Türkiye, dünyada havası en kirli 46’ncı ülke

HABER MERKEZİ – 2020 Dünya Hava Hava Kalitesi raporuna göre Bangladeş, Pakistan ve Hindistan havası en kirli ülkeler. 106 ülke arasında 46’ıncı sırada yer alan Türkiye’de ise hava kirliliğinin en yoğun olduğu kentler Çorum, Erzurum ve Düzce.

İsveç merkezli Hava Kalitesi İndeksi (IQAir), 2020 Dünya Hava Kalitesi raporunu açıkladı.

106 ülkede geçen yıl boyunca yapılan ölçümler analiz edildi.

Buna göre Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi üç yıl üst üste, havası en kirli başkent olarak kayıtlara geçti.

PM2.5 (μg/m3) ölçümü nedir?

Kirlilik düzeyi, havadaki 2.5 mikrondan küçük partikülerin metreküp başına düşen oranlarına bakılarak belirleniyor.

Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre metreküp başına 25 mikrogram partikül madde, hava kirliliğinde en üst sınır. Buna PM2.5 sınırı deniyor.

100’ün üzerinde kaydedilen oranlar sağlığa zararlı, 250’nin üzerindeki ölçümün ise alarm seviyesi olduğu belirtiliyor.

IQAir’in raporunda yer alan 106 ülkenin 26’sında PM2.5 oranı, üst sınır olarak kabul edilen değerin üzerinde.

Havası en kirli ülkeler

Listenin en başındaki Bangladeş’de metreküp başına ortalama partikül oranı 77.1 olarak ölçüldü.

İkinci sırada 59 ile Pakistan ve ardından 51.9 ile Hindistan yer aldı.

Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de zararlı madde yoğunluğu aralık ayında 157’ye kadar yükseldi.

Hava kalitesi en yüksek olan Virjin Adaları, Yeni Kaledonya ve Puerto Riko’da PM2.5 oranının her üç adada da ortalama 3.7 olduğu kaydedildi.

Türkiye’nin durumu

Metreküp başına ortalama partikül oranı 18.7 ile havası 46’ıncı sırada yer alan Türkiye, Avrupa özelinde ise üç kentle raporda yer aldı.

Avrupa’nın en kirli şehirleri listesinde PM2.5 oranı 36 ile Çorum 7’inci, 34.2 ile Erzurum 10’uncu ve 33.3 ile Düzce 11’inci olarak rapor edildi.

Ankara ise 92 başkentin olduğu listede 18.5 PM2.5 oranı ile 41’inci sırada yer aldı.

2019 raporunda bu yoğunluk 20,6 düzeyindeydi ve Türkiye 96 ülkenin yer aldığı listede 43’ncü sıradaydı.

Covid-19’un hava kalitesine etkisi

Raporda Covid-19 salgını sırasında sanayi ve ulaşım kaynaklı emisyonların azalması nedeniyle ölçüm yapılan ülkelerin yüzde 84’ünde ve kentlerin yüzde 65’inde hava kalitesinin 2019’a göre arttığı belirtiliyor.

Ancak uzmanlar kısıtlamaların kaldırılmasıyla hava kirliliğinin yeniden artışa geçeceği endişesini dile getiriyor.

Listede ilk sıralarda Güney Asya ve Doğu Asya ülkeler yer alıyor.

Hava kirliliğinin en yoğun 50 kent listesinde Bangladeş, Çin, Hindistan ve Pakistan’dan 49 şehir yer alıyor.

Dünya nüfusunun yüzde 90’ından fazlası kirli hava soluyor

Rapora göre hava kirliliği dünya genelinde her yıl 600 bini çocuk yedi milyon erken ölümde rol oynuyor ve küresel ekonomiye 2,9 trilyon dolarlık yük getiriyor.

Raporda dünya nüfusunun yüzde 90’ından fazlasının tehlikeli seviyede kirli hava soluduğu belirtiliyor.

Uzmanlar hava kirliliğinin bu değerler arasında yer aldığı kentlerde yaşayan hassas kişilerin solunum sorunu riski nedeniyle dışarıdaki aktivitelerden kaçınmalarını tavsiye ediyor.

Karınca, BBC Türkçe, Euronews