Siverek’in son taş ustası: 45 yıldır taşa değer katıyor

HABER MERKEZİ – Siverek’te bazalt taşlarını birer esere dönüştüren 69 yaşındaki Ahmet Usta, babasından öğrendiği taş sanatını 45 yıldır sürdürüyor. Babasının da Ermeni bir taş ustasından bu işi öğrendiğini anlatan Ahmet Usta’nın en büyük üzüntüsü ise bu işin betonlaşmaya yenik düşmesi.

Urfa’nın Siverek ilçesinde yaşayan 69 yaşındaki Ahmet Usta, 45 yıldır Karacadağ’ın ünlü bazalt taşlarına sanat katıyor.

İlerleyen yaşı ve hastalığı nedeniyle 6 yıl önce mesleğe ara veren taş ustası, şimdilerde evinde bazalt taşlarını yontarak aslan figürü, ev aletleri, el değirmeni gibi eserler yapıyor.

Mezopotamya Ajansı’ndan Barış Polat’ın haberine göre babasından bu mesleği öğrendiğini söyleyen Usta, babasının taş sanatı ile tanışmasını ise şöyle anlattı:

Babam bir gün sokaktan geçerken, ismi Yani olan bir Ermeni taş ustasının duvar ördüğünü görür. Bu ustayı izlemeye başlar. Ermeni usta babamı yanına çağırarak, ‘Sen beni izliyorsun. Duvar örmeye merakın var. Yarın gel yanımda çalışmaya başla. Seni usta yapacağım’ der. Babam ilk başta zordur diye kabul etmez. Usta ısrar eder. Babam ertesi gün Yani’nin yanında çalışmaya başlar. O zamanlar 15 gümüş para yevmiye ile çalışır. İlk yıl amelelik yapar. Babamın dediğine göre ilçede Êgop, Yani ve Moho adında 3 tane Ermeni taş ustası varmış. Onların yanında 55 taş yontmacısı çalışıyormuş. Babam 5 yılın ardında hem taş ustası hem yontmacısı olmuş. Yani usta ile babam daha sonra ortak oldu ve ortaklıkları 25 yıl sürdü. Ermenilerden bu mesleği ilk babam öğrendi

Babam ustasına çok saygı duyardı. İlçedeki taş yapıların bir çoğunu Ermeniler yaptı. 50 yıl öncesine kadar Müslümanların hepsi Ermenilerin öğrencileriydi. Babam, ‘Hangi meslek olursa olsun tüm mesleğin ustaları Ermenilerdi. Sanatı onlardan öğrendik’ derdi. Demirci, marangoz, fırıncı, bakırcı bunların hepsi Ermeniler tarafından ilçede yayılmış. Biz sanatı Ermenilerden öğrendik. Müslüman olarak sanatçı yoktu. Eskiden ilçede belki 100 tane usta vardı. Şu an benden başka taş yontmacılığı yapan yok. Eskilerden sadece ben kaldım. Bir tane Ermeni taş yontma ustası vardı. Büyüdüğümde Ermeniler çok az kalmıştı. Bu insanlar sanatı dedelerinden öğrenmişti. Hepsi ustaydı.

Ermenilerden kalma malzemeler

Elinde taşa şekil verdiği materyalleri göstererek hepsinin Ermenilerden kendisine kaldığını söyleyen Usta, bu mesleğe 13 yaşında başladığını söyledi.

Çok sayıda cami ve ev yapan Usta, ayın zamanda tarihi eserlerin restorasyonunda da görev almış.

6 yıldır kalp rahatsızlığı nedeniyle ağır işler yapmayan Ahmet Usta, şimdilerde bölgede bulunan siyah taşları (bazalt) kendi eliyle yontarak eserler yapıyor.

Yaptığı eserleri satmadığını belirten Usta, son olarak şunları söyledi:

Bunları yapmamdaki amacım, bir gün ölürsem arkamdan beni hatırlatacak bir eser olması. Şimdi sanata saygı yok. Artık beton var. 69 yaşındayım. Bu mesleğin yok olmasına üzülüyorum. 3 tane oğlum var, hiçbirine öğretemedim. Çünkü bu meslek öldü artık. Taş duvar bittikten sonra bu meslekte öldü. Bu meslek insanları doyuramayacak duruma geldi. Hükümet bu mesleğe sahip çıkmıyor. O kadar yıl çalıştık. Şimdi doğru dürüst maaş alamıyoruz. Emekli maaşı olan bin 800 lira olmasa aç kalacağız. Eskiden saygı vardı. Şimdi saygı yok.