komünistler gibi Maoistler de çeşitli etnik grupların tarihsel zorunluluk gereği eninde sonunda geniş Nepal ulusu içinde birleşeceğini savunuyordu. Fakat diğer komünistlerin aksine, aradaki zamanda, ezilen milliyetlerin özyönetişim haklarından yararlanmasına izin verilmesi ve dilleriyle kültürlerinin korunması gerektiğini düşünüyorlardı…

2006 yılında Nepal’de başlayan ayaklanmada Maoistlerin hatırı sayılır bir etkisi vardı. Partiler isyancılarla on iki maddelik anlaşmayı imzaladıktan sonra kitlelerin desteğini kazanmıştı. İsyancılar artık başkent Katmandu’daydı:

Yetişkinlik döneminin uzun bir süresini saklanarak geçiren isyancı önder Praçanda, birden halkın gözü önündeki bir figüre ve medyanın sevgilisine dönüştü. Katmandu’daki halkın karşısına ilk kez çıkışını izlemek için binlerce kişi toplandı… Praçanda ve Başbakan Girija Prasad Koirala, 21 Kasım 2006’da Kapsamlı Barış Anlaşması’nı imzaladı…

Nepal’in yakın tarihinin bir rehberi olan “Silah ve Seçim Sandığı: Nepal’deki Maoist Devrimin Öyküsü” kitabı, komünist ideolojinin nasıl yeniden yorumlandığı ve siyasi eyleme dönüştürüldüğüne dair bir inceleme sunuyor.

Aditya Adhikari hakkında

Aditya Adhikari, eserlerinde Nepal’deki siyasal gelişmelere yoğunlaşan bir gazeteci.

Katmandu’da yaşayan yazar, 2008-2012 yılları arasında İngilizce yayın yapan günlük Kathmandu Post gazetesinde düzenli olarak köşe yazıları yazdı.

* Mezopotamya Ajansı